سفر به ترکمن صحرا این طبیعت زیبا و شگفت انگیز نیازمند راهنما و آگاهی از مسیر می باشد. پارس مگ در این مقاله تمام نکاتی که برای سفر به ترکمن صحرا نیاز دارید را در اختیارتان می گذارد.
ترکمن صحرا کجاست
بر خلاف چیزی که از نام آن برداشت می‌شود، این منطقه اصلا شبیه به کویر یا صحرا نیست. بلکه کاملا برعکس، این منطقه در شمال شرق ایران قرار گرفته و جزء خوش آب و هواترین مناطق کشور عزیزمان محسوب می‌شود.
جالب است بدانید که منطقه ترکمن صحرا شامل بخش وسیعی از استان گلستان و همچنین خراسان شمالی است. به مجموعه این بخش ها، ترکمن صحرا گفته می‌شود. مناطقی همچون آق قلا، کلاله، گنبد کاووس، سیمین شهر، بندر ترکمن، انبار آلوم، نگین شهر و گمش تپه همگی جزء ترکمن صحرا محسوب می‌شوند.
ترکمن صحرا در کوهپایه‌های جنگلی البرز قرار گرفته و از سمت غرب در مجاورت دریای خزر قرار دارد. حال چشمان خود را ببندید و منطقه‌ای را تصور کنید که از یک سو به دریا، از سوی دیگر به کوه و از سوی دیگر به جنگل راه دارد.
برای دیدن هر یک از این جاذبه‌های طبیعی، نیاز به یک سفر چند روزه مجزا دارید. حالا می توان تصور کرد که سفر به ترکمن صحرا شامل چه مجموعه متراکمی از جاذبه‌های مختلف طبیعی خواهد بود.
بیشتر بخوانید: گران ترین خودرو های لوکس جهان همراه با تصاویر و مشخصات
حتی خبره‌ترین طبیعت‌گردان نیز تصور می‌کنند که تنها در استان‌های مازندران و گیلان می‌توانند شاهد چنین مناظر طبیعی زیبایی باشند. اما سفر به ترکمن صحرا مجموعه‌ای بی‌نظیر و کمیاب از ترکیب تمام جاذبه‌هایی است که هر کدام از آنها می‌توانند به تنهایی روح انسان را در خود اسیر کنند.
سفر به ترکمن صحرا ترکیبی از دیدن مزرعه، دشت، جنگل، کوه، دریا و روستاهای خودمانی و زیبا خواهد بود. پس به هیچ وجه این سفر را از دست ندهید.
به نواحی شمالی استان‌های گلستان و خراسان شمالی ترکمن صحرا می‌گویند.
بیشتر بخوانید: نگاهی به عجایب هفت گانه ی دنیا
چطور به ترکمن صحرا برویم؟
برای رفتن به ترکمن صحرا می‌توانید از انواع وسایل نقلیه، از هوپیما گرفته تا قطار، اتوبوس و ماشین شخصی را انتخاب کنید.
هواپیما: برای رفتن به استان گلستان با هواپیما، می‌توانید از هواپیمای تهران-گرگان استفاده کنید. شرکت‌های هواپیمایی مختلف از جمله، ایران ایر، آسمان، قشم ایر و… همه روزه در تمام ساعات شبانه روز از تهران به مقصد گرگان پرواز دارند. حتی می‌توانید پرواز تهران_گنبد کاووس را انتخاب کنید.
قطار: برای حرکت با قطار، می‌توانید از قطارهای رجا استفاده کنید که شبانه حرکت کرده و صبح به گرگان می‌رسند.
اتوبوس: از پایانه‌های شرق و بیهقی هر روز سرویس‌های بسیاری به استان گلستان می‌روند. در این زمینه انتخاب زیادی درباره تعاونی‌ها که شامل همسفر، رویال سفر، سیروسفر، عدل گیتی پیما و… می‌شوند و اتوبوس اسکانیا یا ولو دارید.
البته باتوجه به مسیر زیبا و تماشایی این منطقه پیشنهاد ما سفر زمینی به ترکمن صحرا با تور یا ماشین شخصی است. برای رفتن از تهران به ترکمن صحرا حدود 7 ساعت رانندگی خواهید داشت. بهتر است مسیر جاده فیروزکوه را انتخاب کنید.
با ورود به جاده فیروزوه به مناظر زیبا و شگفت‌آور، جنگل‌های سرسبز و هوای پاک می‌رسید. اما این تنها اول راه است. در تمام مسیر صحنه‌های زیبایی خواهید دید که روحتان را سرزنده می‌کند.
مسیرتان را به سمت قائم شهر و بابل ادامه داده و جاده سیاهکل رود را به سمت بهشهر پیش بگیرید. پس از گذشتن از بهشهر و رسیدن به کردکوی می‌توانید فرمان اتوموبیلتان را به سمت چپ چرخانده و به بندر ترکمن بروید؛ یا همچنان به سمت گرگان پیش بروید.
علاوه بر بهار، فصل پاییز هم برای سفر به ترکمن صحرا مناسب است.
زمان مناسب سفر به ترکمن صحرا
یکی از موارد مهم در راهنمای سفر به ترکمن صحرا، زمان مناسب سفر به این منطقه است. استان گلستان یکی از استان‌های محبوب ایران در فصل بهار است. زیرا در دو ماه بهار یکی از خوش آب وهواترین، سرسبزترین و زیباترین مناطق کشور، ترکمن صحراست. البته در فصل پاییز هم دست کمی از بهار ندارد. بهتر است برای سفر به ترکمن صحرا این دو فصل را انتخاب کنید و از سرمای زمستان و هوای گرم و شرجی آن در تابستان دوری کنید.
جاذبه‌های گردشگری ترکمن صحرا
برای صحبت از جاذبه‌های گردشگری ترکمن صحرا نمی‌توان جاذبه‌های طبیعی را از تاریخی جدا کرد. در حقیقت هنگامی که به دیدن جاذبه‌های تاریخی می‌روید، با مناظر طبیعی شگفت‌انگیزی در این منطقه مواجه می‌شوید. برخی از جاذبه‌های گردشگری ترکمن صحرا عبارتند از:
آرامگاه خالد نبی
در 90 کیلومتری شمال شرق شهر گنبد کاووس بر فراز قله کوه گوگجه داغ مقبره خالد نبی قرار دارد. مسیر رسیدن به این آرامگاه، پر پیچ و خم بوده و طبیعت اطراف مقبره بسیار زیبا و بکر است.
بندر ترکمن
بندر ترکمن یکی از شهرهای استان گلستان است که در آن مردم ترکمن در کنار سیستانی‌ها زندگی می‌کنند. این شهر که در زمان رضاشاه پهلوی با اصول مهندسی ساخته شد، جزو اولین شهرهای ایران است که راه آهن به آن کشیده شد.
در این شهر علاوه‌بر دیدن زنان ترکمن با لباس‌های محلی زیبا، می‌توانید در دوشنبه بازار شهر شرکت کنید و انواع فرش، قالیچه، محصولات نمدی و پشتی‌های مخصوص ترکمنی دست‌ساز، لباس‌های محلی و حتی زیورآلات خریداری کنید. همچنین، می‌توانید از بندر ترکمن تا جزیره آشوراده قایق سواری کنید و از سواری روی موج‌های دریای خزر لذت ببرید.
لباس محلی زنان ترکمن یکی از جاذبه‌های این منطقه است.
جزیره آشوراده
این جزیره که در مرکز شبه جزیره میانکاله استان گلستان قرار دارد، تنها جزیره ایرانی دریای خزر است. گفته می‌شود تا سال 1372 محل سکونت عده‌ای از مردم بوده که با تغییرات آب و هوایی و آمدن سیل جزیره را ترک کرده‌اند.
این جزیره که در اثر حفر کانال توسط انسا‌ن‌ها از شبه جزیره اصلی جدا شده، از اولی مناطق زیست کره جهان محسوب می‌شود. هم چنین یکی از تالاب‌های مهم دنیا و پناهگاه حیات وحش است. جزیره آشوراده پناهگاه پرندگان بومی، پرندگان مهاجر و انواع پستانداران است. نکته مهم دیگر، تامین 40% خاویار کشور در نزدیکی این جزیره است.
آق قلا
شهر آق قلا یا آق قلعه یکی از شهرهای دیدنی استان گلستان در منطقه ترکمن است که از مشهورترین مکان‌های دیدنی آن می‌توان به پل آجری تاریخی اشاره کرد. همچنین در سه کیلومتری آق قلا می‌توانید از دیوار قزل آلان دیدن کنید. صنایع دستی این شهر نیز بسیار معروف است.
آبشار کبودوال
مقصد بعدی سفرتان می‌تواند آبشار کبودال باشد. این آبشار خزه‌ای در استان گلستان، یکی از دیدنی‌ترین جاذبه‌های گردشگری ترکمن صحراست. آرامشی که با دیدن مسیر آب از میان خزه‌ها و شنیدن صدای آب و آواز پرندگان به دست می‌آورید، یکی از تجربیات خاص سفرتان به ترکمن صحرا خواهد بود. همچنین در مسیر آبشار کبودوال می‌تواندی از دریاچه زیبای زرین گل نیر دیدن کنید.
کی از دیدنی‌ترین جاذبه‌های گردشگری ترکمن صحرا آبشار کبودوال است.
گنبد کاووس
پس از بازدید از آبشار کبودوال می‌توانید به گنبد کاووس بروید. شهری که بلندترین گنبد آجری جهان را در خود جا داده است. عظمت و استقامت این برج هزارساله با ارتفاع 70 متر، نشانگر هنر معماری ایرانیان در گذشته است.
این بنا که در زمان قابوس ابن وشمگیر از امرای آل زیار ساخته شده، هم اکنون جز میراث جهانی ایران در یونسکو است. از دیگز جاذبه‌های گنبد کاووس می‌توان به بازار بزرگ روس‌ها، مجتمع سوارکاری، دریاچه مصنوعی و سه تالاب آلماگل و آجی گل و آلاگل اشاره کرد.
یکی از شاهکارهای معماری قدیم ایرانیان برج گنبد کاووس است.
اسب‌های اصیل ترکمن صحرا
بی‌شک یکی از منحصربه فردترین جاذبه‌های گردشگری ترکمن صحرا اسب‌های اصیل و نجیب این منطقه‌اند. اسب‌های ترکمن که در ترکمن صحرا پرورش یافته و تعلیم می‌بینند، به سرعت، استقامت و شجاعت معروف بودند. خوب است در سفر خود به ترکمن صحرا به مراکز پرورش اسب نیز سر بزنید.
اکنون زمان آن رسیده که به سمت آرامگاه خالد نبی حرکت کنید. این آرامگاه در نزدیکی شهر کلاله، روی کوهی به نام گوگجه داغ قرار گرفته است. این جاذبه ترکمن صحرا نه تنها از نظر تاریخی مهم است، بلکه مناظر طبیعی فوق‌العاده‌ای دارد.
خالد نبی که یکی از چهار پیامبر پس از عیسی و حضرت محمد بوده، در دوره ساسانی به ایران مهاجرت کرده است. هنگامی که به آرامگاه رسیدید، از یک سو تپه ماهورهای سبز رنگ و از سوی دیگر هزاردره‌ها توجهتان را به خود جلب می‌کنند.
آرامگاه خالد نبی نه تنها از نظر تاریخی مهم است، بلکه مناظر طبیعی فوق‌العاده‌ای دارد.
هزاردره‌ها یا بد لند
هزاردره‌ها در حقیقت مناطقی هستند که از سنگ‌های سست و رسوبات بوجود آمده‌اند. این منطقه پوشش گیاهی کمی دارد و به دلیل فرسایش آبی و خاکی و آبراهه‌ها فراوان، در طی سال‌ها ایجاد شده‌اند.
گورستان کشف نشده
در نزدیکی مقبره خالد نبی گورستانی قدیمی وجود دارد که با گذشت هزار سال راز آن پنهان باقی مانده است. در این منطقه حدود 600 سنگ قبر به شکل‌های استوانه، نیم کره و شاخ قوچ وجود دارند. برخی می‌گویند این سنگ‌‌ها افرادی هستند که دشمنان خالد نبی بودند و به دلیل نافرمانی از او به سنگ تبدیل شدند.
در نزدیکی مقبره خالد نبی گورستانی قدیمی وجود دارد که با گذشت هزار سال راز آن پنهان باقی مانده است.
در ترکمن صحرا کجا اقامت کنیم؟
برای اقامت در ترکمن صحرا انواع اقامتگاه وجود دارد. در شهرهای مختلف می‌توانید در انواع اقامتگاه از جمله اقامتگاه‌های بومگردی، سوئیت، ویلا، خانه روستایی در بندر ترکمن و کلاله گرفته تا هتل‌ها و متل‌های گنبد کاووس اقامت کنید.
برخی از هتل‌ها و اقامتگاه‌های این منطقه عبارتند از:
- اقامتگاه بومگردی ترکمن یورت کلاله در شهرستان کلاله در استان گلستان
- اقامتگاه بومگردی هزار دره خالد نبی در فاصله 6 کیلومتری از قبرستان خالد نبی
- اقامتگاه بومگردی ترکمن اولکام کلاله در روستای تمر قره هوزی کلاله گلستان
- اقامتگاه بومگردی ترکمن اوی در روستای گچی سوء بالا در 55 کیلومتری کلاله گلستان
- اقامتگاه بومگردی ترکمن یاشار کلاله در روستای قدونه علیا شهرستان کلاله گلستان
- اقامتگاه بومگردی اسحاق و مرضیه در بندر ترکمن
- اقامتگاه بوم گردی شیرمحمدی در بندر ترکمن
- هتل سه ستاره قصر مینو دشت
- هتل سه ستاره کانیار علی آباد کتول
- هتل سه ستاره ترکمن
- هتل سه ستاره بهمن کردکوی گلستان
- هتل چهار ستاره قصر بوتانیک گرگان
سوغات و غذای محلی ترکمن
در این خطه نیز مانند سایر نقاط ایران می‌توان از غذاهای محلی خاص منطقه لذت برد. پایه اصلی بیشتر این غذاها سبزیجات و گوشت گوسفند تازه است.
معروف‌ترین غذای محلی ترکمن صحرا چکدرمه، غذایی شبیه به استامبولی پلو است که با گوشت گوسفند تازه یا ماهی پخته می‌شود. خورش ساک، قاتلاما، اکمک، باسترمه، بولامه، ماش پلو، ترچلو، بورانی، دمپختی پلا ترشی پلا، نخود پلو با کشمش، کپور کله، هلی آش، گوجه آش، آش ماست، شیر آش، اسبه آش، آش خمیر، دو آش و قایش از دیگر غذاهای محلی منطقه هستند.
همچنین از جمله برجسته‌ترین صنایع دستی ترکمن صحرا می‌توان به قالی‌های با نقوش منحصر به فرد، قارچین یا پشتی، نمد، گلیم، سوزن دوزی، زیورآلات دستی و مصنوعات چوبی اشاره کرد.
بهترین جا برای برای خرید سوغات، بازارهای پر رونق ترکمنان است که در آنها علاوه بر صنایع دستی، می‌توان محصولات طبیعی منطقه مانند محصولات لبنی، لباس‌های محلی، روسری‌های پر نقش و نگار و تلپک (کلاه ترکمنی مردان) را تهیه نمود.
در سفر به ترکمن صحرا با خود چه ببریم؟
حتی اگر در فصل بهار هم به ترکمن صحرا سفر می‌کنید بهتر است لباس گرم همراهتان باشد. زیرا هنگام غروب و در ارتفاعات، به آن نیاز پیدا می‌کنید. همچنین کفش مناسب پیاده‌روی برای بازدید از جاذبه‌هایی مانند آبشار کبودوال و مقبره خالد نبی از وسایل ضروری است.
بازارهای ترکمن
در شهرهای این منطقه انواع بازارهای روز و بازارهای دائمی برپاست که برخی از معروف‌ترین آنها عبارتند از:
- اسکله بندر ترکمن: در شهر بندر ترکمن بازارچه‌های مختلفی وجود دارد، اما در اسکله این شهر بندری، بازاری پررونق برپاست.
- بازار روس‌های گنبد: در این بازار که در ورودی شهر گنبد کاووس از سمت آزادشهر قرار دارد، علاوه بر اجناس مختلف وارداتی، می‌توان انواع پارچه و لباس‌های محلی مانند چارقدهای معروف ترکمنی را یافت.
- بازارچه مرزی اینچه برون: اینچه برون در منطقه مرزی ایران و ترکمنستان و در 75 کیلومتری شمال غربی گنبد کاووس قرار دارد و در آن اجناس روسی دست دوم و صنایع دستی کشور ترکمنستان نیز به چشم می‌خورد.
- شنبه بازار سمیین شهر: سیمین شهر در راه آق‌قلا و بندرترکمن قرار داشته و شنبه‌ها در کنار عیدگاه این شهر، در خیابان تایجان آخونه بازاری برپاست.
- دوشنبه بازار بندرترکمن: دوشنبه‌ها بازاری قدیمی و معروف در خیابان کمینه بندرترکمن بر پا می‌شود که در آن علاوه بر نیازهای روزمره، بازاری هم برای فروش کالاهای مرتبط با فرش وجود دارد.
- سه‌شنبه بازار خواجه‌نفس: خواجه‌نفس شهری کوچک بین بندرترکمن و گمیشان است و سه‌شنبه‌ها یک بازار هفتگی در خیابان فراغی آن برگزار می‌شود.
- چهارشنبه بازار گمیشان: در چهارشنبه بازار خیابان باهنر گمیشان می‌توانید بهترین کار دست‌های ترکمن‌ها را بیابید.
- پنجشنبه بازار آق قلا: بهترین مکان برای خرید و فروش فرش ترکمن پنجشنبه بازار آق قلاست که در جاده اصلی گنبد – آق‌قلا کنار پمپ بنزین قرار دارد.
- جمعه بازار گنبد: و اما جمعه‌ها اگر وارد شهر گنبد شدید، در ابتدای پارک داریوش به جمعه بازار سری بزنید.
