درمان زود رنجی و حساسیت به شما کمک می کند تا با قدرت بیشتری در مقابل محرک های بیرونی دوام بیاورید. زود رنجی بیشتر از هر کسی به خودتان آسیب می رساند. در این بخش از موفقیت پارس مگ به شما یاد می دهیم چگونه به مقابله با زود رنجی بپردازید.

زود رنجی - درمان زود رنجی و حساسیت

فهرست محتوا نمایش

حساسیت و زود رنجی چیست؟

حساسیت و زود رنجی که در روانشناسی تحت عنوان تحریک پذیری زیاد نیز شناخته می‌شود به معنای این است که فرد بیش‌تر از سایرین تحت تأثیر رویدادها و جریانات زندگی قرار می‌گیرد و دچار هیجانات منفی می‌شود. در ادامه 20 نشانه از یک فرد حساس آورده شده است که به طور کلی این صفات را می‌توان در 3 دسته حساسیت نسبت به خود، حساسیت نسبت دیگران و حساسیت نسبت به محیط دسته بندی کرد.

نشانه‌های حساسیت و زود رنجی نسبت به خود

افراد حساس و زود رنج معمولاً در ارتباط با خود دچار مشکلات زیر می‌شوند:

1- اغلب به افکار و احساسات منفی فرو می‌روند.
2- اگر روال عادی زندگی آن‌ها دچار تغییر شود دچار استرس و بی‌قراری زیادی می‌شوند.
3- معمولاً دارای اضطراب و تنش زیادی هستند.
4- در زمانی که نتوانند به خواسته‌های خود برسند، احساس پوچی می‌کنند.
5- همواره ترس از طرد شدن از سوی اطرافیان را دارند حتی برای مسائل جزئی کوچک
6- به دلیل مقایسه‌ی زندگی خود با دیگران، اغلب احساس نارضایتی دارند
7- احساس خشم و نارضایتی از شرایط اجتماعی ناعادلانه‌ی حاکم در جامعه در این افراد بیش‌تر از سایرین دیده می‌شود.

نشانه‌های حساسیت و زود رنجی نسبت به دیگران

1- بسیار به نظرات اطرافیان در مورد خود اهمیت می‌دهند
2- تمایل به انجام دادن امور شخصی خود دارند
3- زمانی که از اطرافیان خود برنجند، آن‌ها را ترک می‌کنند.
4- در جمع‌ها اغلب احساس راحتی نمی‌کنند
5- انتقادات نسبت به خود را کم‌تر می‌پذیرند، حتی اگر انتقادات منطقی باشد.
6- اغلب احساس می‌کنند مورد قضاوت اطرافیان قرار گرفته‌اند.
7- در مقابل اصلاحات و تغییرات جبهه می‌گیرد.
8- اغلب در کارها و فعالیت‌های گروهی احساس ناآرامی دارد و احساس نمی‌کند نقش سازنده‌ای داشته باشد.
9- در رابطه احساسی و عاشقانه بیش از حد نگران مورد قضاوت قرار گرفتن یا رد شدن از سوی همسرشان را دارند.

نشانه‌های حساسیت و زود رنجی نسبت به محیط اطراف خود

1- در محیط‌های شلوغ و پر سر و صدا احساس ناراحتی دارند.
2- در مواجهه با صداهای بلند و روشنایی زیاد و عطرهای با رایحه قوی احساس ناراحتی می‌کنند.
3- در مواجهه به صدای بلند، ترافیک و سایر اتفاقات ناخوشایند هیجانات منفی بیشتری را ابراز می‌کنند.
4- هنگام گوش دادن به اخبار منفی نسبت به دیگران، احساس ناراحتی بیشتری می‌کنند.

ناراحتی - درمان زود رنجی و حساسیت

دلایل زود رنجی و حساسیت

استرس زندگی از عوامل زودرنجی و حساس بودن

گذراندن یک دوره استرس زا می تواند باعث زودرنجی بیش از حد در فرد شود. زمانی که شخصی یک رویداد استرس زای زندگی مرتبط با کار، مدرسه، آسیب، غم و اندوه تجربه می کند، ممکن است نتواند به راحتی احساسات خود را مدیریت کند و تحت فشار قرار بگیرد.

این افراد احتمالا نسبت به اطرافیان خود حساس تر می شوند. استرس و فشار زندگی امری طبیعی است، اما دوره های طولانی مدت استرس می تواند منجر به خستگی عاطفی شود. تشخیص علائم اولیه استرس و انجام اقدامات برای رفع این احساس می تواند به افراد در جلوگیری از فرسودگی شغلی کمک کند.

اعتماد به نفس پایین و حساسیت بیش از حد

کمبود اعتماد به نفس حتی می تواند موجب ایجاد حساسیت و زود رنجی هم بشود. حساسیت بیش از حد افراد، به اعتماد به نفس آنها بستگی دارد. پایین بودن میزان اعتماد به نفس، یکی از مهم ترین دلایلی است که می تواند فرد را حساس و زود رنج کند.

نباید فراموش کنیم حساسیت بیش از حد افراد، به اعتماد به نفس آنها بستگی دارد. افرادی که به نوع زندگی و شرایطی خود حساس هستند و خود را پایین تر از دیگران می گیرند توانایی تحمل حرف ها و نظرات دیگران را ندارند و زود رنج و حساس هستند.

افسردگی دومین عامل زودرنجی

نزدیک به 16 میلیون بزرگسال در ایالات متحده آمریکا به افسردگی مبتلا هستند. افسردگی می تواند در طیف گسترده ای از علائم ظاهر شود و اغلب باعث غم، خستگی و تحریک پذیری مداوم می شود.

یکی از علائم اولیه افسردگی یا عود افسردگی، احساس تحریک پذیری بالا است.

تحریک پذیری بیشتر در مردان مبتلا به افسردگی دیده می شود و اغلب با احساسات پرخاشگرانه، خطرپذیری و سوء مصرف مواد همراه است.

طبق اعلام موسسه ملی بهداشت روانی، فردی که به مدت 2 هفته یا بیشتر علائم زیر را تجربه کند ممکن است دچار افسردگی شود:

  • احساس گناه، بی ارزشی یا ناامیدی
  • از دست دادن علاقه به فعالیتهای لذت بخش
  • خستگی دائم
  • تمرکز یا مشکلات حافظه
  • سردرد
  • مشکلات گوارشی
  • تغییرات ناگهانی در اشتها یا وزن
  • همه افراد همه علائم افسردگی را تجربه نمی کنند. علائم ممکن است از نظر شدت و مدت متفاوت باشد.

اضطراب یکی از دلایل زودرنجی

احساس اضطراب اغلب در پاسخ به شرایط استرس زا در زندگی، مانند مشکلات مربوط به کار، امتحانات مدرسه یا گذر از تغییرات مهم زندگی ایجاد می شود. این نوع اضطراب معمولاً با از بین رفتن موقعیت استرس زا برطرف می شود.

با این حال، اضطراب ممکن است با گذشت زمان ادامه یابد یا بدتر شود و می تواند بر فعالیتهای روزانه فرد، عملکرد شغلی و روابط شخصی او به شدت تأثیر بگذارد.

اگر فردی دارای اضطراب یا نگرانی بیش از حد باشد که 6 ماه یا بیشتر طول بکشد، ممکن است به اختلال اضطراب فراگیر (GAD) مبتلا باشد، که سالانه 20 درصد از بزرگسالان را تحت تاثیر قرار می دهد.

غمگین بودن - درمان زود رنجی و حساسیت

علائم GAD می تواند در انواع دیگر اختلالات اضطرابی نیز مشاهده شود و ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • تحریک پذیری
  • ضربان قلب سریع
  • تنفس سطحی
  • تنش عضلانی
  • مشکل در تمرکز یا تصمیم گیری
  • مشکلات به خواب رفتن یا ماندن در خواب
  • افراد همچنین ممکن است حملات پانیک را تجربه کنند. حمله پانیک به دوره ای از ترس شدید اشاره دارد که بدون هیچ گونه هشدار ایجاد می شود و در عرض چند دقیقه به اوج خود می رسد. محرک های دقیق در افراد مختلف متفاوت است.

افرادی که پانیک اتک را تجربه می کنند ممکن است نگران زمان وقوع حمله بعدی باشند. آنها ممکن است برای جلوگیری از وقوع حمله از موقعیت ها، مکان ها یا رفتارهایی که باعث آن می شوند، اجتناب کنند. فکر کردن در مورد عوامل محرک و حملات وحشت باعث زودرنجی و حساس بودن و تحریک پذیری شدید می شود.

اختلالات هراس (فوبیا)

فوبیا به معنی ترس یا بیزاری شدید از یک شی، شخص یا موقعیت خاص می باشد. اندیشیدن یا قرار گرفتن در معرض موقعیت هراس انگیز می تواند باعث شود که فرد بیش از حد معمول وحشت کند و این وحشت باعث زودرنجی و حساس بودن می شود.

افرادی که دارای اختلال فوبیا هستند ممکن است ترس یا اضطراب شدیدی را در مورد موارد زیر احساس کنند:

  • پرواز کردن
  • ارتفاعات
  • سوزن
  • خون
  • بیرون بودن
  • موقعیت های اجتماعی
  • حیوانات خاص مانند سگ یا مار

کمبود خواب، دلیل زودرنجی و حساس بودن

نداشتن خواب کافی یا کم خوابی، می تواند فرد را در روز بعد تحریک پذیر کند. اگر بچه ها خواب کافی و با کیفیت نداشته باشند، به طور غیرمعمول تحریک پذیر یا حساس می شوند.

اگر فردی دائماً احساس خستگی می کند یا متوجه می شود که خوابیدن به او احساس تجدید قوا نمی دهد، ممکن است دچار اختلال خواب باشد که باعث می شود شب ها بطور مرتب از خواب بیدار شود، مانند بی خوابی یا آپنه خواب (وقفه ی تنفسی در خواب).

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) می گوید که از هر سه بزرگسال یک نفر به اندازه کافی نمی خوابد. طبق توصیه روانشناسان، بزرگسالان به حداقل 7 ساعت خواب در شب و نوجوانان به 8 تا 10 ساعت خواب شبانه و نوزادان به 16 ساعت خواب نیاز دارند.

داشتن خواب کافی و با کیفیت برای سلامتی مهم است. این مولفه در تقویت عملکرد ذهنی، تمرکز و عملکرد سیستم ایمنی نقش دارد و همچنین خطر بیماری های قلبی و افسردگی را کاهش می دهد.

افسردگی - درمان زود رنجی و حساسیت

افراد زودرنج و حساس می توانند با استفاده از روش های زیر کیفیت خواب خود را افزایش دهند:

  • اجتناب از خوردن وعده های غذایی سنگین و نوشیدن کافئین و الکل قبل از خواب
  • خوابیدن در یک اتاق تاریک و آرام
  • حذف وسایل الکترونیکی مانند تلویزیون، رایانه و تلفن از اتاق خواب
  • تنظیم ساعت خواب و بیداری به ویژه در آخر هفته ها
  • ورزش منظم

قند خون پایین نشانه ی زودرنجی

پایین بودن قند خون (هیپوگلیسمی)، می تواند بر سلامت جسمی و روانی فرد تأثیر بگذارد. قند خون پایین معمولاً افراد دیابتی را در نتیجه استفاده از انسولین و سایر داروهای دیابت تحت تأثیر قرار می دهد.

با این حال، افرادی با دیابت یا بدون آن، اگر برای چند ساعت غذا نخورده باشند، افت فشار خون وقتی را تجربه می کنند.

علائم هیپوگلیسمی شامل موارد زیر است:

  • تحریک پذیری یا عصبی بودن
  • مشکل در تمرکز
  • ضربان قلب سریع
  • لرزش
  • سردرد
  • خواب آلودگی
  • احساس سرگیجه یا سبکی سر

هیپوگلیسمی همچنین می تواند بر خواب فرد تأثیر بگذارد. افراد مبتلا ممکن است در طول شب کابوس و تعریق زیاد را تجربه کنند.

سندرم پیش از قاعدگی، علت زودرنجی در زنان

سندرم پیش از قاعدگی (PMS) نمونه ای از عدم تعادل هورمونی شایع است که می تواند منجر به تغییرات خلقی و تحریک پذیری شود.

سندرم پیش از قاعدگی (PMS) بسیار شایع است و بیش از 90 درصد از افراد علائم PMS را در یک یا دو هفته قبل از قاعدگی گزارش می کنند.

سایر علائم رایج PMS عبارتند از:

  • سردرد
  • خستگی
  • احساس ناخوشی
  • افزایش اضطراب
  • گریه کردن بی دلیل
  • هوس های غذایی
  • نفخ شکم
  • سینه های حساس یا متورم
  • یبوست یا اسهال
    اگر فردی قبل از پریود تحریک پذیری شدید، افسردگی یا اضطراب را تجربه کند، ممکن است دچار اختلال نقص پیش از قاعدگی (PMDD) شود. این وضعیت تا 5 درصد از زنان در سن باروری را تحت تاثیر قرار می دهد.

درمان زود رنجی و حساسیت

درمان و روش های مقابله ای زودرنجی، به علت زمینه ای آن بستگی دارد. درمانی که موثر و متناسب با علت زمینه ای آن باشد، احساس زودرنجی و سایر علائم مرتبط را در فرد از بین می برد.

اگر زودرنجی شما ناشی از عدم تعادل هورمونی باشد، درمان شما ممکن است شامل تغییر عادات غذایی، سبک زندگی و همچنین هورمون درمانی باشد.

کشف منبع ناراحتی برای درمان زود رنجی و حساسیت

برای کاهش زودرنجی باید منبع ناراحتی را کشف کنید و بدانید دقیقا چه چیزی و از چه طریقی باعث رنجش شما شده است و سپس برای از بین بردن این رنجش فکر کنید که چه کاری باید بکنید. در نظر داشته باشید بسیاری از مسائل پیچیده که سبب عکس العمل های شدید شما می شوند ساده هستند ، پس سخت نگیرید و منبع مشکل را پیدا کنید تا همه چیز ساده تر شود.

پذیرفتن اینکه مسائل بی اهمیت ما را ناراحت می کنند

به جای اینکه از چیزهایی که ما را می رنجانند فاصله بگیریم بیشتر و با دید منطقی به این مسائل فکر کنیم آن وقت است که در می یابیم که این مسائل آن قدر بی اهمیت هستند که نباید باعث رنجش و عکس العمل های عجیب و غریب ما شوند پس درباره ی آنچه آزارتان می دهد صادق باشید.

حس تنهایی - درمان زود رنجی و حساسیت

برای درمان زود رنجی و حساسیت مصرف کافئین را کاهش دهید

یک بار با یکی از دوستانم که با زودرنجی مشکل داشت در یک کافی‌شاپ قرار ملاقات داشتم. او منبع اصلی مشکل یعنی قهوه‌ی موکایی را که هر یک ساعت یک بار می‌خورد ترک کرده بود و واقعا حالش خیلی بهتر شده بود. از آنجا که مصرف روزانه‌ی بیش از حد کافئین منبع افزایش و استمرار تحریک‌پذیری بسیاری از افراد است، بهتر است برای مقابله با زودرنجی مصرف این محرک‌ را کاهش بدهید.

برای درمان زود رنجی و حساسیت با خودتان مهربان و صادق باشید

برای آرام کردن احساسات شدیدتان با خود مهربان و صادق باشید و قبول کنید زودرنجید وآن را بپذیرید. هنگامی که حس کردید دیگر از آن احساس ناخوشایند زودرنجی و ناراحتی شدید خبری نیست، با مهربانی و شفقت همه چیز را بازبینی و بررسی کنید، چه چیزی شما را ناراحت کرده و بیاندیشید آیا این موضوع ارزش رنجش و به هم ریختگی شما را دارد.

درمان زود رنجی و حساسیت با وسیع کردن دیدِ خود

وقتی از چیزی می رنجید، به چیزهایی مانند دوستان تان، خانواده، سلامتی و… بیندیشید که از وجود آنها در زندگی تان سپاس گزار هستید و سعی کنید چشم انداز عمیق تری از چیزی که ناراحت تان کرده و چیزهایی که خوشحال تان می کند و دوست شان دارید به دست آورید. مثلا اگر از مادرتان رنجیده اید، وجوداو از کار یا حرفی که زده و شما را رنجانده باارزش تر است.

خلاص شدن از شر انرژی های منفی

زودرنجی سبب افزایش تحریک پذیری فرد می شود و سبب می شود که ناخودآگاه با همه چیز و همه کس بجنگیم و دعوا کنیم. فاصله گرفتن از فضایی که باعث رنجش شده و رفتن به پیاده روی یا دویدن ، مشت زدن به چیزی یا فریاد زدن با صدای بلند، باعث تخلیه هیجانات وکاهش عصبانیت و تخلیه ی انرژی منفی می شود و حال تان را بهتر خواهد کرد.

حساس ها مراقب باشند

افراد حساس و زود رنج نیز خود از طریقه رفتارشان ناراحت می شوند و دوست ندارند اینگونه باشند و سریع از حرفهای دیگران ناراحت شوند به همین دلیل تصمیم می گیرند در خانه بمانند و روابط اجتماعی و رفت و آمد خود را کم و یا حذف کنند تا کسی آنها را ناراحت نکند و از حرفی نرنجند.

اما چنانچه در بخش روانشناسی نمناک می خوانید این کناره گیری و گوشه نشینی فقط اوضاع را وخیم تر می کند و موجب تشدید حساسیت های او می شود.

در برخی اوقات نیز سعی بر تغییر رفتارهای اشتباهش دارد اما چون این کار برایش مشکل است، در همان ابتدای کار، پشیمان می شود و دوباره به همان طریق قبل ادامه می دهد؛ یعنی بعد تنهایی و فرار از موقعیت برای کاهش حساسیت و ناراحت شدن، تشدید این مشکل و بدتر شدن شرایط را به دنبال دارد.

این افراد باید برای تقویت اعتماد به نفس شان خود گویی های مثبت داشته باشند و به خود آگاهی و شناخت دقیقی از نقاط ضعف و قوت شان برسند.

برای درمان زود رنجی و حساسیت از جمع فرار نکنید

افراد حساس از بودن در جمع گریزانند و تنهایی را بیشتر می پسندند . برخی از این افراد به دلیل اینکه در جمعی همواره از تعدادی افراد ناراحتند احساس بدی را تجربه می کنند .

این افراد رفته رفته از جمع دور می شوند و تنهایی را ترجیح می دهند و از باقی افراد فاصله می گیرند ، این کارها سبب تقویت طرز فکر و نگرش منفی آنها نسبت به جمع و دیگران می شود و آنها نمی توانند خود را با شرایط و موقعیت های جدید وفق دهند. بنابراین افراد حساس به جای ایجاد توانایی برای رفع مشکل خود، از جمع فرار کنند .

از بهترین شیوه های رفتاری برای این گروه از افراد مواجه شدن با موقعیت است یعنی هنگامی که احساس ناراحتی در حضور در جمع را دارید و یا احساس خوبی از حرف ها و نظرات دیگران ندارید، به جای قطع رفت و آمدهایتان را ، روابط اجتماعی تان را افزایش دهید.

قبل از این مرحله لازم است به شناختی از خودتان برسید و اعتماد به نفس خود را تقویت کنید و مهارت های ارتباطی را بیاموزید و نحوه برخورد در هر رابطه ای را یاد بگیرید .

افراد حساس ، قدرت ابراز وجود و توانایی مطرح نمودن حرف ها و نظرات شان را هم ندارند به همین علت احساسات منفی شان افزایش یافته و شرایطشان وخیم تر می شود. این افراد باید تمام رفتارها و حرف های دیگران را به خودشان نسبت ندهند و بدانند بسیاری از حرف ها و رفتارها ی دیگران ارتباطی با آنها ندارد.

زود رنجی کودکان - درمان زود رنجی و حساسیت

غذاهای سالم و مغذی بخورید

پیروی از یک رژیم غذایی سالم و پرهیز از غذاهای پرچرب و قند زیاد می تواند به شما کمک کند تا در کل احساس بهتری داشته باشید، که ممکن است به تقویت خلق و خوی شما کمک کند.

دیگران هم باید به آنها کمک کنید

نحوه برخورد اطرافیان افراد حساس و زودرنج نیز بسیار پر اهمیت است ؛ در صورت سخت گیری اطرافیان افراد زود رنج بسیار نراحت می شوند و در صورت که آنها کاری به کارش نداشته باشند، این خصوصیت اخلاقی را تشدید خواهد شد.

لحن و نوع کلام و زبان بدن اطرافیان باید با نیازها و شخصیت فرد تناسب داشته باشد و حرف های آنها باید طوری باشد که در رفتار افراد زودرنج تغییر ایجاد کند و در موقعیت مناسب قرار بگیرد.

برای کمک به تغییر رفتارفرد حساس ، او را در موقعیت قرار دهید و به او کمک کنید که به خوبی موقعیتی که در آن قرار گرفته را درک کند وبپذیرد.

بچه ها را درست تربیت کنیم

شیوه تربیتی پدر و مادر در ایجاد حساسیت در فرزندان تاثیر گذار است. والدین باید فرزندان خود را طوری تربیت کنند که آمادگی رویارویی با فراز و نشیب های زندگی را داشته باشند و واقع نگر باشند. کودکان باید در شرایط اجتماعی طبیعی و عادی قرار بگیرند و نباید در محیطی بسته آنها را پرورش دهیم تا در آینده زندگی اجتماعی موفقی داشته باشیم.

زودرنجی و حساس بودن در کودکان

کودکان خردسال نیز ممکن است در مراحلی از رشد زودرنجی را تجربه کنند. این مراحل بخشی از روند طبیعی رشد او است

کودکان اغلب در صورت داشتن عفونت ویروسی یا باکتریایی زودرنج و تحریک پذیر به نظر می رسند. این نوع تحریک پذیری و زودرنجی در کودکان با درمان عفونت از بین می رود.

در موارد دیگر، تحریک پذیری در کودکان و نوجوانان می تواند نشان دهنده اختلال خلقی یا رفتاری مانند موارد زیر باشد:

  • اختلال اضطرابی
  • اختلال نقص توجه-بیش فعالی (ADHD)
  • اختلال نافرمانی مقابله ای (ODD)
  • افسردگی

زودرنجی در سالمندان ؛ درمان زود رنجی و حساسیت

دلایل و روانشناسی زودرنجی و حساس بودن در سالمندی مانند دلایل زودرنجی در جوانی است. زودرنجی در افراد مسن ممکن است به تغییر نوسانات خلقی، افسردگی و تحریک پذیری با درد جسمی، انزوا، تنهایی یا یک بیماری زمینه ای مرتبط باشد.

قرص برای زودرنجی

کمبود کلسیم و ویتامین D عالئم جسمی و رفتاری مانند خستگی ، زود رنجی ، شکستگی سریع استخوان ها را دارد که با مصرف مکمل کلسیم ها یا ویتامین D قابل پیشگیری است ، همچنین کمبود ویتامین B1 باعث پرخاشگری ، حساسیت و زود رنجی می شود که با مصرف گوشت قرمز ،غلات ، پسته ، بادام و… قابل جبران می باشد.

میانگین امتیازات ۵ از ۵
از مجموع ۴ رای

دیدگاهتان را بنویسید

لطفا نظر خود را وارد کنید
لطفا نام خود را اینجا وارد کنید