جلوگیری از پوسیدگی دندان با روش های ساده و خانگی از بروز خرابی های عمیق تر جلوگیری میکند. با حذف چند ماده غذایی مضر، باعث افزایش طول عمر دندان هایتان شوید.
شناخت پوسیدگی دندان
پوسیدگی دندان توسط باکتری های معمولی در دهان شما، شروع می شود. این باکتری ها از ذرات باقی مانده غذا در دهانتان تغذیه می کنند و باعث تولید اسید هایی می شوند. تقریبا 20 دقیقه بعد از غذا خوردن شما، ترکیب شدن باکتری، باقی مانده غذا، اسید و آب دهان ماده ای که «پلاک» نامیده می شود را روی دندان هایتان به وجود می آورد. اگر این پلاک ها بلافاصله از بین نروند، پوسیدگی دندان شروع خواهد شد. به مرور زمان این پلاک ها تبدیل به ماده ای به نام «تاتار»(tartar) می شوند که از بین بردن آن به مراتب سخت تر می باشد. در نهایت این پلاک ها و تاتارها منجر به بیماری های لثه خواهند شد.
علاوه بر بیماری های لثه، پلاک ها روی مینای محافظ دندان نیز اثر می گذارند که منجر به ایجاد حفره در دندان می شود. در ابتدا، حفره ها درد ندارند. ولی اگر مراقبتی صورت نگیرد حفره ها بزرگ شده و مشکلاتی را رقم خواهند زد. معمولا سطح جونده دندان های آسیا و سطوح بین دندانی بیشتر در معرض پوسیدگی قرار دارند.
مجرمان پوسیدگی دندان
نشاسته و شکر(کربوهیدرات ها) شناخته شده ترین مسببان پوسیدگی و ایجاد حفره در دندان هستند. غذاهای چسبناک نیز در ایجاد حفره نقش دارند به این دلیل که به سطح دندان ها می چسبند و باعث تقویت فعالیت باکتری ها می شوند. علاوه بر اینها، مصرف زیاد اسنک و هله هوله ها خطر ایجاد حفره ها را بالا می برد زیرا این غذاها باعث تولید سریع تر پلاک ها می شوند.
درمان و جلوگیری از پوسیدگی دندان
برای درمان و جلوگیری از پوسیدگی دندان روش های مختلفی وجود دارد، که این روش ها بر طبق شدت پوسیدگی استعمال می شوند.
درمان پوسیدگی دندان با فلوراید
این روش در هنگامی که حفره دندان زیاد نیست و کوچک است می تواند مینای دندان را باز گرداند. این درمان با استفاده از خمیردندان های حاوی فلوراید و دهان شویه ها صورت می گیرد.
پر کردن
درمان اصلی پوسیدگی دندان می باشد و با نام ترمیم نیز شناخته می شود. موادی که مورد استفاده قرار می گیرد، شامل رزین های کامپوزیتی همرنگ دندان، پرسیلین و یا ترکیبی از مواد مختلف می باشد.
تاج
زمانی از تاج استفاده می شود که پوسیدگی شدید باشد و دندان ضعیف شده باشد. جنس آن از طلا، رزین، پرسیلین متصل به فلز و یا مواد دیگر می باشد و بر روی دندان نصب می شود.
درمان کانال ریشه
هنگامی که دندان به شدت آسیب دیده باشد و پوسیدگی دندان به پالپ دندان برسد از این درمان استفاده می شود.
کشیدن دندان
وقتی شدت پوسیدگی به حدی باشد که قابل ترمیم نباشند، طبق نظر دندانپزشک باید کشیده شوند.
از شیارپوش دندان (فیشور سیلانت) استفاده کنید
مراكز بهداشتی توصيه مي كنند که تمام كودكان مدارس راهنمايي از شیارپوش استفاده كنند. با این حال، آنها برای افراد بزرگسال و کودکان نیز مفید هستند. شیارپوش های دندان، پوششی محافظ و پلاستیکی هستند که دندان را از ابتلای به شیار و لکه های دندانی که مواد غذایی و باکتری ها تمایل به تجمع در آن دارند، محافظت کند. شیارپوش های دندان بر روی سطح دندان های عقبی قرار می گیرند.
پیگیری منظم دندانپزشکی
با دندانپزشک خود در مورد تعداد دفعات ویزیتی که شما برای حفظ سلامتی دهان خود نیاز دارید، مشورت کنید. معاینات دهانی منظم، تمیز کردن حرفه ای دندانها و سایر روشهای درمان می تواند در پیشگیری از پوسیدگی دندان و ابتلای به مشکلات آن کمک کند.
میان وعده و مز مزه کردن های مکرر خود را محدود کنید
خوردن یا نوشیدن های مکرر به ویژه هنگامی که مواد غذایی شیرین مصرف می کنید، دندان های شما را تحت حمله مداوم قرار می دهد. باکتری های موجود در دهان شما از مواد غذایی و کربوهیدرات ها برای تولید اسیدی که مینای دندان را از بین می برد، استفاده می کند. در این زمینه بهترین کاری که به جای موارد فوق می توانید انجام دهید، نوشیدن مکرر آب نوشیدن آب و مزمزه کردن و مصرف میان وعده به صورت حداقلی است.
خوردن غذاهایی که برای سلامت دندان مفید هستند
داشتن یک رژیم غذایی مناسب در زمینه همه جنبه های سلامت، از جمله بهداشت دهان و دندان بسیار مهم است. غذاهایی مانند چیپس یا شیرینی ها که تمایل به گیر کردن مدت طولانی در بین دندان های شما دارند، باعث بالا رفتن شانس ابتلای به پوسیدگی دندان می شوند البته، غذاهای خوراکی فرآوری شده یا مواد غذایی شیرین نیز گزینه خوبی برای مصرف نیستند. در عوض، سبزیجات تازه و میوه ها را انتخاب کنید، زیرا آنها باعث افزایش جریان بزاق و جمع شدن دوباره مواد معدنی در مینای دندان می شوند.
یک درمان ضد باکتری را در نظر بگیرید
گاهی اوقات بعضی مشکلات پزشکی ممکن است شما را به خصوص مستعد فرسایش و پوسیدگی دندان کند. در این مورد، بهتر است با یک دندانپزشک در مورد استفاده از مواردی نظیر دهانشویه های آنتی باکتریال که برای برطرف کردن باکتری های مضر و پیشگیری از پوسیدگی دندان استفاده می شود، مشورت کنید.
از میزان پوسیدگی دندان خود آگاه باشید
اولین قدم برای کنترل سلامت دهان و دندان این است که بدانید میزان پوسیدگی چقدر است. بهترین راه برای شناخت این امر معاینه از طریق دندانپزشک است. با معاینات منظم و بحث و گفتگو با دندانپزشک خود، می دانید که در چه شرایطی هستید و کدام روش درمانی ممکن است، مورد نیاز باشد. همچنین تغییر در بهداشت دهان و دندان و رژیم غذایی از راه های جلوگیری از پوسیدگی دندان می باشند. هنگامی که از میزان پوسیدگی دندان خود آگاه شدید، می توانید رویکرد خاص و مؤثرتری را در جهت بهبود سلامت دهان و دندان خود در پیش بگیرید.
هرچه میزان پوسیدگی کمتر باشد، به طور حتم به ویزیت کمتری نیاز خواهید داشت. در هنگام معاینات منظم دندانپزشکی، میزان خطر پوسیدگی دندان خود را به کمک دندانپزشک معالج بیابید و در مورد آن مشورت کنید.
استفاده از مسواک برای جلوگیری از پوسیدگی دندان
این یکی از بارزترین راه های جلوگیری از پوسیدگی دندان است. مرتب و صحیح مسواک زدن برای سلامتی دهان و دندان شما بسیار مهم است. در واقع دهان شما حدود یک میلیارد میکروب از آنچه می خورید و می نوشید، وجود دارد . بعضی از انها جزو نرمال فلورا هستند یعنی به طور طبیعی باید وجود داشته باشند ولی برخی از انها پوسیدگی زا هستند و همین باعث پوسیدگی دندان می شود. با تغذیه قند موجود در مواد غذایی و نوشیدنی هایی که مصرف می کنیم، زباله ها به صورت بیوفیلمی که به پلاک دندان معروف است، تبدیل می شوند. این پلاک اسیدهایی تولید می کند، که مینای دندان را می پوشانند و باعث ایجاد پوسیدگی می شوند.
مسواک زدن، یکی از مهم ترین راه های جلوگیری از پوسیدگی دندان است، که به خلاص شدن از باکتری های دهان و حذف شیرینی و باقیمانده غذایی کمک می کند. حتماً بعد و قبل از خواب مسواک بزنید. مسواک زدن قبل از خواب، از اهمیت ویژه ای برخوردار است، زیرا مانع ایجاد اسیدهای مضر مینای دندان می شود.
نوشیدنی های شیرین و اسیدی را کم کنید و آب بیشتری بنوشید
کم کردن مصرف نوشیدنی های شیرین و اسیدی، یکی دیگر از راه های جلوگیری از پوسیدگی دندان است. قرار گرفتن طولانی مدت دندان در معرض قهوه یا چای، همراه با قند یا حتی شیر اضافه شده، می تواند خطر ابتلا به پوسیدگی دندان را افزایش دهد. از قهوه خود لذت ببرید، اما سعی کنید بعد از آن دهان خود را با آب شست و شو دهید. قندهای مضر در مدت زمان طولانی در بزاق شما باقی می مانند. نوشیدن قهوه از نی به شما کمک می کند، آن مایعات قندی را از روی دندان و بزاق خود دور نگه دارید.
ترک سیگار و دخانیات
کاملاً مشهود است که استعمال و مصرف دخانیات می تواند باعث مشکلات پزشکی زیادی شود. با این حال، بسیاری از مردم آسیبی که سیگار کشیدن و استفاده از تنباکو به دهان، لثه و دندان ها وارد می کند، را نمی دانند. این عادت ناسالم همچنین می تواند منجر به ریزش دندان و حتی سرطان دهان شود. ترک سیگار یکی از راه های جلوگیری از پوسیدگی دندان است. بنابراین اگر نگران پوسیدگی دندان خود هستید، از کشیدن سیگار و دخانیات خودداری کنید. افرادی که مصرف بالای دخانیات دارند بهتر است هر 3 ماه برای جرم گیری دندان اقدام کنند.
درمان خانگی پوسیدگی دندان
برای جلوگیری از درد پوسیدگی دندان به طور طبیعی درمانهای خانگی زیر را بررسی کنید.
مخلوط پودرهای کلسیم و منیزیم
این درمان دندانهای شما را معدنی میکند.
مواد لازم:
- قرصهای منیزیم
- قرصهای کلسیم
- مسواک
نحوه استفاده
- به تعداد مساوی قرصهای منیزیم و کلسیم برداشته و آنها را خرد کنید تا پودر نرمی ایجاد شود.
- میتوانید از این پودر برای مسواک زدن دندانهای خود استفاده کنید.
- این روند را روزی یک بار تکرار کنید.
روغن کره و روغن جگر ماهی
این مواد برای حفظ بهداشت دندان مفید هستند زیرا غنی از ویتامین A ،K و D هستند. میتوانید کپسولی استفاده کنید که حاوی هر دو باشد یا هر کدام را جداگانه مصرف کنید.
مواد لازم
- مکملهای روغن کره
- مکملهای جگر ماهی
نحوه استفاده
- در طول روز و با هر وعده غذایی یک کپسول مصرف کنید.
- وقتی بهطور منظم این مکملها را مصرف کنید میتوانید سلامت مطلوب دندانها را حفظ نمایید.
آبگوشت استخوان
آبگوشت استخوان دارای خواص سودمندی است که با مواد معدنی، ویتامینها و چربیهای سالم اشباع شده است. با مصرف این آبگوشت، سیستم هضم شما بهبود پیدا میکند و باعث تقویت مو، ناخن و پوست میشود. سرشار از منیزیم و کلسیم است و حفرهها را از بین میبرد و با پوسیدگی دندان مبارزه میکند.
مواد لازم
- استخوانهای گوشت بره، مرغ، گوشت گاو یا گاومیش کوهاندار آمریکایی.
- نمک
- پودر فلفل سیاه
نحوه استفاده
- استخوانهای حیوان را در آب بجوشانید تا زمانی که آبگوشت غلیظ شود.
- کمی پودر فلفل سیاه و نمک اضافه کنید تا مزهدار شود.
- سوپ را هنگامیکه هنوز گرم است مصرف کنید.
- بهتر است این آبگوشت را در رژیم غذایی منظم خود بگنجانید.
آب نمک
این یک درمان بسیار رایج است که اکثر مردم برای هر دردی که مربوط به دندان باشد از آن استفاده میکنند. این روش با دور نگه داشتن باکتری از دهان فرد و از بین بردن چسبندگی از حفره دندان کمک میکند. همچنین باعث برقراری تعادل pH اسیدی ایجاد شده توسط حفره میشود.
مواد لازم
- نمک سفره یا نمک اپسوم (1 قاشق چایخوری)
- آب گرم (1 لیوان)
نحوه استفاده
- نمک را به لیوان آب گرم اضافه کرده و به درستی مخلوط کنید.
- دهان خود را با این آب نمک غرغره کرده و بشویید. حفرهها باید بهدرستی شسته شوند.
- بهتر است این کار را دو بار در روز انجام دهید.
چای
چای سبز یک روش بسیار موثر برای از بین بردن میکروبهای داخل دهان است. همچنین برای حفظ سلامت دندانها مفید است و تولید پلاک را کاهش میدهد. رشد باکتریها نیز کنترل میشود.
مواد لازم
- یک کیسه چای سبز (۱)
- آب داغ (۱فنجان)
- آب لیمو
- عسل
نحوه استفاده
- یک فنجان چای سبز داغ درست کنید.
- آب لیمو و عسل را به میزان دلخواه خود اضافه کنید.
- چای را هنگامی که گرم است بنوشید.
- اگر چای سبز دوست ندارید یا در منزل ندارید می توانید چای سیاه نیز تهیه کنید.
- می توانید هر روز ۲-۳ فنجان از این چای سبز سالم را بنوشید.
روغن میخک
روغن میخک یکی دیگر از داروهای بسیار خوب برای تسکین درد ناشی از پوسیدگی دندان و حفره است. میخک حاوی روغن بسیار مهمی به نام اوژنول است که مسئول عمل ضددرد است. ترکیبات ضدمیکروبی موجود در این روغن از رشد بسیاری از انواع قارچها، باکتریها و ویروسها جلوگیری میکنند.
مواد لازم
- روغن گل میخک
نحوه استفاده
- مقدار کمی روغن میخک را روی انگشت خود بگیرید و ناحیه آسیب دیده که حفره است را بهآرامی ماساژ دهید.
- اگر نمیتوانید به دندان آسیب دیده برسید میتوانید از یک گوش پاک کن پنبهای استفاده کنید. آن را به روغن میخک آغشته کرده و سپس روی دندان پوسیده بمالید.
- برای کسب بهترین نتیجه میتوانید ۲-۳ بار در روز این کار را انجام دهید.
پوستهی تخممرغ
پوستهی تخممرغ از کربنات کلسیم ساخته شده است. این ترکیب خوب است زیرا بهعنوان ساینده عمل میکند و برای از بین بردن تجمع پوسیدگی دندانها کار میکند.
مواد لازم
- پوستهی تخم مرغ چرخ شده (۱/۴ فنجان)
- روغن نارگیل (۲-۳ قاشق غذاخوری)
- جوش شیرین (۱ قاشق غذاخوری)
نحوه استفاده
- پوستههای تخم مرغ را تمیز کرده و چند دقیقه بجوشانید.
- پوستهها را برداشته و سپس در هوا خشک کنید.
- وقتی پوستهها خشک شدند، آنها را خرد کنید تا به صورت پودر ریز در آیند.
- مقداری جوش شیرین و روغن نارگیل به این مواد اضافه کنید تا خمیر یکدستی بدست آورید. در صورت نیاز میتوانید کمی روغن نارگیل بیشتر به آن اضافه کنید.
- از این خمیر بهعنوان خمیر دندان استفاده کنید و آن را در یک ظرف ضد هوا نگهداری کنید.
- برای اینکه به حداکثر نتیجه دست پیدا کنید، هر روز از این خمیر استفاده کنید.
آب آلوئهورا
آلوئهورا حاوی آنتراکینون است که به کنترل باکتریهای پوسیدگی دندان کمک میکند. همچنین اثرات ضدالتهابی بر روی دندان و لثههای ملتهب دارد و درد و تورم را کاهش میدهد. آلوئهورا به دلیل داشتن اجزای ترمیم کنندهی زخم باعث بهبود سریعتر میشود.
مواد لازم
- آب آلوئهورا (۱/۴ فنجان)
نحوه استفاده
- پس از مسواک زدن، آب آلوئهورا را برای چند دقیقه درون دهان خود غرغره کنید.
- با مقداری آب تمیز دهان خود را بشویید تا طعم این آب از دهانتان خارج شود.
- همچنین میتوانید از ژل آلوئهورا به عنوان خمیر دندان استفاده کنید.
- این کار را دو بار در روز انجام دهید.
چریش
این یک روش بسیار سالم و موثر برای تمیز کردن دندانهای شما است. هنگام جویدن شاخهی چریش، دندانها و لثهها واقعا محکم میشوند. ترکیبات گیاهی قدرتمندِ آزاد شده در برابر باکتریها عمل کرده و از پوسیدگی دندان جلوگیری میکنند. همچنین بهدلیل داشتن فیبر زیاد، از تشکیل پلاک جلوگیری میکنند.
مواد لازم
- شاخه چریش
نحوه استفاده
- برای مدتی یک شاخه را بجوید.
- دهان خود را با مقداری آب بشویید.
- همچنین میتوانید روغن چریش را روی دندان آسیب دیده و لثهها بمالید.
- بهمنظور تمیز و تازه نگه داشتن دهانتان، این کار را هر روز انجام دهید.
سیر
سیر دارای خواص ضدقارچی و ضدباکتری زیادی است که به تسکین درد کمک میکند و بنابراین بهعنوان یک مسکن عمل میکند.
مواد لازم
- یک حبه سیر
نحوه استفاده
- حبهی سیر را بجوید.
- بهتر است این کار را صبح ناشتا انجام دهید.
- هر روز صبح یک سیر را گاز بزنید.
روغن اکالیپتوس
روغن اکالیپتوس از رشد باکتریهای دهانی جلوگیری میکند. این باکتریها مسئول ایجاد حفره و پوسیدگی دندان هستند.
مواد لازم
- روغن اکالیپتوس (۱-۲ قطره)
- مسواک
- خمیر دندان
نحوه استفاده
- روغن اکالیپتوس را به خمیردندانهای معمولی خود اضافه کرده و سپس دندانهای خود را مثل همیشه مسواک بزنید.
- این روند را تا بهبودی حفره تکرار کنید.
لیمو
لیمو منبع شگفتانگیزی از ویتامین C است. اسید سیتریک موجود در آبلیمو توانایی از بین بردن میکروبها و کاهش درد حفرههای دندان را دارد.
مواد لازم
- یک برش لیمو
نحوه استفاده
- یک برش لیمو برداشته و برای چند دقیقه آن را بجوید.
- بعد از اتمام کار، دهان خود را کاملاً با آب تمیز بشویید.
- هر زمان که نیاز به تسکین درد ناشی از پوسیدگی دندان دارید میتوانید از این روش استفاده کنید.
روغن نباتی
این روش موثر که به غرغرهی روغن نیز معروف است در رفع عفونت و تسکین درد خوب است. وقتی غرغره میکنید، باکتری بیرون کشیده میشود و در روغن گیر میکند. این امر همچنین برای کاهش تورم لثه نیز موثر است.
مواد لازم
- یک فنجان کوچک
- روغن سبزیجات
نحوه استفاده
- یک فنجان کوچک پر از روغن نباتی بردارید.
- دهان خود را با این روش ۵-۱۰دقیقه بشویید. آن را بیرون بریزید.
- میتوانید از روغن زیتون یا روغن نارگیل استفاده کنید.
- این فرآیند را روزی ۱-۲ بار تکرار کنید.
چه موقع باید به دندانپزشک مراجعه کنید
اگر حتی پس از انجام این اقدامات باز هم با مشکل حفره روبهرو هستید باید با یک پزشک مشورت کنید. افراد مسنتر میتوانند بهراحتی تغییرات در دندانهای خود را مشاهده کنند، اما کودکان خردسال قادر به این کار نیستند. بنابراین، والدین باید مراقب دندانهای کودکان خود باشند و اطمینان حاصل کنند که آنها بهطور منظم به مطب دندانپزشکی کودکان مراجعه نمایند.
این روشها ممکن است پاسخی برای سؤال شما در مورد چگونگی خلاص شدن از شر حفرهها در یک روز نباشند اما اطمینان حاصل میکنند که قطعاً حفرهها بزرگتر نمیشوند و همچنین از ایجاد حفرههای جدید جلوگیری میکنند. آنها به کانیسازی مجدد مناطق ضعیف و نرم مینای دندان کمک میکنند. به محض تشخیص حفره بهتر است هرچه زودتر به دندانپزشک مراجعه کنید.