نکات خرید خانه را میدانید؟ خرید خانه برای هر شخص یکی از مهم ترین و پر چالش ترین انتخاب ها است. در این مطلب به برسی نکات مهم و حقوقی در خرید اپارتمان میپردازیم. با ما همراه باشید.
نکاتی که هنگام بازدید از ملک جهت خرید باید به آنها توجه کنید
در فصل تابستان بازار مسکن و بازدید از ملک تا حدودی به تکاپو میافتد. خریداران و مستاجرین جدید به صورت منظم برای بازدید از ملک مورد نظر خود به گوشه و کنار شهر سرک میکشند و تلاش میکنند تا سقف آینده خود را با اطمینان بیشتری انتخاب کنند.
یک انتخاب مناسب و رعایت قواعد خرید خانه میتواند باعث رضایت و آسایش خاطر بلند مدت شما شود و نادیده گرفتن این نکات هنگام بازدید ساختمان میتواند در کوتاهترین زمان شما را پشیمان کند. در ادامه بعضی از نکاتی که هنگام بازدید از ملک جهت خرید باید رعایت شود را با هم مرور میکنیم.
انتخاب هوشمدانه محله مورد نظر هنگام بازدید از ملک
از مهمترین قواعد خرید خانه هنگام بازدید ساختمان این است که ببینیم منزل مورد نظر اعم از آپارتمان یا خانه ویلایی در چه محلهای قرار دارد. در ادامه به چند مورد مهم هنگام بازدید از ملک اشاره خواهد شد. در نظر داشتن این موارد میتوانند در یک انتخاب هوشمندانه موثر باشند. به این ترتیب میتوانید خانه ایدهآل خود را با آگاهی بیشتری انتخاب کنید؛ پس پیش از هر اقدامی این متن را به دقت بخوانید.
کوچه
هنگام بازدید از ملک بهتر است به کوچهای که ساختمان در آن قرار دارد دقت ویژه داشته باشید. ممکن است بعضی کوچهها باریک باشند و در نتیجه عبور و مرور در آن دشوار شود. این موضوع به خصوص هنگام اسبابکشی میتواند اهمیت زیادی پیدا کند. به علاوه برخی کوچهها بسیار پر رفت و آمد هستند. اگر ساختمان پزشکان یا رستورانی در آن کوچه قرار داشته باشد احتمالا باید انتظار سر و صدای زیادی از آن کوچه داشته باشید.
همچنین ممکن است با خودروهایی مواجه شوید که جلو در ساختمان شما پارک خواهند کرد و برای خروج از خانه با مشکل مواجه شوید. در صورتی که فرد مهماندوستی باشید، با انتخاب کوچهی شلوغ، مهمانانتان با مشکل پارک ماشین روبهرو میشوند. بنابراین توجه به کوچه نیز جزو قواعد خرید خانه محسوب میشود.
همسایهها
داشتن همسایهی خوب نقش مهمی جهت آرامش داشتن در خانه دارد. شاید حتی بتوان گفت همسایهی خوب و بیحاشیه از مهمترین موارد قواعد خرید خانه باشد. حین بازدید از ملک در این مورد تحقیق کنید. اینکه ببینیم خانه در کدام محله قرار دارد کافی نیست. باید همسایههای اطراف یک خانه ویلایی یا ساکن در آپارتمان زمان بازدید ساختمان را در نظر داشت. در این زمینه میتوان به چند صورت عمل کرد.
به عنوان مثال از خود همسایهها در مورد آن محله پرسوجو کرد. به هر حال همیشه افراد صادقی پیدا میشوند که حقیقت را بگویند. بازدید از ملک به دفعات و در زمانهای مختلف هم میتواند در این زمینه موثر باشد. هر چه شناخت شما بیشتر باشد، انتخاب بهتری خواهید داشت. اگر خانه مورد نظر آپارتمانی باشد، حین بازدید از ملک به تمیز بودن راهروها و میزان سر و صدای موجود در ساختمان توجه کنید.
همچنین دقت به وجود کفش جلوی هر واحد آپارتمان و سالم بودن لامپهای راهروها به شناخت شما کمک میکند. اگر حین بازدید از ملک در مواردی که گفته شد مشکلی دیده نشود، میتوان به عنوان نکته مثبتی در نظر گرفت.
آرامش و آسایش
همانطور که در موارد قبل نیز تا حدی اشاره شد، توجه به میزان شلوغی خیابان، محله، کوچه و ساختمان هنگام بازدید از ملک بسیار مهم است. اگر شما فرد آرامی هستید و به دنبال جایی میگردید که پس از یک روز شلوغ بتوانید به آن بازگردید، حتما به این موارد توجه کنید. خیابانهای مرکز شهر معمولا شلوغترین مناطق هستند.
گرچه دسترسی به سایر مناطق از مرکز شهر راحتتر است اما معمولا به دلیل شلوغی بیش از اندازه طرفدار کمتری دارد. همسایگی با مدارس، بیمارستانها، ساختمانهای دولتی و مراکز تجاری، میتواند آرامش شما را تهدید کند.
همچنین، پیش از بازدید از ملک، به این نکته توجه کنید که تعداد واحدهای زیاد در یک ساختمان، میتواند باعث شلوغی شود. اگر انتخاب شما، آپارتمان است، به تعداد واحدهای ساختمان به طور کلی و تعداد واحدهای هر طبقه دقت کنید.
دسترسی به وسایل حمل و نقل عمومی
برای بسیاری از افراد، دسترسی به ایستگاههای تاکسی، اتوبوسهای شهری و حتی مترو اهمیت بالایی دارد. این مساله حتی ممکن است برای کسانی که از وسایل حمل و نقل شخصی استفاده نمیکنند، یک ضرورت قلمداد شود.
بعضی از مواقع ممکن است کسانی که خودروی شخصی دارند نیز، به هر دلیلی از جمله ترافیک، ترجیح دهند که با تاکسی، مترو یا اتوبوس رفت و آمد کنند. در هر صورت این قابلیت دسترسی میتواند یک امتیاز به حساب آید. بنابراین دقت به این موضوع حین بازدید از ملک مورد نظر، خالی از فایده نیست.
امکانات رفاهی
امکان دسترسی به امکانات رفاهی برای همه اهمیت دارد. اینکه مجبور نباشید برای هر خرید سادهای سوار ماشین شوید یا مسافت زیادی را بپیمایید در بلندمدت تاثیر زیادی روی رضایت شما از محل زندگیتان خواهد داشت.
از همین رو، هنگام بازدید از ملک و در حال گذر از محله، دقت کنید که چند سوپرمارکت، میوه فروشی، نانوایی و مواردی از این دست در آن محله وجود دارد. همچنین برای برخی افراد وجود یک پارک در محله اهمیت دارد.
برای بعضی دیگر قابلیت دسترسی به درمانگاهها مهم است. در واقع میبایست به نیازهای خود توجه کرده و بر اساس آن تصمیم بگیرید.
بررسی وضعیت عمومی ساختمان هنگام بازدید از ملک
عرض ورودی ساختمان
اگر برایتان مهم است، مبلمان، کتابخانه، کمد، یا یخچال ساید بای سایدتان به راحتی از ورودی ساختمان رد شود دقت کنید که عرض ورودی باید حداقل ۱۱۰ سانتیمتر باشد. بهتر است که در ورودی ساختمون دو لنگه باشد. در هنگام بازدید ساختمان به عرض راهروها و سقف نیز دقت کنید و از قبل اندازهی وسایل بزرگ خود را که قرار است وارد آن خانه کنید را داشته باشید.
وضعیت واحدها در هر طبقه
همانطور که پیش از این نیز اشاره شد، تعداد طبقات آپارتمان و نیز تعداد واحدهای هر طبقه اهمیت بسزایی دارد. تعداد واحدهای کمتر مساوی است با سر و صدا و خرابی کمتر و بهداشت محیطی بیشتر. به علاوه، معمولا آپارتمانهایی که در ورودی آنها رو به یکدیگر باز میشود طرفدار کمتری دارد. همچنین فاصلهی واحدهای یک آپارتمان از هم و مناسب بودن مساحت هر طبقه نیز مهم است.
عرض راهپلهها
عرض راهپلهها جهت جابهجایی وسایل و اسبابکشی اهمیت زیادی دارد. در اکثر ساختمانها، اجازه نمیدهند که وسایلتان را با آسانسور جابهجا کنید. گذشته از اینکه مشکل خراب شدن آسانسور مانعی جهت جابهجایی وسایل خواهد بود، ممکن است اندازهی آسانسور نیز کوچک باشد یا حتی خراب شود. به همین دلیل، حین بازدید از ملک توجه کنید که عرض راهپلهها میبایست حداقل ۹۰ سانتیمتر باشد. در این صورت میتوانید وسایلتان را به راحتی جابهجا کنید و نگران اسبابکشی نباشید.
وضعیت ایمنی ساختمان
اگر قصد خرید ملکی را داریم که کار ساخت آن کاملا تمام شده است، سخت میتوان از وضعیت ایمنی ساختمان به طور کامل مطمئن شد. هنگام بازدید از ملک یک کارشناس خبره با خود به همراه ببرید تا بتواند اطلاعات ساخت را از مالک جویا شود. گزینه اصلی در این مرحله اعتماد کردن به مالک و بررسی ادعاهای او است. میتوانید با بررسی نقشه ساختمان، بررسی کیفیت ساخت، ستونهای واحدهای مسکونی و ستونهای پارکینگ از میزان ایمن بودن ساختمان در مقابل حوادثی مانند زلزله تا حدودی مطمئن شوید.
حفظ حریم خصوصی
مشرف نبودن درهای ورودی به یکدیگر، عایق صدا بودن و پنجرههای دوجداره میتوانند در حفظ حریم شخصی شما موثر باشند.
پارکینگ
یکی از مهمترین مسائل مربوط به آپارتماننشینی پارکینگ است. در مورد پارکینگ هنگام بازدید از ملک بهتر است به نکاتی دقت شود. مسقف بودن پارکینگ یا اینکه در فضای باز باشد اهمیت زیادی دارد. پارکینگ مسقف به دلیل حفظ خودروی شما از آفتاب، باران یا برف ارجحیت دارد.
همچنین، هر چه شیب ورودی پارکینگ کمتر باشد، آن پارکینگ مناسبتر ساخته شده است. در پارکینگ برخی آپارتمانها، مکانی برای خودروی اضافه یا مهمان در نظر گرفته شده است. این مورد یک مزیت به حساب میآید.
کنتور آب، برق و گاز
فراموش نکنید که حتما در مورد مجزا بودن کنتور آب و برق و گاز جویا شوید. اگر کنتورها جدا نبود حتما از مدیر ساختمان یا مشاور املاک در خصوص نحوه محاسبه هزینهها بپرسید.
شارژ ماهیانه
در نظر داشته باشید که قرار نیست هر چه شارژ ماهیانه کمتر باشد، یک امتیاز محسوب گردد. مبلغ شارژ ماهیانه باید با نیازها و مخارج ساختمان، ساکنین و شما هماهنگی داشته باشد. در غیر این صورت هنگام بروز هر گونه مشکل اعم از خرابی و تعمیرات همه اهالی آپارتمان با مشکل مواجه میشوند. بنابراین، بهتر است حین بازدید از ملک در این مورد اطلاعات دقیقی کسب نمایید.
بهترین طبقات در آپارتمان
معمولا طبقات اول و آخر بدترین طبقات و طبقات میانی برای زندگی بهتر هستند. در طبقه اول رفت و آمد بیشتر اتفاق میافتد و نیز امنیت پایینتری نسبت به سایر طبقات دارد. طبقه آخر نیز در برابر گرما و سرما آسیبپذیرتر است. همچنین به هر دلیلی اگر آسانسور مشکلی پیدا کند یا برق برود، ساکن طبقات بالا باید پلههای زیادی را بگذراند تا به مقصد برسد.
نکات مربوط به داخل ساختمان مسکونی
آشپزخانه
از آنجایی که خانمهای خانهدار زمان زیادی را در آشپزخانه صرف میکنند، نورگیر بودن آشپزخانه سبب میشود احساس بهتری هنگام کار داشته باشند. حین بازدید از ملک حتما دقت کنید که اتصالات مربوط به سینک، ماشین لباسشویی، اجاق گاز و پکیج یا آبگرمکن به درستی و در جای مناسبی تعبیه شده باشد تا زمان نصب این وسایل با مشکل مواجه نشوید.
سیستم سرمایش و گرمایش
حتما به صورت کامل سیستم سرمایشی و گرمایشی را هنگام بازدید از ملک برای خرید بررسی کنید. استفاده از سیستمهای برقی در شهرهایی که تعرفه مصرفی برق کمی ندارند میتوانند در ماههای بسیار گرم یا بسیار سرد جیب شما را به راحتی خالی کند. اگر ملک مورد نظر از کولر آبی یا بخاری استفاده میکند حتما از مناسب و باز بودن مجاری آنها مطمئن شوید.
نورگیر بودن ملک
بودن نور طبیعی کافی درون یک خانه میتواند بسیار مفید باشد. نور طبیعی و روشنایی خانه هم بر روی خلق و روحیه افراد اثر مثبتی میگذارد و هم از نظر زیبایی شناسی و نیاز کمتر به مصرف برق میتواند مفید باشد. هنگام بازدید از ملک برای خرید یک بار در ظهر و یک بار در غروب از خانه بازدید کنید تا نورگیری آن را به خوبی تماشا کنید. بهترین نورگیری را ابتدا ملکهای جنوبی و سپس ملکهای شمالی دارند. میتوانید در این باره از مالک یا مشاور املاک پرس و جو کنید.
کفپوش
یکی از قسمتهای مهم هر ملکی، جنس کف پوش استفاده شده در آن است. هر کفپوشی روشهای شست و شو، مراقبت و ظاهر متفاوتی دارد. از مزایا و معایب جنسهای مورد استفاده برای کفپوش مطلع شوید تا بتوانید با دید بازتری برای خرید خانه اقدام کنید.
بالکن
قسمت بالکن در آپارتمانها میتواند نقش مهمی ایفا کند. در صورتی که بالکن در کنار آشپزخانه باشد میتواند کمک بزرگی برای پخت و پز باشد و یا میتواند به محلی برای پرورش گل و گیاه تبدیل شود. بالکن گاهی میتواند نقش یک کمد یا انباری کوچک را نیز برای خانه شما بازی کند. پس هنگام بازدید ساختمان از محل و متراژ بالکن مطمئن شوید.
دیوارپوشها
جنس، رنگ و کیفیت دیوار پوش یک خانه تاثیر زیادی بر افرادی که وارد آن ملک میشوند دارد. در حال حاضر دیوارپوشهایی که قابل شستشو نیستند محبوبیت زیادی ندارند و سختی زیادی برای مالک یک ساختمان دارند. از پیش از جزئیات جنس دیوارپوش مطمئن شوید تا مجبور بعد از خرید ملک مجددا برای تغییر دیوارپوش هزینهای بپردازید.
نکات مهم حقوقی در خرید خانه
ملک حتما باید سند داشته باشد
حتما بررسی نمایید که خانه ای که قصد خرید آن را دارید سند رسمی دارد یا خیر؟
مسئله این است که در برخی نواحی مانند شهرهای شمال کشور، برای یک زمین بزرگ یک سند مادر وجود دارد و آن زمان به قطعات کوچکتر تقسیم شده است.
اما برای آن قطعات کوچکتر سند رسمی وجود ندارد. نقل و انتقال این قطعات با مبایعه نامه های عادی و یا وکالتنامه انجام می شود.
اما طبق ماده ی 22 قانون ثبت، دولت فقط کسی را که ملک به اسم او ثبت شده، یا ملک به او منتقل شده و این انتقال در دفتر ثبت املاک ثبت شده باشد، به عنوان مالک می شناسد.
بنابراین در معاملات این چنین که ملک سند ندارد یا تنها یک سند مادر برای کل زمین وجود دارد، احتمال بروز مشکل خیلی زیاد است.
و در زمان بروز مشکل مجبور به طرح دعوای اثبات مالکیت هستید تا بتوانید حق خود را بگیرید.
کسب اطمینان در مورد مالکیت فروشنده
حتما بررسی کنید که کسی که قصد دارد ملک را به شما بفروشد، از لحاظ قانونی اختیار معامله کردن آن ملک را داشته باشد.
کسی می تواند ملک را به شما بفروشد که مالک ملک باشد یا از جانب مالک وکالت رسمی برای فروش ملک داشته باشد.
بنابراین حتما باید سند ملک را بررسی کنید. اگر سند رسمی به نام فروشنده وجود ندارد مبایعه نامه ای که نام فروشنده در آن درج شده و مالکیت او را نشان می دهد بررسی نمایید.
سعی کنید تمام اطلاعات را بررسی کنید. ممکن است مالک با کسی تشابه اسمی داشته باشد.
پس به نام و نام خانوادگی اکتفا نکنید. حتما مدارک شناسایی فروشنده را بخواهید و مشخصات او را با اسناد تطبیق دهید.
بررسی اینکه آیا فروشنده اختیار فروش را دارد یا خیر
اگر کسی به وکالت از مالک، قصد فروش ملک را دارد، حتما وکالتنامه ی او را بررسی کنید.
مشخصات او را با مشخصات نوشته شده در وکالتنامه تطبیق دهید.
وکالتنامه ی وکیل باید رسمی باشد، یعنی در دفتر اسناد رسمی تنظیم شده باشد. همچنین بررسی کنید که وکیل اختیارات زیر را داشته باشد:
- اختیار فروش ملک مورد نظر شما.
- اختیار دریافت ثمن یا بهای معامله.
- اختیار تنظیم سند رسمی به نام شما.
- و …
تطبیق مشخصات نوشته شده در سند با مشخصات واقعی ملک
حتما و حتما مدارک هویتی فروشنده را بخواهید و مشخصات او را با مشخصات مالک در سند یا مبایعه نامه تطبیق دهید.
اگر فروشنده از مالک وکالتنامه برای فروش دارد، حتما مدارک هویتی او را بررسی کنید و مشخصات او را با مشخصات نوشته شده در وکالتنامه تطبیق دهید. در این مورد حتما قسمت حدود اختیارات را هم بررسی نمایید.
توجه داشته باشید اگر کسی که با شما معامله می کند مالک ملک نباشد یا از جانب مالک وکالتنامه ی رسمی و معتبر نداشته باشد، نسبت به ملک اختیاری ندارد.
به همین جهت معامله فضولی محسوب می شود و مالک واقعی ممکن است معامله را تنفیذ یا رد کند.
در رهن نبودن خانه
در شرایط اقتصادی فعلی، بسیاری از افراد برای خرید خانه از بانک وام می گیرند.
معمولا سند خانه در رهن بانک قرار می گیرد. ملکی که در رهن بانک است قابلیت خرید و فروش دارد اما امکان تنظیم سند رسمی به نام خریدار را ندارد.
در واقع تا زمانی که بدهی بانک پرداخت نشده و فک رهن صورت نگرفته نمی توان ملک را به صورت رسمی به دیگری منتقل کرد.
پرداخت بدهی بانک اصولا بر عهده ی فروشنده است. اما طرفین می توانند توافق کنند که خریدار بهجای بخشی از بهای معامله، بدهی فروشنده به بانک را بپردازد.
پس برای اینکه از این نظر دچار مشکل نشوید از دفاتر اسناد رسمی وضعیت سند را استعلام بگیرید.
به شما توصیه می کنم برای کسب اطلاعات بیشتر مطلب خرید و فروش ملک در رهن بانک را مطالعه نمایید.
بازداشت نبودن سند خانه
یکی از نکات خرید خانه اطمینان از عدم بازداشت بودن آن است.
بازداشت یا همان توقیف ملک یعنی مقام قضایی به دلایل قانونی، دستور جلوگیری از نقل و انتقال مالی را صادر می نماید.
به این ترتیب با وجود آن که شخص همچنان مالک مال تلقی می شود، اما اختیار نقل و انتقال ملک از او سلب می شود.
از نظر حقوقی خرید و فروش املاک بازداشتی ممنوع و باطل است.
به این معنا که فروشنده حق انتقال ملک را ندارد و خریدار، مالک ملک نمی شود.
بنابراین اگر معامله ای صورت بگیرد، آن معامله باطل است.
از نظر کیفری نیز خرید و فروش این گونه املاک جرم محسوب میشود. مطابق ماده ی 663 قانون مجازات اسلامی، هر کس عالما در اشیایی که توسط مقامات ذی صلاح توقیف شده است، بدون اجازه، دخالت یا تصرفی نماید که منافی با توقیف باشد، به حبس از سه ماه تا یک سال محکوم خواهد شد.
برای آن که بفهمیم ملکی در بازداشت هست یا خیر دو راه وجود دارد:
- اول بررسی سند. در سند تک برگ موضوع بازداشتی بودن در پشت آن قید می شود و در سند های منگوله دار در صفحه ی نقل و انتقالات نوشته می شود.
- دوم استعلام از دفاتر اسناد رسمی است.
مطالبه ی مفاصا حساب خانه از فروشنده
ممکن است مالک به دستگاه های دولتی، شهرداری یا اداره ی دارایی بدهی هایی داشته باشد.
مالک باید این بدهی ها را پرداخت نماید و مفاصا حساب را به شما ارائه نماید. همچنین شما می توانید برای بررسی صحت مفاصا حساب به ادارات مربوطه مراجعه کنید و از این بابت مطمئن شوید.
مورد دیگر بدهی هایی است که ممکن است مالک بابت هزینه های شارژ ساختمان یا تعمیرات بدهکار باشد.
حتما تسویه ی کامل این هزینه ها را از او بخواهید و مدارک پرداختی را بررسی کنید.
اگر خانه مستاجر دارد؛ اجاره نامه را بررسی نمایید
اگر خانه ای مستاجر داشته باشد، باز هم می توان آن را فروخت.
پس مانع قانونی برای خرید و فروش خانه ای که درست مستاجر است وجود ندارد.
اما حتما اجاره نامه ی مالک با مستاجر را بررسی نمایید تا دچار مشکل نشوید. با توجه به اجاره نامه در قرارداد خود با مالک در مورد مستاجر و مدت اجاره هم تعیین تکلیف کنید.
ذکر انشعابات در سند
انشعابات آب، برق، گاز و .. را حتما در مبایعه نامه قید کنید.
درست است که این انشعابات جزو ملک محسوب می شود، اما برای جلوگیری از بروز مشکل در آینده حتما این انشعابات را قید نمایید.
در خصوص تلفن ثابت نیز حتما انتقال تلفن را در سند ذکر کنید.
مشخص کردن وضعیت پارکینگ و انباری
یکی از نکات خرید ملک که لازم است با سند تطبیق داده شود ، وضعیت انباری و پارکینگ است.
حتما در مورد انتقال پارکینگ و انباری در سند و مبایعه نامه تعیین تکلیف نمایید.
در مورد انتقال چند پارکینگ و انباری به همراه خانه نیز بایستی هر یک از پارکینگ ها و انباری ها به طور مجزا در سند و مبایعه نامه درج شوند.
چرا که عدم قید انتقال پارکینگ و انباری، مسئولیت حقوقی را برای فروشنده در قبال انتقال این موارد به همراه ندارد.
ثبت سند در دفتر خانه
حتما در خصوص انتقال سند رسمی به نام خودتان به عنوان خریدار تعیین تکلیف نمایید.
شماره ی دفتر خانه و تاریخ انتقال سند را تعیین نمایید.
همچنین بنویسید که فروشنده باید چه مدارکی را همراه خود بیاورد و در صورت همراه نداشتن هر یک از آن مدارک گواهی عدم حضور از دفتر خانه بگیرید.