NFT چیست؟ کاریرد های NFT چیست؟ چه کسی آنها را قیمت گذاری میکند؟ چه ارزشی دارند؟ چگونه NFT بسازیم؟ جواب تمام این سوالات را همراه با ویدیو آموزش ساخت NFT در این مقاله مشاهده کنید.
ان اف تی NFT چیست؟
ان اف تی NFT توکنهای غیرقابلمعاوضه هستند. آنها بهعنوان یک گواهی مالکیت دیجیتالی غیرتکراری برای هر نوع دارایی دیجیتالی صادر میشوند. در واقع، NFT یک قرارداد هوشمند است که با استفاده از پلتفرمهای اپن سورس (که هرکسی میتواند از سایتهایی مثل گیتهاب دانلود کند) تنظیم و برای ایمنسازی آن بهصورت دیجیتالی استفاده میشود. پس از نوشتن، میتوان آن را ذخیره یا بهطور دائمی در قالب یک رمز (معمولاً به نام توکن ERC 721) در یک شبکه بلاکچین مثل اتریوم منتشر کرد.
برخی از اشکال محبوب NFTها شامل gif ،Jpegs و فیلم و همینطور تویئتها هستند. اما درواقع هر دارایی دیجیتالی با توجه به خواست سازنده و طراح آن امکان تبدیلشدن به NFT را دارد. این در صورتی است که سازندهی آن بخواهد یک دارایی منحصربهفرد داشته باشد. مثل مقالات ISI یا بلیتهای کنسرتها که متعلق به یک نفر و منحصربهفرد هستند.
چرا مردم حاضرند میلیونها دلار را صرف خرید چیزی کنند که بهراحتی میتوانند از آن اسکرین شات بگیرند یا دانلود کنند؟
بهاین دلیل که NFT به خریدار اجازه میدهد کالای اصلی را که شامل احراز هویت داخلی است، داشته باشد؛ در نتیجه این احراز هویت مالکیت این اثر را اثبات میکند و توسط دیگران قابلاستفاده نیست. در واقع، ارزش معنوی اثر با اعتبار و هویت هنرمند گره خورده است و آنها میپذیرند که تنها یک واحد از اثر مورد نظر به صورت NFT تولید و به خریدار اهدا کنند.
آیا NFT همان ارز دیجیتال است؟
برای دریافت پاسخ به این سوال که آیا ان اف تی همان ارز دیجیتال است یا خیر، پیشنهاد میکنم ابتدا با مفهوم توکنهای قابل معاوضه و توکنهای غیرقابل معاوضه که در زیر توضیح دادهایم آشنا شوید. آشنایی با این توکنها به شما کمک میکند تا پاسخ این سوال را به سادگی متوجه شوید.
غیر قابل معاوضه به چه معناست؟
ممکن است این سوال برای شما پیش آمده باشد که «غیر قابل معاوضه» (non-fungible) به چه معناست. در حقیقت، NFT را نمیتوان مانند اسکناس به طور مستقیم رد و بدل کرد چراکه هیچ دو NFT با یکدیگر مشابه نیستند.
برای درک بیشتر میتوانید بلیت کنسرت را در نظر بگیرید، در یک کنسرت، هیچ دو بلیتی با یکدیگر برابر نیستند و هر بلیت، منحصر به فرد است و اطلاعات مشخصی مانند نام خریدار، تاریخ کنسرت و شماره صندلی (جایگاه) را شامل میشود. این اطلاعات سبب میشوند تا نتوان بلیتها را با یکدیگر معاوضه کرد.
با توضیحات بالا میتوان به اهمیت این توکن و تفاوت آنها با سایر رمزارزها پی برد. NFT فقط یک دارایی نیست و اطلاعات اضافی را شامل میشود که این اطلاعات ارزش NFT را به بیش از یک ارز خالص ارتقا داده و به قلمرو حقیقی آن میرساند.
بنابراین، NFTها انواع مختلفی دارند اما میتوانند به هنر دیجیتال، فایل موسیقی، ویدیو یا هر چیز منحصر به فردی اختصاص پیدا کنند که دارای ارزش باشد. به بیان ساده تر، NFTها نوعی کالای کلکسیونی به شمار میآیند اما بر خلاف اینکه به طور مثال یک تابلو رنگ روغن داشته باشید، یک عکس با فرمت JPG خواهید داشت.
توضیح خاصیت غیرقابل معاوضه بودن با استفاده از مثالها به راحتی انجام میشود. یک سکه ارز دیجیتال سولانا همواره برابر با یک سکه دیگر سولانا است یا حتی یک اسکناس هزار تومانی از هر جهت با یک اسکناس هزار تومانی دیگر یکسان است. اما به طور مثال، یک تابلوی نقاشی کوبیسم اثر پیکاسو، ارزشی دارد که در حراجی مشخص و به بالاترین پیشنهاد داده میشود.
هنرمندانی که بخواهند آثار خود را به صورت NFT به فروش برسانند باید در یک فروشگاه ثبت نام و توکنهای دیجیتالی را با بارگذاری و تایید اعتبار اطلاعات خود بر روی یک بلاک چین «ضرب» (Mint) کنند.
این کار، هزینهای در حدود ۴۰ تا ۲۰۰ دلار را شامل میشود. هنرمندان میتوانند پس از ایجاد NFT از آثار خود، آنها را برای یک حراجی ثبت کنند. در ادامه مطلب، نحوه انجام این کار و فروش آثار را یاد میگیریم و اشاره خواهیم کرد که هزینههای این کار، بسیار بیشتر از ۲۰۰ دلار خواهد بود.
تفاوت توکن قابل معاوضه و غیر قابل معاوضه چیست؟
با مطالعه مطالب بالا میدانیم که NFT یک توکن یا ژتون غیرقابل معاوضه است اما فقط آن را تعریف کردهایم و شاید برای درک معنای حقیقی، نیاز به توضیحات بیشتری داشته باشیم تا تفاوت توکن قابل معاوضه و غیرقابل معاوضه را درک کنیم.
تکنولوژی بلاک چین همواره با رمزارزها توصیف شده است. اگر به تازگی با بلاک چین آشنا شده باشید احتمالا گمان میکنید که این تکنولوژی تنها برای توسعه داراییهای رمزی مناسب است اما در حقیقت، پتانسیل بکارگیری این تکنولوژی فراتر از رمزارزها است. در حال حاضر، دولتها، شرکتها و افراد میتوانند شناسهها، گواهینامهها و دادههای مختلف و حیاتی را بر روی بلاک چین قرار دهند.
حتی دانشجویان میتوانند مدرک تحصیلی خود را به صورت بلاک چین در اختیار داشته باشند که در تمام جهان شناخته شده باشد. اما چه اتفاقی سبب شده تا افراد به چنین قابلیت ویژهای دسترسی داشته باشند. برای پاسخ به این سوال باید با توکنهای قابل معاوضه و غیر قابل معاوضه آشنا شویم.
چرا ان اف تی NFT خریدار دارد؟
NFT ها میتوانند یک سرمایهگذاری مالی، یک خرید احساسی، یک کالای کلکسیونی یا روشی برای خریدار باشند تا مانند یک هنرمند یا یک برند، ارتباط بیشتری با خالق NFT داشته باشد. این شبیه به چگونگی جمعآوری تمبرهای پستی، سکههای قدیمی یا کلکسیون پروانهها توسط افراد است.
گاهی اوقات دلیل احساسی خرید NFT باهدف تجاری گرهخورده است. طرفداران وفادار نایک ممکن است سعی کنند یکی از تنها چند هزار جفت کفش مدل Jordan را در هنگام سقوط سهام شرکت خریداری کنند. به همین ترتیب، اگر نایک تصمیم بگیرد مجموعهای از ۲۵ NFT یک gif swoosh نایک را کنار بگذارد، همان طرفداران سرسخت سعی میکنند یکی از آنها را نیز هنگام افت قیمت خریداری کنند.
کریس آلیک، مدیر فناوری و خلاقیت فناوری در Deutsch LA عقیده دارد مردم تمایل دارند مجموعهای از چیزها را در یک فضای آنلاین داشته باشند تا بتوانند پرستیژ و برند خود را در فضای دیجیتال مثل نوع لباس پوشیدن در واقعیت به نمایش بگذارند.
همچنین NFT یک جنبهی دیگر برای جامعه دارد. بهعنوان مثال، برخی از هنرمندانی که از آثار هنری دیجیتال خود NFT ایجاد میکنند، به خریداران امکان دسترسی انحصاری به یک کانال خصوصی برای گفتگو میدهند که فقط خریداران NFT های آن هنرمند به آن دسترسی دارند، بنابراین این اتفاق باعث تشکیل یک باشگاه طرفداری انحصاری میشود.
آیا ان اف تی NFT قانونی است؟
کد NFT یک دارایی با امضای دیجیتالی از طرف سازندهی آن است که با کمک رمز در هر سرور، مرورگر یا سیستمعاملی احراز هویت را انجام میدهد و آن را به روشی غیرمتمرکز تأیید میکند. بنابراین در این فضا هیچ سازمانی مسئول میزبانی NFT نیست. برای مثال اگر یک NFT برای بلیت یک کنسرت ساخته شود لازم نیست آن بلیت از طریق پلتفرمهای فروش بلیت مثل ایران کنسرت تأیید شود چراکه بهسادگی امکان تأیید آن در شبکه بلاک چین فراهم است.
ان اف تی NFT چگونه کار میکند؟
NFT ها در یک شبکه بلاک چین ساختهشدهاند که یک دفتر عمومی توزیعشده است و معاملات را ثبت میکند. این فرآیند پایهی ساخت ارزهای دیجیتال است. البته NFT ها معمولاً در بلاک چین Ethereum طراحی میشوند.
NFT از اشیاء دیجیتال ساخته میشود که نامشهود است، مثل:
- GIF ها
- آثار هنری
- کلکسیونها
- فیلمها و موارد مهم ورزشی
- کاور های بازی ویدیویی
- موسیقی
به نوعی NFT ها مانند کالاهای لوکس هستند، اما در قالب فضای دیجیتال.
ان اف تی (NFT) چه ویژگیهایی دارد؟
در ادامهی نوشتار ان اف تی چیست، به بررسی ویژگیهای توکنهای غیرقابل معاوضه میپردازیم. ویژگیهای ان اف تی عبارتاند از:
قابل انتقال: برخلاف توکنهای قابل ترید و معاوظه، ان اف تی در بازارهای خاصی خرید و فروش میشوند. با این وجود، ارزش آنها به خاص و منحصر بهفرد بودنشان وابسته است.
دارای اصالت: توکنهای غیرقابل معاوضه مبتنی بر تکنولوژی بلاکچین هستند؛ بنابراین میتوانید از اصالت NFT خود مطمئن شوید؛ چرا که ایجاد چیزی جعلی در لجر تغییر ناپذیر نامتمرکز، تقریباً ممکن نیست!
تقسیم نشدنی: با اینکه این موضوع به عنوان یک قانون مشخص نشده، اما بیشتر توکنهای غیرقابل معاوضه به واحدهای کوچکتر قابل تقسیم نیستند! به بیان سادهتر، یا شما یک اثر هنری دیجیتال را میخرید، یا اصلا آن را نمیخرید.
کمیاب: ارزش و قیمت ان اف تی بهخاطر کمیاب بودن آنها است. توسعهدهندگان ان اف تیها هر اندازه که قصد داشته باشند میتوانند از این توکنها ایجاد کنند؛ اما با محدود کردن تعداد آنها و ساخت با تعداد کم، باعث افزایش ارزش آنها میشوند.
حافظ حق مالکیت: این مورد هم به استفادهی NFT از پلتفرمهای غیرمتمرکز اشاره میکند که در آن هیچ مالکی دادهای را پس از ثبت نمیتواند تغییر دهد.
یکتایی: آخرین ویژگی ان اف تیها، یکتایی آنهاست. ان اف تیها دارای زبانهای (Tab) از اطلاعات ثابتی در مورد یکتا بودنشان هستند. به بیان ساده، این ویژگی به عنوان گواهی اصالت استفاده میشود.
چطور توکن NFT بخریم؟
برخلاف ارزهای دیجیتال، توکنهای NFT در صرافیهای ارز دیجیتال عرضه نمیشوند. برای خریدوفروش NFT پنج بازار اصلی وجود دارد که واحد ارزش در همهی آنها بر اساس اتریوم است، از بازارهای خریدوفروش NFT میتوان به زورا (Zora)، ریربل (Rarible)، سوپر ریر (SuperRare)، نیفتی گیتوی (Nify Gateway)، اوپن سی (OpenSea) اشاره کرد.
درواقع بازارها مثل eBay برای به مزایده گذاشتن داراییهای دیجیتالی عمل میکنند، جایی که افراد میتوانند پیشنهادات خود را برای NFT ارائه دهند یا بسته به چگونگی تنظیم فرآیند فروش NFT را بهطور کامل خریداری کنند. معمولاً NFT ها به تعداد محدود به حراج گذاشته میشوند یا ممکن است با قیمت تعیینشده و بدون محدودیت برای خرید مستقیم در بازارها قرار داده شوند.
ساخت NFT چگونه انجام میشود؟
تا اینجا با NFT آشنا شدهایم و موارد استفاده از آن را شناختهایم. حال این سوال پیش میآید که چگونه یک NFT بسازیم و در فروش آن نقش داشته باشیم. خوب است بدانید که سازنده تصویر زیر، این تصویر را به قیمت ۳۶۰۰ دلار به فروش رساند.
به بیان ساده، این امکان وجود دارد که هر شخصی بتواند اثر هنری خلق کند و با تبدیل آن به NFT روی بلاک چین آن اثر را به فروش برساند. حتی میتوان درصدی را به عنوان کمیسیون در نظر گرفت که با فروش مجدد آن، این کمیسیون به شما برسد. همانند خرید NFTها، برای ساخت آنها نیز به کیف پولی پر از رمزارز نیاز دارید و همین امر، ساخت آن را دشوار میکند.
هزینههای پنهان این کار، قیمتی نجومی دارند چراکه سایتها به ازای هر فروش، «هزینه تراکنش» (Gas Fee) دریافت میکنند. همچنین باید کارمزدهای شبکه بلاک چین، نرخهای تبدیل و نوسان آنها را نیز در نظر گرفت. با در نظر گرفتن تمامی این موارد ممکن است به این نتیجه برسید که هزینههای پرداختی، بسیار بیشتر از پول دریافتی حاصل از فروش NFT خواهد بود. البته به این نکته هم توجه داشته باشید که درصد کمیسیون برخی از سایتها با دیگری متفاوت است که میتوان با کمی جستجو، برآورد هزینه انجام داد.
در ادامه نحوه تبدیل یک اثر به NFT را به صورت گام به گام توضیح میدهیم. به این ترتیب، میتوانید آثار ساخته شده خود را به صورت NFT به فروش برسانید.
به طور مثال میخواهیم تصویر زیر را به عنوان یک NFT به فروش برسانیم.
در گام اول باید راهی وجود داشته باشد تا به نحوی اثبات کنید که مالک یا خالق اثر هستید. در اینجا تصاویر و فایلهای طراحی در نرمافزار NCG، مالک اصلی اثر را توصیف میکنند.
گام دوم
در گام دوم باید یک فروشگاهNFT را انتخاب کنید که در این مثال از فروشگاه «Rarible» استفاده شده است. برای ساخت NFT باید بر روی دکمه «Create» در پایین صفحه کلیک کنید اما پیش از آن میخواهیم کیف پول خود را به این فروشگاه متصل کنیم در نتیجه از دکمه «Connect» در بالای صفحه استفاده میکنیم.
در پنجره باز شده، بر روی کیف پول خود کلیک کنید و بعد از وارد کردن اطلاعات کاربری، کیف پول به حساب شما متصل خواهد شد چراکه در فرآیند ساخت این توکن باید در حساب خود، «اتر» (Ether) داشته باشید.
گام سوم
بعد از اتصال کیف پول به فروشگاه، بر روی دکمه «Create» کلیک کنید. همانطور که در تصویر زیر مشاهده میکنید، دو انتخاب «Single» و «Multiple» خواهید داشت. انتخاب دوم زمانی مورد استفاده قرار میگیرد که بخواهید چندین نمونه از اثر را خلق کنید. در اینجا، «Single» را انتخاب میکنیم.
گام چهارم
با کلیک بر روی دکمه «Single» پنجره زیر نمایان میشود که برای آپلود فایل مورد نظر خود باید بر روی دکمه «Choose File» کلیک کنید. همانطور که در تصویر زیر مشاهده میکنید، فرمتهای مختلف صوتی و تصویری را میتوان در این بخش وارد کرد.
نکتهای که باید در اینجا به آن اشاره کنیم این است که وقتی عکسی را به NFT تبدیل میکنید، خود اثر به تنهایی در بلاک چین اتریوم ذخیره نمیشود بلکه شامل لینکی خواهد بود که در آن، عکس به صورت فشرده شده قرار دارد. بنابراین، درصورتی که بخواهیم خریدار به تصویری با کیفیت دسترسی داشته باشد باید گزینه «Unlock once purchased» را فعال کنیم. با این کار امکان اضافه کردن لینک اضافی را خواهید داشت که این لینک میتواند محل ذخیره تصویر با کیفیت بالا باشد.
برای قیمتگذاری بر روی اثر باید گزینه «Instant Sale Price» را فعال کنیم. در این مثال، قیمت اثر به میزان ۶ اتر تعیین شده است که با کسر کارمزد ۲/۵ درصد، ۵/۸۵ اتر، سهم فروشنده خواهد بود. این مقدار با توجه به قیمت آن، در حال حاضر، مقداری بیش از ۱۱ هزار دلار خواهد داشت که تمامی این اطلاعات در تصویر زیر آورده شده است.
گام پنجم
در ادامه با اسکرول به سمت پایین میتوانیم کلکسیون خود را ایجاد کنیم که البته این امکان نیز وجود دارد که با فشردن دکمه «Create» این توکن را خودمان بر اساس استانداردهای توکن ایجاد کنیم اما در اینجا از «Rarible» استفاده شده است. در ادامه نیز میتوان سایر اطلاعات مورد نیز این NFT را وارد کرد. مشاهده میکنید که در تصویر زیر، میزان «Royalties» برابر با ۱۰ درصد تعیین شده و به این معنی است که اگر بعدها توسط اشخاص دیگری، این اثر به فروش برسد، ۱۰ درصد از فروش آن به خالق اثر اختصاص پیدا میکند.
گام ششم
در این مرحله، بعد از اینکه وصل بودن کیف پول خود را به فروشگاه کنترل کردید، بر روی دکمه «Create Item» کلیک کنید.
گام هفتم
در مرحله بعد، پس از آپلود، مراحل ایجاد توکن را به فشردن دکمه «Start» آغاز خواهید کرد. از آنجایی که این کار از طریق بلاک چین صورت میگیرد، باید هزینهای بر مبنای هزینه تراکنش بپردازید.
با فشردن دکمه Start، صفحه مربوط به کیف پول شما نمایش داده خواهد شد. همانطور که در تصویر زیر مشاهده میکنید، هزینه تراکنش برابر با ۸۳ یورو نشان داده است.
البته با فشردن دکمه «Edit» این امکان وجود دارد که تا حدی این هزینه را کاهش دهید. به طور مثال، میتوانید فرآیند تراکنش را بر روی «Slow» تنظیم کنید تا با افزایش زمان تراکنش، هزینه نهایی کاهش پیدا کند.
همچنین میتوانید در صفحه اصلی، عددی کمتر را برای هزینه گاز در نظر بگیرید. البته اگر این مقدار، از عدد مشخصی کمتر باشد، تراکنش انجام نخواهد شد.
گام هشتم
در نهایت، اگر موجودی حساب شما کافی باشد، با فشردن دکمه «Confirm»، عملیات ساخت NFT به اتمام میرسد و با مراجعه به حساب خود میتوانید اطلاعات مربوط به توکن ساخته شده را مشاهده کنید. در نتیجه، توکن ساخته شده را میتوانید به فروش برسانید و به کمک همین فروشگاهها، NFT مورد نظر خود را خریداری کنید.
موارد استفاده از NFT چیست ؟
NFTها در حال حاضر طرفداران بسیاری دارند و هنرمندان، نامهای تجاری و بازیکنندگان (بازیهای ویدیویی) با فرهنگهای مختلف از NFT بهره میگیرند. پس از انقلاب «امور مالی غیرمتمرکز» (Decentralised Finance | DeFi) در قراردادهای هوشمند اتریوم، انقلاب NFT یکی از فراگیرترین حرکتها در حوزه ارز دیجیتال است. امروزه بیشتر پلتفرمهای قرارداد هوشمند ساخت توکنهای NFT را به ساختار خود اضافه کردهاند و کاربردهای مختلفی که از NFT میشود& گسترش این حوزه را نشان میدهد. در ادامه به بررسی مهمترین موارد استفاده از NFT میپردازیم.
استفاده از NFT در آثار هنری و کلکسیونی
یکی از اصلیترین کاربردهای NFT در حوزه آثار هنری و کلکسیونی است. هنرمندان در حوزههای مختلف مانند، طراحی، نقاشی، عکاسی و انیمیشن میتوانند آثار خود را به NFT تبدیل کنند و در بازارهای مربوط به فروش برسانند. بسیاری از هنرمندان نیز& کلکسیونی از کارهای خود را با عناوین مختلف در بازار ارائه میکنند که هر کدام از کارها با توکنهای NFT معرفی میشود و از سایر توکنها متفاوت است. استفاده از NFT برای آثار هنری از جهات مختلفی اهمیت دارد که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
- تعریف مالکیت اثر در فصای مجازی
- امکان ایجاد چندین نسخه از یک اثر با اثر انگشتهای متفاوت
- کسب درآمد از فروش توکنهای آثار هنری در سطح جهانی
- امکان ثبت و ایجاد نوع جدیدی از آثار هنری به صورت دیجیتال
این قابلیتها، بسیاری از هنرمندان را به سمت تولید آثار NFT و فروش آنها ترغیب کرده است. فضایی جدیدی که NFT برای هنرمندان ایجاد کرده، شیوه جدیدی از خلق و نمایش آثار هنری بوجود آورده است. به طور مثال، گربه رنگینکمانی در تصویر زیر به قیمتی برابر با ۶۹۰ هزار دلار فروش رفته است. انتظار میرود هنرمندان شناخته شده، به کمک NFTها صاحب ارزش بسیار زیادی شوند. به عنوان نمونه، یک تابلوی نقاشی برای تبدیل شدن به NFT سوزانده شد تا ثابت شود حتی با سوزاندن نسخه اصلی، ارزش ذاتی تابلو از بین نمیرود و این ارزش متعلق به NFT است.
مالکیت دارایی درون بازی با NFT
همانطور که در بخشهای قبل گفته شد، از NFTها در بازیهای ویدیویی و برای خریدهای درونبرنامهای استفاده میشود. تا پیش از ظهور NFT، مالکیت داراییهای درون بازی مانند شمشیرها و پوستهها به شرکت سازنده بازی اختصاص داشت و شرکتها میتوانستند بدون اجازه کاربر آنها را از بازی حذف کنند یا ویژگیهای مختلفی به آنها اضافه و کم کنند. به کمک NFT، مالکیت چنین داراییهایی به بازی کننده منتقل میشود و بازیکننده میتوانند با برنده شدن در رقابتهای مختلف، ویژگیهای دارایی خود را بالا ببرد و با فروش آن درآمدزایی کند.
شروع کار NFTها در فضای بازی با «Cryptokitties» بود که درآن گربههای درون بازی هر کدام با یک توکن NFT معرفی میشوند. بازی «Axie infinity» بازی دیگری است که در آن هیولاهای بازی به کمک NFTها ایجاد شدهاند و قابل خرید و فروش هستند. NFTها به طور اساسی در بازیهای متاورس برای مالکیت کاربران به آیتمهای درون بازی استفاده میشوند و کاربران میتوانند تمامی داراییهای خود را به فروش رسانده و کسب درآمد کنند. آیتمهایی مانند زمینهای بازی، لوازم خانه و لوازم بازی همه به بازیکننده تعلق دارند و قابل خرید و فروش هستند.
تعریف هویت در وب 3
وب 3 نسل جدید وب است که مهمترین ویژگی آن غیرمتمرکز بودن و مالکیت کاربران بر سیستم، اطلاعات و داراییها است. در پروژههای ارز دیجیتال وب 3 میتوان با استفاده از توکنهای NFT مالکیت دادهها و داراییهای دیجیتال را به کاربران مختلف منتسب کرد. این اتفاق راههای جدید درآمدزایی را برای کاربران وب ایجاد میکند به شکلی که افراد میتوانند از اطلاعات شخصی خود، از تولید محتوا و حتی با بازدید از صفحههای دیگران کسب درآمد کنند.
اما علاوه بر بحث مالکیت بحث هویت نیز در وب 3 مطرح است. در پروژههای ارز دیجیتال متاورس مانند «دیسنترالند» و «سندباکس» که جزوی از دنیای وب 3 هستند، از NFTها برای تعریف هویت برای داراییها و آواتارها استفاده میشود. علاوه بر این برای ایجاد سرویس اسم دامنه نیز میتوان از توکنهای NFT استفاده کرد. این توکنها ایجاد یک نام دامنه منحصر به فرد برای هر سایت یا برنامه غیرمتمرکز را ممکن میکند.
کسب درآمد از برند شخصی و تجاری
علاوه بر کاربردهای بالا، NFTها به منبع درآمدی برای نامهای تجاری تبدیل شدهاند. به طور مثال، یک شرکت، تصویری مانند زیر را در یک بازار در کمتر از ۳۰ دقیقه به فروش رساند. هر NFT فروخته شده شامل کارت هدیهای به میزان ۵۰۰ دلار بود که صاحب اصلی میتوانست آن را خرج کند. اما این کارتها (تصاویر) در حال حاضر قیمتی برابر با ۳۵۰۰ دلار دارند و شامل هیچ کارت هدیهای هم نیستند.
به کمک NFT میتوان برای عکسها یا توییتها یا هر اتفاق منحصر به فرد دیگری نیز ارزش مشخصی را در نظر گرفت. به طور مثال، «جک دورسی» (Jack Dorsey) از بنیانگذاران تویتر، اولین توییت خود را به مبلغی برابر با 2,915,835.47 دلار به فروش رساند. بسیاری از پروژههای ارز دیجیتال در حوزه ورزش و سرگرمی نیز لحظههای خاص بازیکنان و تیمها را به توکنهای NFT تبدیل کرده و به فروش میرسانند.
پروژههای ارز دیجیتال فن توکن از جمله این پروژهها هستند. اگرچه توکنهای اصلی این پروژه قابل معاوضهاند اما بسیاری از این پروژهها برای تقدیر از دارندگان توکنهای هواداری، NFTهای مربوط به بازیکنان و تیم خود را بین آنها توزیع میکنند که قابل خرید و فروش است.
مزایا و معایب NFT چیست؟
NFTها نیز همانند سایر توکنهای ارز دیجیتال دارای مزایا و معایبی هستند. جدید بودن ایده NFT در میان سرمایهگذاران باعث شده است که بحثهای زیادی در مورد کارکردهای آن شکل بگیرد. در حالی که عدهای به کل ایده این توکنها را فریبکارانه میدانند، بسیاری بر این باورند که NFT راه را برای ایجاد دنیای مجازی غیرمتمرکز که در آن افراد میتوانند هویت خود را داشته و مالک داراییها باشند باز کرده است. در ادامه به بررسی مزایا و معایب این توکنها میپردازیم.
مزایای NFT چیست؟
تا اینجا با NFT و کاربردهای توکنهای غیر قابل معاوضه آشنا شدیم. در این بخش قصد داریم ویژگیهای اصلی NFT که باعث کارایی و ارزشمندی آنها شده است را بررسی کنیم.
- غیر اشتراکی: به طور مثال، یک کاراکتر کارتونی را نمیتوان به طور مشترک در بازی دیگری استفاده کرد. این مورد در رابطه با اشیا کلکسیونی نیز صدق میکند.
- تقسیم ناپذیر: NFTها را برخلاف بیتکوین نمیتوان به واحدهای کوچکتری تقسیم کرد یعنی به طور مثال نمیتوانیم NFT 1/5 داشته باشیم بلکه به عنوان یک ماهیت کامل وجود دارند.
- تخریب ناپذیر: از آنجایی تمامی دادههای NFT بر روی بلاک چین و به کمک قراردادهای هوشمند ذخیره شده است، هیچ توکنی را نمیتوان تخریب کرد و از بین برد. این خاصیت برای مالک آن نیز صدق میکند یعنی به طور مثال، یک شمشیر در بازی ویدیویی، مالک خاص خود را دارد و در اختیار شرکت سازنده بازی نیست.
- تاییدپذیر: از مزایای ذخیره دادههای مالکیت بر روی بلاک چین این است که میتوان خالق اصلی آنها را ردیابی کرد و این سبب تایید اصالت و عدم جعلی بودن آنها میشود.
- کمیاب: یکی از اصلیترین ویژگیهای توکنهای NFT کمیابی آنها است. سازندگان NFT معمولا تعداد بسیار کمی از یک طرح ایجاد میکنند و این باعث ارزشمند شدن توکن میشود.
- قابل انتقال: انتقال مالکیت توکنهای غیر قابل معاوضه به سادگی و از طریق کیف پولهای ارزدیجیتال انجام میشود. این کار در بازارهای بلاک چینی انجام میشود و افراد از سرتاسر دنیا بدون این که یکدیگر را بشناسند و به هم اعتماد داشته باشند توکنهای خود را خرید و فروش میکنند.
معایب NFT چیست؟
پولهای زیادی در بازارهای NFT جابجا میشوند که همین امر، بحثبرانگیز بودن آنها را سبب شده است. بسیاری از سرمایهگذاران هنوز به این باور نرسیدهاند که یک اثر هنری که در یک پلتفرم بلاک چینی به صورت NFT ثبت شده است همانند یک اثر هنری واقعی منحصر به فرد و ارزشمند است. از طرفی مشکلات عمومی مربوط به ارزهای دیجیتال مانند مصرف بالای انرژی و آلودگی محیط زیست نیز بر NFTها تاثیر منفی گذاشته است.
اتریوم و بیتکوین برای حفظ امنیت کاربران خود انرژی بسیار زیادی مصرف میکنند و چون بیشتر NFTها بر بستر شبکه اتریوم ساخته میشوند، بسیاری از کاربران تولید NFTها را به ضرر محیط زیست میدانند. البته به زودی قرار است اتریوم 2 با الگوریتم اجماع اثبات سهام جای اتریوم 1 را بگیرد که در این صورت این مساله نیز حل خواهد شد.
فهرست بهترین NFT های خلق شده
حال که به طور کامل با این توکنهای غیر قابل معاوضه (غیرمثلی) آشنا شدهاید، در ادامه با برخی از بهترین آثار خلق شده در قالب NFT آشنا خواهیم شد.
Everydays – The First 5000 Days
«بیپل» (Beeple) که آن را با نام «مایک وینکلمن» (Mike Winkelmann) میشناسند، اثر خود به نام «Everydays – The First 5000 Days» را در مارس ۲۰۲۱ با قیمتی برابر با ۶۹/۳ میلیون دلار به فروش رساند که گرانترین اثر فروخته شده برای یک NFT به شمار میآید.
Genesis
تصویری که در زیر میبینید یکی از ۵ بخش کلکسیونی به نام «Genesis» است که در سال ۲۰۲۰ به قیمت ۱۱۱377 دلار فروخته شد. فارغ از قیمت آن، این اثر نشاندهنده تلفیق هنر دیجیتال با ابرقهرمانها است که چنین تلفیقی در تبدیل شدن کتابهای کمیک به فیلم دیده شده بود و بنابراین در نوع خود بسیار جذاب است.
Mars House
«Mars House» قطعهای زمین (خانه) است که به صورت NFT با قیمت ۵۰۰ هزار دلار به فروش رفته و در برخی از سایتها به عنوان اولین خانه دیجیتالی نامگذاری شده است. این خانه به صورت یک رندر سهبعدی شیشهای مشرف به کوههای مریخ ساخته شده است. با استفاده از واقعیت مجازی، این امکان وجود دارد که بر روی تراس این بنا حمام آفتاب بگیرید و به موسیقی مخصوص این اثر گوش بدهید. در زیر، تصویری (فریم) از این خانه را مشاهده میکنید.
Disaster Girl
تصویر زیر که به «دختر فاجعه» (Disaster Girl) شهرت دارد، تصویر دختری را نشان میدهد که در مقابل آتشسوزی یک خانه قرار گرفته و در حال پوزخند زدن است. این تصویر که توسط پدر او در سال ۲۰۰۵ گرفته شده است به صورت یک NFT با قیمتی برابر با ۱۸۰ اتر معادل ۵۰۰ هزار دلار به فروش رفته است. همانند سایر NFTهای فروخته شده میتواند درصدی از فروش را به صاحب اثر اختصاص دهد. بنابراین، صاحب این NFT یعنی «Zoë Roth» در فروشهای بعدی، سهمی برابر با ۱۰ درصد از فروش را در اختیار خواهد داشت.
کلام آخر دربارهی توکن NFT
توکن NFT یا توکنهای غیرقابل تعویض، توکنهایی هستند که از فناوری بلاکچین برای ارتباط با یک دارایی دیجیتالی منحصربهفرد استفاده میکنند که قابل تعویض با نمونهی مشابه نیستند. این توکن ها در صنایع مختلف گسترشیافتهاند و با بخشهای مختلفی همچون بازیها و کالاهای دیجیتال در ارتباط هستند. گرچه فضای NFT نوظهور است اما با توجه به پیشبینی کارشناسان این توکن ها در آینده کاربرد بیشتری در بین مردم خواهند داشت.