بالا بردن هوش هیجانی باعث موفقیت در زندگی شخصی، اجتماعی و شغلی همه انسان ها می شود. پس اگر متوجه شدید که هوش هیجانی پایینی دارید با انجام راه ها و تمرین هایی مشخص در این مطلب از سرویس موفقیت پارس مگ می توانید آن را تقویت کنید.

 

هیجان چیست؟

علامت درونی که ما را از یکسری اتفاق مطلع می‌کند را هیجان گویند. هیجانات حاوی اطلاعات مهم مخصوصا درباره خود صاحب هیجان است، هیجانات درباره افکار ما اطلاع میدهد، افکار ما تولید کننده هیجان هستند. هر زمان دچار هیجان می‌شوید باید سراغ شناخت ریشه هیجان بروید که چه فکری پشت این هیجان است.

بالا بردن هوش هیجانی
بالا بردن هوش هیجانی

هوش هیجانی یا EQ

هوش هیجانی یعنی توانایی درک کردن و مدیریت کردن برای رفتار خردمندانه در روابط انسانی یا به عبارت دیگر توانایی نظارت و پایش احساسات و هیجانات خود و دیگران، تفکیک و تشخیص آن‌ها و استفاده از این اطلاعات به عنوان راهنمای تفکر و رفتار.

درواقع هوش هیجانی شامل شناخت و کنترل عواطف و هیجان‌ های خود است و به عبارت دیگر، شخصی که هوش هیجانی بالایی دارد، مولفه های هوش هیجانی را به ‌طور موفقیت آمیزی با یکدیگر تلفیق می‌کند.

انواع مولفه های هوش هیجانی

مولفه مهارت های اجتماعی

عبارت است از ارتباط با دیگران در موقعیت های مختلف اجتماعی و در اصل به معنای توانایی ادامه رابطه با توجه به احساسات افراد یا همان ظرفیت اجتماعی است.

شامل توان تاثیرگذاری، رهبری، مدیریت تعارض ایجاد رابطه و کار گروهی می شود.

مولفه خودگردانی

مهارتی است که به افراد کمک می کند تا احساسات خود را به صورت مناسب و جامعه پسندانه نشان دهند.

به زبان دیگر به فرد در کنترل عصبانیت، ناراحتی و ترس کمک می‌کند. شامل خویشتن داری و قابل اعتماد بودن، وجدان سازگاری، انگیزه پیشرفت و ابتکار می شود.

بالا بردن هوش هیجانی
بالا بردن هوش هیجانی

مولفه خودآگاهی

یک نوع توانایی فردی است برای درک احساسات و حالات خلقی. خودآگاهی به شخص کمک می کند تا همیشه بر افکار و احساسات خود نظر داشته و بنابراین در جهت درک آن ها به فرد کمک می کند. شامل خود ارزیابی، اعتماد به نفس می شود.

مولفه آگاهی اجتماعی

آگاهی اجتماعی Social Awareness عبارت است از توانایی درک احساسات دیگران و استفاده از احساسات خود در جهت دستیابی به اهداف و این مولفه شامل همدلی، ‌آگاهی سازمانی و انگیزه خدمت می شود.

دلیل اهمیت هوش هیجانی و افزایش آن

همانطور که می دانیم ، باهوش ترین افراد نیستند که در زندگی موفق ترین هستند. شما احتمالا افرادی را می شناسید که از نظر تحصیلی درخشان هستند و در عین حال از نظر اجتماعی در کار یا روابط شخصی خود ناتوان هستند.

توانایی ذهنی یا ضریب هوشی شما (IQ) به تنهایی برای دستیابی به موفقیت در زندگی کافی نیست. ضریب هوشی شما می تواند به شما کمک کند وارد دانشگاه شوید ، اما این هوش هیجانی شما است که به شما کمک می کند استرس و احساسات را هنگام مواجه شدن با امتحانات نهایی خود مدیریت کنید.

ضریب هوشی و هوش هیجانی به طور هم زمان وجود دارند و وقتی از یکدیگر تأثیر می گیرند بسیار موثر هستند.

مزایای افزایش هوش هیجانی

هوش هیجانی ، بر کیفیت زندگی تأثیر می گذارد زیرا بر رفتار و روابط ما تأثیر می گذارد.

وقت گذاشتن برای تأمل و بررسی اینکه چرا تصمیم می گیریم کاری را انجام دهیم که ما را قادر می سازد زندگی هایی را تعیین کنیم که با توجه به اهداف آگاهانه ما انجام می شود نه تنها شرایط، بلکه می تواند موفقیت ما را بسیار تحت تأثیر قرار دهد.

هوش هیجانی به ما کمک می کند روابط قوی تری برقرار کنیم ، در مدرسه و کار موفق شویم و اهداف شغلی و شخصی خود را بدست آوریم.

همچنین می تواند به ما کمک کند تا با احساسات خود ارتباط برقرار کنیم ، قصد را به عمل تبدیل کرده و درباره آنچه بیشترین اهمیت را برای ما دارد آگاهانه تصمیم بگیریم.

بالا بردن هوش هیجانی
بالا بردن هوش هیجانی

هوش هیجانی به ما کمک می کند تا روابط خود را کنترل کنیم. این روز ها همه، افرادی را که می توانند احساسات خود را مدیریت کنند و بر آن کنترل دارند، بیشتر می پسندند و ترجیح می دهند موقعیت های شغلی سازمان خود را در اختیار این افراد قرار دهند.

هنگامی که هوش هیجانی خود را تقویت کنیم، در لحظه به کنترل افکار می پردازیم و علت حال بد خود را کشف می کنیم.

همچنین درمی یابیم که چرا بدون دلیل از یک فرد یا یک رفتار خوشمان می آید یا بدمان می آید. از رفتارهایی که به مغز خزنده ما مربوط می شود دوری می کنیم و قبل از هر تصمیمی به منطق خود رجوع می کنیم.

موفقیت در زندگی با همسر و خانواده مان در گروی افزایش هوش هیجانی است.

وقتی ما بتوانیم در لحظه احساسات خود را کنترل کنیم و بهترین رفتار خود را بروز دهیم قطعا روابط مفید تری با اطرافیانمان نیز خواهیم داشت.

کنترل هیجانات چیست

کنترل هیجانی یا عاطفی، قابلیت مدیریت کردن هیجانات آزار دهنده و موثر ماندن در هر موقعیت است، حتی در موقعیت های پراسترس. توجه کنید که از واژه «مدیریت» استفاده کرده ایم که با سرکوب هیجانات متفاوت است.

کنترل کردن هیجانات امری ضروری برای همه می باشد چرا که ما به احساسات مثبت نیاز داریم، این احساسات هستند که به زندگی ما غنا می بخشند.

نشانه افراد با هوش هیجانی بالا

افرادی که دارای هوش هیجانی بالایی هستند، بخوبی با دیگران ارتباط برقرار می کنند و هنر گوش دادن فعال و همدلی را بخوبی می دانند. این افراد توانایی تحلیل و فهم هیجانات خود و اطرافیان را دارند و میدانند عواطف و رفتارهای ما حامل چه پیام هایی است.

آنها دارای عزت نفس بالایی هستند و با رفتارهای خود پیام شفافی به دیگران می دهند تا از سوء برداشت ها جلوگیری شود.

بالا بردن هوش هیجانی
بالا بردن هوش هیجانی

از دیگر نشانه های افراد با هوش هیجانی بالا میتوان به موارد زیر اشاره کرد :

  • کنجکاو بودن
  • رهبر بودن
  • با حوصله کمک کردن به دیگران و همدل بودن
  • داشتن توانایی مدیریت احساسات و هیجانات
  • داشتن توانایی نه گفتن
  • انگیزه داشتن
  • نشانه افراد با هوش هیجانی پایین :
  • نداشتن مهارت کنترل هیجانات
  • نداشتن روحیه انتقاد پذیری
  • مقصر دانستن دیگران در اشتباهات
  • نداشتن مهارت دفاع از خود
  • زود قضاوت کردن
  • نگران بودن مداوم
  • زود رنج بودن
  • مستعد بودن در انفجار ناگهانی احساسات

چه افرادی باید هوش هیجانی خود را افزایش دهند

در زندگی پرتلاطم کنونی، احتمال تنش و اختلاف در روابط عاطفی و کاری بیش از هر چیز دیگری محتمل است.

بنابراین اگر کسی بتواند در لحظه به افکار و هیجانات خود تسلط پیدا کند، می تواند ارتباطات عالی و مطلوبی را تجربه کند.

فرض کنید در محیط کار با همکار خود در حال بحث در مورد گزارش دهی به مدیریت هستید و هیچکدام از شما حاضر به عقب نشینی از موضع خود نیستید. در چنین شرایطی، فردی برنده ارتباط خواهد بود که عقب نشینی عاقلانه داشته باشد و طرف مقابل را به آرامش دعوت کند.

تنها افرادی می توانند چنین کاری را کنند که دارای هوش عاطفی بالایی هستند و سود و زیان مشاجره را می سنجند و عقب نشینی به موقع دارند.

بالا بردن هوش هیجانی
بالا بردن هوش هیجانی

راننده بی اعصاب

یکی دیگر از مواردی که روزانه در سطح شهر بارها شاهد آن هستیم، مشاجرات و دعوای بین رانندگان است. یکی از ذهنیت های غلط که در بین مردم ما رواج یافته این است که اگر اجازه دهیم فرد دیگری از ما پیشی بگیرید، نشان دهنده ضعف و ترس ماست، در صورتیکه فردی که دارای هوش هیجانی بالایی است، در این شرایط راه را برای دیگران باز می کند تا بتوانند تردد کنند. اگر بتوانیم تکنیک های افرایش هوش هیجانی را بارها تمرین کنیم، شاید اتفاقات خود در سطح شهر خواهیم بود.

میزان تاب آوری شما چقدر است

دسته دیگری از افراد که باید تکنیک های افزایش هوش هیجانی را بارها و بارها تمرین کنند، افرادی هستند که میزان تاب آوری و تحمل ابهام کمی دارند.

بدین معنی که نمی توانند در شرایط ابهام و بلاتکلیفی به درستی تصمیم بگیرند. بطور مثال اگر فرد مقابل در پاسخ دادن یک مسئله مهم تعلل کند، او برافروخته می شود و ایجاد تنش می کند.

یک آزمایش جالبی در دهه 90 میلادی انجام گرفت و هدف آن سنجش میران تاب آوری و هوش هیجانی کودکان بود. همانطور که در فیلم زیر می بینید، محققان یک خوراکی را در مقابل کودکان قرار دادند و به آنها گفتند اگر تا چند دقیقه دیگر تحمل کنید و آنرا نخورید، یک خوراکی دیگر جایزه می گیرید.

در چنین شرایطی اغلب کودکان نتوانستند جلوی هیجان خود را بگیرند و آن شیرینی را خوردند. این نشان از تاب آوری کم و مدیریت احساسات ضعیف در آنان بود.

اما کودکانی که توانستند شرایط سخت را تحمل کنند، به افرادی موفق در سازمان خود تبدیل شدند.

هنگامی که این کودکان به سن بزرگسالی رسیدند، توانستند به مشاغل مناسب و کسب و کارهای شخصی دست یابند.

بالا بردن هوش هیجانی
بالا بردن هوش هیجانی

این آزمایش ثابت کرد اگر بتوانیم بر روی افکار و میزان بروز هیجانات خود تمرکز کنیم، به نتایج شگفت انگیزی در زندگی می رسیم.

10 روش تقویت هوش هیجانی

در ادامه به 10 روش موثر و سریع در مدیریت هیجان و احساسات می پردازیم که با رعایت کردن آنها می توانید بالا بردن هوش هیجانی خود را ارتقاء دهید.

اگر بتوانید به مدت 2 ماه این تمرینات را در ارتباطات روزانه انجام دهید، شاهد افزایش جذابیت و محبوبیت خود در میان دوستان و بالا بردن هوش هیجانی خواهید بود.

بدنبال هیچ راه میانبری نباشید و بیاد داشته باشید ساختن یک رابطه عالی زمانبر است اما به شدت ارزشمند است.

بالا بردن هوش هیجانی
بالا بردن هوش هیجانی

روش اول: مکث مقدس

من اسم این بخش را مکث مقدس می نامم. اگر بتوانیم هوش هیجانی خود را تقویت کنیم، در لحظات تنش زا قبل از هر اقدامی، لحظه ای صبر می کنیم و باخود یک گفتگوی درونی ایجاد می کنیم که بهترین واکنش چه چیزی است؟

مکث کردن قبل از هر اقدام هیجانی باعث می شود تا بتوانید مدیریت ذهن را تحت کنترل خود قرار بدهید و به بخش منطق اجازه دهید تا بهترین تصمیم گیری را داشته باشد.

بطور مثال اگر در خیابان، فردی با رانندگی نامناسب خود باعث عصبانیت شما شد، لحظه ای مکث کنید و باخود بگویید: بهترین واکنش در این لحظه چیست؟ در چنین شرایطی بخش منطقی ذهن به شما کمک خواهد کرد تا یک رفتار عقلانی داشته باشید.

همچنین اگر در محیط کار یا زندگی با اطرافیان خود در حال مشاجره هستید، باخود بگویید چگونه می توانم رفتار خودم را کنترل کنم؟ لحظه ای مکث کنید و به پاسخ هایی که می خواهید بدهید فکر کنید.

در این لحظه در کمال تعجب خواهید دید لحن شما تغییر خواهد کرد و از حالت تهاجمی به حالت تعاملی تغییر وضعیت خواهید داد.

روش دوم: خوش مشرب باشید

افرادی که دارای هوش هیجانی بالایی هستند، بخوبی می توانند در موقعیت های مختلف، روحیه و انگیزه خود را حفظ کنند.

اگر در یک جمعی از یک مسئله ناراحت شوند، به سرعت واکنش نشان نمی دهند و پس از مهمانی، آنرا با فرد مقابل مطرح می کنند.

همچنین آنها لبخند و تبسمی بر لب دارند که حاکی از پذیرا بودنشان است. آنها با این کار به شما انرژی مثبت ارسال می کنند و اجازه می دهند تا با آنها ارتباط بهتری برقرار کنید.

به مدت چند روز تمرین کنید که با تبسم و خنده وارد جمع دوستان شوید. طبق اثر آینه ای، دیگران هم بصورت ناخودآگاه لبخند می زنند و روحیه شان تغییر خواهد کرد. همچنین می توانید از شوخی ها و لطیفه های مناسب برای بهبود رابطه استفاده کنید.

بالا بردن هوش هیجانی
بالا بردن هوش هیجانی

افراد با هوش هیجانی بالا به دنبال مسخره کردن دیگران نیستند و سعی می کنند در روابط به دنبال بازی برد- برد باشند. همچنین به دیگران هم اجازه دهید تا شایستگی های خود را نشان دهند و ابراز وجود کنند.

اگر به دیگران کمک کنید تا بهتر دیده شوند، از محبوبیت بالایی برخوردار خواهید شد.

روش سوم: افزایش هوش هیجانی با NLP

فرض کنید در حال مجادله با همسر یا شریک عاطفی خود هستید. در این شرایط همه ما تمایل داریم بصورت غریزی بر نفر مقابل پیروز شویم و قدرت خود را به رخ بکشیم.

این اتفاق در مغز خزنده همه انسان ها وجود دارد زیرا از صدها سال پیش، قلمرو و حفظ جایگاه برای انسان ها مهم بوده است. در اینجا از یکی از بهترین تکنیک های ان ال پی NLP در خصوص کاهش تنش استفاده کنید.

1- فرض کنید توانایی خارج شدن از کالبد خود را دارید. در چنین شرایطی خود را بجای طرف مقابل قرار دهید و اتفاقات را از دید او بررسی کنید. در این شرایط خواهید دید او هم نظراتی دارد که باید شنیده شود و به آن احترام گذاشت.

2- در مرحله بعد از دیدگاه نفر سوم و ناظر به این موضوع نگاه کنید. (جایگاه ادراکی سوم). چه توصیه به دو طرف برای بهبود رابطه دارید؟

نقاط قوت و ضعف هر یک از طرفین را بررسی کنید و در نهایت پیشنهاد خود را ارائه کنید. این بازی ذهنی به شما کمک میکند تا قبل از بروز اختلاف و قضاوت در مرود دیگران، خود را بجای آنها قرار دهید و فرصت های بهبود رابطه را بررسی کنید.

روش چهارم: هنر گوش دادن فعال

اغلب افراد و مخصوصا خانم ها همواره به یگ گوش شنوا احتیاج دارند تا بدون هیچ قضاوتی پای صحبت آنها بنشیند و با آنها همدلی کند.

حتما شما هم افرادی را در دوستان و خانواده دارید که بخوبی شنونده دغدغه ها و مشکلات شما هستند. پس از صحبت با آنها احساس آرامشی عمیق در شما شکل می گیرد. این افراد دارای هوش هیجانی بسیار بالایی هستند.

برای اینکار شما هم می توانید تمرینات همدلی و گوش دادن فعال را شروع کنید. روزانه چند دقیقه از وقت خود را به اطرافیان اختصاص دهید.

سعی کنید موبایل و وسایل دیگر را از خود دور کنید و با یک ارتباط چشمی، به او نشان دهید که کاملا حواستان به اوست. سپس از سئوال های باز برای ترغیب او به صحیت استفاده کنید.

روش پنجم: بیان احساسات

افرادی که دارای هوش هیجانی پایین هستند، ترس از قضاوت شدن دارند و هیچگاه احساسات خود را با دیگران بازگو نمی کنند.

اما افرادی که دارای هوش هیجانی بالایی هستند، بخوبی می توانند درباره احساسات خود با دیگران صحبت کنند. مثلا اگر شما دارای یک مشخصه خوب رفتاری یا ظاهری باشید، از شما تعریف می کنند. اگر غذایی را دوست داشته باشند، به دیگران می گویند و منتظر تایید دیگران نیستند.

حتی هنگامی که ناراحت و غمگین هستند، بخوبی غم خود را نشان می دهند و از دیگران می خواهند تا با آنها همدلی کنند. در چنین شرایطی احساس ضعیف بودن نمی کنند زیرا شادی و غم را جزیی از زندگی می دانند.

روش ششم: انعطاف پذیر باشید

سختگیری بیش از حد و تعصب بر روی افکار و باورهای خود، شما را به فردی غیر منعطف و منزوی تبدیل می کند. اگر می خواهید هوش هیجانی خود را افزایش دهید، کمی انعطاف از خود نشان دهید و از دیگران بخواهید تا پیشنهادات خود را برای رفع مشکل ابراز کنند.

همچنین باید نظرات خود را بدور از هرگونه تحکم و دیکتاتوری اعلام کنید.

روش هفتم: وابسته نباشید

افرادی که از نظر هوش عاطفی دارای کمبود هستند، مدام به دنبال یک حامی یا ناجی می گردند تا بتوانند دائما آنها را تحت حمایت های خود قرار دهند.

هوشمندی هیجانی شامل مواردی می شود که در آن تشخیص می دهید تا به برخی از روابط ناسالم عاطفی یا کاری پایان دهید. اگر نمی توانید تغییرات لازم را انجام دهید و از منطقه امن ذهنی خارج شوید، باید به تبعات آن در آینده بیاندیشید.

هیچکس تمایل ندارد با یک فرد ضعیف و وابسته ارتباط برقرار کند، بنابراین به رفتارهای خود توجه کنید. در چه مواقعی احتیاج دارید تا اطرافیان به شما کمک کنند؟ اگر حمایت همسر خود را نداشته باشید، به چه مشکلاتی بر می خورید؟

بالا بردن هوش هیجانی
بالا بردن هوش هیجانی

در این شرایط به توانمندی های خود توجه کنید و از جایگاه یک فرد وابسته و ضعیف خارج شوید.

بیاد داشته باشید زمانی که در ذهن خود، تصویری از یک فرد قدرتمند و مستقل بسازید، ضمیر ناخودآگاه شما تلاش خواهد کرد چنین هویتی را برای شما ایجاد کند. این هویت بر اثر تمرین و تکرار و افزایش اعتماد به نفس حاصل می شود.

روش هشتم: مسئولیت پذیری

یکی از راه های افزایش هوش هیجانی، مسئولیت پذیری بالاست. افرادی که خود انگیخته هستند و نتایج تصمیم گیری را به عهده می گیرند، قابل اعتمادتر هستند.

اگر کار اشتباهی انجام می دهید، آنرا بعهده بگیرید و پاسخگوی رفتار خود باشید. در این حالت می توانید از منابع درونی و توانمندی های خود استفاده کنید. برخی افراد با زیرکی تمام سعی در سلب مسئولیت از خود هستند و دیگران را مقصر جلوه می دهند.

آنها هیچگاه از نظر شخصیتی رشد نخواهند کرد و دائما بدنبال راهی برای فرار از مشکلات هستند. اما فردی که مسئولیت پذیر است، بخوبی می تواند در مورد اشتباهات خود صحبت کنید و میزان حمایت خود را از دیگران اعلام کند.

روش نهم: یافتن نقاط ضعف و قوت

اگر بدانید دارای چه نقاط ضعف و قوتی هستید، می توانید پیش بینی کنید که در شرایط مختلف چه واکنشی از خود بروز می دهید.

بطور مثال اگر فرد عجولی هستید و صبور نیستید، سعی کنید کمتر در مکان های شلوغ قرار بگیرید. گاهی یک شوخی می تواند شما را همانند یک انبار باروت منفجر کند و تمام مهمانی را بهم بریزد.

لذا در چنین شرایطی سعی کنید به دیگران یادآور شوید که چه مواردی باعث رنجش شما می شود تا از آن شوخی ها اجتناب کنند.

همچنین برای افزایش میزان اعتماد به نفس خود، سعی کنید در محیط هایی قرار بگیرید که توانایی های خود را بروز دهید. اگر بخوبی ساز می نوازید یا سخنرانی می کنید، این توانایی ها را بخوبی نشان دهید.

این کار باعث می شود بتوانید نقاط ضعف خود را به حاشیه برانید و به دیگران یادآور شوید که ارزشمند هستید. از طرف دیگر منکر نقاط ضعف خود نشوید و بیاد داشته باشید که همه ما دارای محدودیت هایی هستیم.

روش دهم: چه چیزی در حال تکرار است؟

اگر یک مسئله در زندگی شما مدام در حال تکرار است، بدانید که درس های آنرا نگرفته اید. به رفتارهای روزانه خود توجه کنید. با چه افرادی بیشترین میران تنش را دارید؟

در چه محیط هایی تاب آوری کمی داررید و می خواهید به سرعت خارج شوید؟ چه رفتارهایی برای شما غیر قابل تحمل است؟ همه این موارد را یادداشت کنید و درباره احساسات ناخوب خود فکر کنید.

نوشتن باعث می شود با عمیق ترین لایه های ناخودآگاه ارتباط برقرار کنید.

همه ما دارای الگوهای تکرار شوده رفتاری هستیم که از پدر و مادر خود آموخته ایم. این گذاره های والدی ما را بصورت غیر ارادی کنترل می کنند.

در تحلیل رفتار متقابل این موارد را پیش نویس می نامند. پیش نویس ها نمایشنامه های زندگی ما هستند که نقش های ما را تعیین میکنند.

نقش هایی مانند حامی، قربانی، سرزنشگر و… که اغلب آنها بدون دخالت ما اجرا می شوند. وقت آن رسیده که این باورها را تغییر دهیم و نقش خود را در زندگی تغییر دهیم.

خوراکی های موثر در تقویت هوش هیجانی چیست؟

  • میوه و سبزیجات
  • مغزها
  • خوراکی های دارای امگا ۳
  • شکلات سیاه
  • غلات
  • عسل و لبنیات

ارتباط سفر با تقویت هوش هیجانی چیست؟

برای تقویت هوش هیجانی خود سفر کنید. سفر امکان آشنایی با آدم‌ها و فرهنگ‌های جدید را برای شما فراهم می‌آورد. دیدن سبک‌های زندگی متفاوت می‌تواند بینش ما به دنیا و زندگی را تغییر دهد و از طرفی در انعطاف‌پذیر بودنمان بسیار کمک می‌کند.

میانگین امتیازات ۵ از ۵
از مجموع ۱ رای

دیدگاهتان را بنویسید

لطفا نظر خود را وارد کنید
لطفا نام خود را اینجا وارد کنید