میلیا چیست ؟
میلیا، لک‌های کوچک یا کیست‌هایی به رنگ پوست یا سفید و زرد است که در زیر پوست ظاهر می‌شود. برخی افراد ممکن است آنها را «لک‌های شیری» بنامند.
میلیا نوعی آکنه نیست، اگرچه در ابتدا بسیاری از افراد آنها را با آکنه یا جوش اشتباه می‌گیرند؛ این ضایعات می‌توانند در دیگر نقاط بدن نیز ظاهر شوند؛ این مشکل در بزرگسالان، در اطراف چشم، گونه‌ها، پیشانی و دستگاه تناسلی شایع‌تر است.
میلیا در واقع تجمع‌های کوچکی از کراتین‌های به‌دام‌افتاده است. کراتین پروتئینی است که باعث استحکام سلول‌های پوست، ناخن و مو می‌شود. با مرگ سلول‌های پوستی و ریزش آنها درون منافذ پوست، کراتین به مرور جمع شده و در منفذ پوست به دام می‌افتد؛ در نتیجه یک کیست کوچک یا میلیوم تشکیل می‌شود.
اگر میلیا بسیار نزدیک به چشم باشد، در معالجه ممکن است به تخصص چشم‌پزشک نیز نیاز باشد؛ ولی در صورت وجود فاصله‌ی ایمن از چشم، برداشتن آن برای پزشک راحت‌تر است.
انواع میلیا
میلیا را می‌توان بر اساس سنی که کیست در آن ایجاد می‌شود یا عامل گسترش کیست دسته‌بندی کرد. همچنین به دسته‌های اولیه و ثانویه هم تقسیم می‌شود:
- نوع اولیه مستقیما با حبس‌شدن کراتین زیر پوست ایجاد می‌شود. این کیست‌ها معمولا روی صورت نوزادان یا بزرگ‌ترها دیده می‌شود.
- میلیای ثانویه ظاهر مشابهی دارد؛ اما معمولا بعد از مسدودکردن مجاری منتهی به سطح پوست ایجاد می‌شود که معمولا بر اثر جراحت، سوختگی یا تاول به وجود می‌آید.
میلیای نوزادی
نوعی میلیای اولیه است و طی چند هفته از بین می‌رود. کیست‌ها معمولا روی صورت، پوست سر و بالاتنه دیده می‌شوند و در ۴۰ درصد نوزادان وجود دارند.
میلیای اولیه در کودکان و بزرگسالان
کیست‌ها در اطراف پلک‌ها، پیشانی و روی ناحیه تناسلی ایجاد می‌شوند. میلیای اولیه پس از چند هفته یا چند ماه ناپدید می‌شود.
میلیای نوجوانان
به‌دلیل اختلالات ژنتیکی نادر که پوست را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد ایجاد می‌شود و شامل موارد زیر است:
- پاکونیا مادرزادی: این بیماری می‌تواند ناخن‌های ضخیم یا غیرعادی را ایجاد کند؛
- سندروم کارسینوم سلول بازال نووئید: این اختلال موجب سرطان سلول پایه‌ای می‌شود؛
- سندروم گاردنر: نوعی بیماری نادر ژنتیکی است و باگذشت زمان موجب سرطان روده بزرگ می‌شود؛
- سندروم بازکس-دوپر-کریستول (Bazex-Dupré-Christol syndrome): این سندروم روی رشد مو و توانایی عرق‌کردن اثر می‌گذارد.
میلیا اِن پلاک (en plaque)
این بیماری معمولا با اختلالات پوستی ژنتیکی یا خودایمن مثل لوپوس دیسکوئید یا خزۀ پوستی (لیکن پلان) مرتبط است. میلیای اِن پلاک ممکن است روی پلک‌ها، گوش‌ها، گونه‌ها یا فک اثر بگذارد. کیست‌ها می‌توانند چند سانتی‌متر قطر داشته باشند. این کیست‌ها بیشتر در خانم‌های میان‌سال دیده می‌شوند؛ اما در هر سن و جنسی ممکن است ایجاد شوند.
میلیای فورانی چندگانه (Multiple eruptive)
این میلیا شامل نواحی خارش‌دار است که روی صورت، بالای بازوها و تنه نمایان می‌شود. کیست‌ها اغلب در یک بازه زمانی ظاهر می‌شوند که از چند هفته تا چند ماه متغیر است.
میلیا پس از جراحت
این کیست‌ها در جایی که جراحت پوستی مثل سوختگی یا کهیر رخ داده اتفاق می‌افتد. همچنین ممکن است ملتهب بشوند و در حاشیه، قرمز و در مرکز، سفید شوند. بعضی مواد موجود در محصولات مراقبی پوست و آرایشی در بعضی افراد میلیا ایجاد می‌کنند. اگر پوست شما مستعد میلیا است، از محصولاتی که در آنها ترکیبات زیر به کار رفته است استفاده نکنید:
- پترولاتوم؛
- پارافین مایع؛
- روغن پارافین؛
- پترولیوم مایع؛
- روغن پترولیوم.
علت ایجاد میلیا چیست؟
علت اصلی بروز میلیای زیر چشم، ممکن است متفاوت باشد. این عارضه در برخی افراد به واسطه تروما (ضربه و آسیب) یا عمل جراحی زیبایی اتفاق می‌افتد. با این حال، هیچ دلیل واضحی وجود ندارد که چرا میلیا در برخی افراد ظاهر می‌شود؛ اما در برخی نه.
میلیا در نوزادان و کودکان بسیار رایج است. در واقع، میلیا 40 تا 50 درصد از نوزادان را درگیر می‌کند. همچنین در مطالعه‌ای در سال 2016 مشخص شد که میلیا به‌ویژه در خانم‌های مسن رایج‌تر است.
میلیا در کودکان و بزرگسالان معمولا با آسیب پوستی مرتبط است که ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- سوختگی؛
- آسیب طولانی‌مدت از آفتاب؛
- استفاده طولانی‌مدت از کرم‌های دارای استروئید؛
- زخم‌های تاول‌دار مانند زخم ناشی از پیچک سمی؛
- روش‌های بازسازی پوست مانند درمابراسیون (خراشیدن پوست برای ازبین‌بردن چروک) یا استفاده از لیزر برای بازسازی پوست؛
- تاول زدن به‌دلیل بیماری پوستی از جمله بیماری پروانه‌ای، پمفیگوئید سیکاتریکال (نوعی بیماری خودایمنی تاولی) یا پورفیریا کاتنه تاردا (نوعی اختلال خونی است که روی پوست تأثیر می‌گذارد).
چگونه میلیا را تشخیص دهیم؟
حال که می‌دانید میلیا چیست نوبت تشخیص این عارضه است. در برخی موارد ممکن است پزشک عمومی از شما بخواهد تا به متخصص پوست مراجعه کنید. معمولاً متخصص پوست با معاینه‌ی چشمی می‌تواند به‌راحتی میلیا را تشخیص دهد. در صورتی که فرد دارای تعداد زیادی میلیا باشد، ممکن است پزشک به بررسی علل زمینه‌ای بروز آن بپردازد.
راه‌های درمان میلیا
گاه ممکن است میلیا بدون هیچ درمانی و طی چند ماه برطرف شود. اکثر افرادی که در نوزادی روی صورت‌شان میلیا دارند، دیگر اثری از آن نمی‌بینند؛ با این وجود، همیشه این‌گونه نیست و استاندارد معینی برای درمان آن وجود ندارد. هرچند میلیا مضر نیست؛ ولی بسیاری از افراد، نگرانی‌هایی در زمینه‌ی زیبایی زیر چشم و صورت خود دارند.
نباید یک میلیوم را همانند یک آکنه فشار دهید. این کار باعث تحریک پوست شده و می‌تواند به پوست حساس اطراف میلیا آسیب وارد کند.
اکثر درمان‌های خانگی میلیا، شامل لایه‌برداری ملایم یا لایه‌برداری شیمیایی است؛ با این حال، مهم است که قبل از استفاده‌ی آنها (مخصوصاً برای اطراف چشم) با پزشک خود صحبت کنید. پزشک ممکن است برداشتن میلیا را در مطب پیشنهاد دهد.
لایه‌برداری شیمیایی
گاه ممکن است متخصص پوست، لایه‌برداری شیمیایی را توصیه کند؛ اما باید به خاطر داشته باشید که لایه‌بردارهای شیمیایی بدون نسخه، معمولاً برای از بین بردن میلیای زیر چشم کاربردی نیستند. ترکیبات رایج در لایه‌بردارهای شیمیایی عبارت‌اند از:
- لاکتیک اسید؛
- گلیکولیک اسید؛
- سالیسیلیک اسید.
توجه داشته باشید که ناحیه‌ی زیر چشم بسیار حساس است؛ بنابراین بسیار احتیاط کنید. به خاطر داشته باشید، همیشه قبل از استفاده از هرگونه لایه‌بردار شیمیایی با متخصص پوست مشورت کنید.
تخلیه میلیا با سوزن
اگر بعد از خواندن قسمت ” میلیا چیست ” متوجه شدید که خود دچار آن هستید، روش تخلیه میلیا کمک زیادی به شما می‌کند. متخصص پوست ممکن است با استفاده از تکنیک‌های خاصی بتواند میلیای زیر چشم را از بین ببرد. تخلیه میلیوم فرآیند رایجی است که در آن متخصصان برای برداشتن پوستِ روی کیست، از سوزن یا چاقوی کوچک جراحی استفاده می‌کنند.
در این روش پزشک با باز کردن منفذ پوست می‌تواند کراتین محبوس‌شده را خارج کرده و پس از آن، فرد برای جلوگیری از بازگشت میلیا، می‌بایست اقداماتی انجام دهد.
لیزر میلیا
در روش سایش لیزری، متخصص پوست از لیزر کوچکی برای باز کردن منفذ پوست استفاده می‌کند.
سرما درمانی
در بعضی موارد، سرمادرمانی ممکن است روش درمانی ارزشمندی باشد. سرمادرمانی از نیتروژن مایع برای انجماد و از بین بردن میلیا استفاده می‌کند؛ ولی از آنجایی که پوست زیر چشم حساس است، شاید این روش، بهترین گزینه نباشد؛ زیرا ممکن است علاوه بر درد، با زخم و تغییر رنگ پوست نیز همراه شود.
درمان های خانگی برای از بین بردن میلیای زیر چشم
به‌طور کلی، هیچ درمانی برای میلیا ضروری نیست و معمولا پس از مدتی به‌خودی‌خود برطرف می‌شود؛ اما اگر میلیای زیر چشم برای شما نیز آزاردهنده است، میتوانید درمان‌های خانگی زیر را انجام دهید:
پوست را تمیز و آن را لایه‌برداری کنید.
میلیا به دلیل وجود کراتین بیش از حد، در زیر چشم ایجاد می‌شود. میتوانید به‌آرامی با حوله‌ی نرم یا لیف گرم، ناحیه درگیر را لایه‌برداری کنید و از شر سلول‌های مرده‌ی پوست خلاص شوید. این کار باعث می‌شود تا کراتین محبوس‌شده به سطح پوست بیاید.
بخار درمانی کنید.
در حمام پر از بخار، دوش آب گرم بگیرید. با این کار، نوعی بخار درمانی خانگی برای صورت خود ایجاد می‌کنید.
از گلاب یا عسل مانوکا استفاده کنید.
مقداری گلاب روی صورت خود بپاشید و یا روی صورت‌تان از ماسک عسل مانوکا استفاده کنید. تحقیقات حاکی از این است که گلاب و عسل مانوکا دارای خواص ضدالتهابی هستند و موجب پاکسازی میلیا می‌شوند.
از کندن یا دست‌کاری کردن میلیا اجتناب کنید.
حال که می‌دانید میلیا چیست از تحریک آن بپرهیزید. ممکن است به نظر متناقض بیاید؛ اما دست‌کاری نکردن و عدم تحریک برجستگی‌های میلیا علاوه بر تسریع بهبود آنها، از احتمال عفونت و زخم نیز جلوگیری می‌کند.
چه مدت طول می‌کشد تا میلیا از بین برود؟
میلیا در کودکان طی چند هفته از بین می‌رود؛ ولی در بزرگسالان با توجه به علت زمینه‌ای، ممکن است این فرآیند چند ماهی به طول بیانجامد.
آیا می‌توانیم روی میلیا از مواد آرایشی استفاده کنیم؟
ممکن است بخواهید این برجستگی‌ها را با کرم‌پودر یا کانسیلر بپوشانید، در این صورت باید محصولاتی را انتخاب کنید که ضد حساسیت هستند و منافذ شما را مسدود نمی‌کنند.
پوشاندن میلیا با لایه‌ی سنگینی از مواد آرایشی می‌تواند از ادامه‌ی روند طبیعی ریختن سلول‌های پوستی جلوگیری کرده و در نتیجه منافذ بسته‌شده می‌توانند کراتین را زیر پوست به دام بیاندازند. آرایش سبک و پودری زیر چشم نیز ممکن است بهترین راه برای جلب‌توجه کمتر میلیا باشد.
چگونه از بروز میلیای زیر چشم جلوگیری کنیم؟
اگر دائماً زیر چشم خود میلیا پیدا می‌کنید؛ روش مراقبت از پوست خود را مکررا تغییر دهید. در ادامه به چند نکته در این زمینه اشاره شده است:
پوست خود را لایه‌برداری کرده و آن را همیشه تمیز و مرطوب نگه‌دارید
هرچند لایه‌برداری بیش از حد می‌تواند باعث تحریک پوست شود؛ اما لایه‌برداری ملایم زیر چشم، سلول‌های جدید پوست را به سطح می‌آورد و کراتین جمع‌شده را خارج می‌کند. اگر مستعد میلیا هستید، صابون‌ها و پاک‌کننده‌های بدون چربی، بهترین انتخاب هستند.
از سرم استفاده کنید.
همانطور که خواندید، می‌دانید میلیا چیست و چگونه ایجاد می‌شود. با افزایش سن، بدن به‌طور طبیعی برخی از توانایی‌های خود را برای ریزش پوست خشک از دست می‌دهد؛ برای کمک به این فرایند، سرم شبانه‌ی حاوی ویتامین E یا ویتامین A موضعی بخرید که برای استفاده در زیر چشم مناسب باشد. این سرم‌ها می‌توانند در هنگام خواب علاوه بر حفظ رطوبت پوست، رشد سلولی را نیز تقویت کنند.
مکمل‌های خوراکی را امتحان کنید
در مصرف میزان ویتامین‌های مفید برای سلامت پوست دقت داشته باشید. اگر نگران هستید که از طریق رژیم غذایی ویتامین کافی دریافت نمی‌کنید، میتوانید از مکمل‌های خوراکی بهره ببرید:
- ویتامین E؛
- ویتامین B3 (نیاسین)؛
- ویتامین‌های گروه B) B کمپلکس).
توجه داشته باشد، قبل از مصرف این مکمل‌ها با پزشک مشورت کنید؛ زیرا برخی از آنها ممکن است با داروهایی که اکنون مصرف می‌کنید، تداخل داشته باشند.
