گروه سفر و گردشگری پارس مگ این بار به ترکیه سفر کرده و قصد دارد یکی از معروفترین و باستانی ترین مکان های استانبول را به شما معرفی کند. اطلاعات بیشتر در خصوص آب انبار تاریخی باسیلیکا را در این مطلب جستجو کنید.
معرفی آب انبار تاریخی باسیلیکا
از کلمه باسیلیکا (basilica) در زبان انگلیسی مدرن، برای ساختمانهایی با یک سالن اصلی مرکزی و چند راهرو یا برای کلیساهایی استفاده میکنند که دارای دو ردیف ستون و انتهای منحنی شکل هستند.
اما آب انبار تاریخی باسیلیکا استانبول هیچکدام از این دو مورد نیست.بلکه یک آبانبار باستانی است که برای ذخیره آب از آن استفاده میکردند. این آبانبار، بزرگترین نمونه در میان تقریبا دو هزار مخزنی است که در دوره بیزانس وجود داشتند. زیر شهر استانبول یا همان قسطنطنیه، قرار گرفته است.
دلیل این نامگذاری، ستونهای ردیفی آن است. ستونها و سرستونهای معبدهای غیرمسیحی آن ظاهری زینتی و باشکوه به این مکان دادهاند. به این آبانبار همچنین «سارای» (با معنای لغوی سارای در ترکی) گفته میشود.
تاریخچه آب انبار باسیلیکا
آب انبار باسیلیکا به دستور امپراتور بیزانسی ” زوستینین اول ” درست در سال 532 بعد از میلاد بنا نهاده شده . آب انبار با داشتن حدود 138 متر طول و 64/6 متر عرض مساحتی حدود 1000 متر مربع را به خود اختصاص داده است .
این آب انبار قادر به نگهداری 80000 متر مکعب آب درون خود است و اینکه برای ساخت بنا زحمت بسیار زیادی کشیده شده .چرا که در آن 336 ستون مرمر 9 متری که در 12 ردیف 28 ستونه به فاصله 4/9 متر از یکدیگر قرار دارد که وظیفه این را دارند که سازه را تقویت کنند .
عمده این ستون ها از بازیافت مصالح ساختمان های قدیمی ( در فرایندی به نام spoliation به معنی چپاول ) و همچنین مصالح باقی مانده از ساخت ایا صوفیه ساخته شده اند. از نقاط مختلف امپراتوری بیزانس به قسطنطنیه آورده می شدند .
احتمال می رود بازیافت ستون ها به دلیل صرفه جویی در هزینه یا افزایش اعتبار این آب انبار دیدنی و منحصر به فرد انجام شده باشد . اینکه قابل توجه ترین مثال از این بازیافت ها ، استفاده دوباره از مجسمه های سر مدوسا ( Medusa ) به عنوان پایه ستون های واقع در ضلع شمال غربی آب انبار است .
سنت عجیب
طبق سنت یکی از این سرها برعکس شده و نیز دیگری به کناره روی زمین قرار دارد تا نگاه کشنده مدوسا را خنثی نماید. با تمام این توصیفات قابل قبول تر است که این نحوه قرارگیری جهت دستیابی به اندازه مناسب برای قرار گرفتن ستون ها بوده باشد.
در ادامه آب انبار باسیلیکا با ستون ها و سقف های طاقی شکل جذابش و در کنار سازه های هنری بسیار زیبا ، بزرگ ترین آب انبار در میان چند صد آب انبار باستانی زیر سطح شهر خودنمایی می کند .
تفریحات
اگر شنا دوست دارید در گرمای تابستانی در این آب انبار قدم بگذارید و هوای خنک را با تمام وجودتان لمس کنید .
علاوه بر آن ، اغلب صدای اجراهای موسیقی و رقص از آن شنیده می شود که بر جذابیت این جاذبه مهم استانبول می افزاید .
آب انبار تاریخی باسیلیکا هم اکنون یکی از مهمترین جاذبه های گردشگری استانبول به شمار می رود. جالبه بدونید که این بنا همیشه هم مورد توجه قرار نگرفته و در واقع کمی قبل از فتح قسطنطنیه توسط عثمان ها یعنی سال 1453 ، آب انبار باسیلیکا بسته شد.
بعد ها حدود 1 قرن بعد بود که خوشبختانه آب انبار دوباره مورد توجه عموم مردم قرار گرفت . در سال 1545 ، یک پژوهشگر فرانسوی با نام ” پتروس ژیلیوس ( Petrus Gyllius ) ” در قسطنطنیه مشغول به مطالعه روی آثار باستانی بیزانسی و همچنین عاشق ماجراجویی و کشف ناشناخته های استانبول بود که این مکان به گوشش رسید .
دسترسی به آب انبار
مردم محلی می گویند که می توانند با استفاده از سطل از طبقات زیر زمینی خانه هایشان به آب دسترسی پیدا کنند . همچنین برخی دیگر از مردم نیز ادعا می کردند که حتی این امکان برایشان مهیاست از این آب ماهی بگیرند .
بعد از آن ژیلیوس تصمیم به بررسی دقیق تر از محله گرفت و موفق هم شد از طریق زیر زمین یکی از خانه ها به آب انبار دسترسی را کشف کند .
اما با این وجود ، مقامات عثمانی این اکتشاف را تا حدی نادیده گرفتند و متاسفانه آب انبار به محل دفع زباله ها بدل گردید .
از آن زمان تا به امروز آب انبار باسیلیکا سه بار مورد بازسازی قرار گرفت. نیز در اواخر سال های 1980 میلادی لجن هایی که زمین بنا را گرفته بودند ، لایروبی شدند و بنا بصورت عالی نورپردازی شد .
ماهی های اب انبار
همچنین گذرگاه های مرتفع و کافه ای جهت رفاه حال بازدید کننده ها و علاقه مندان نیز به بنا اضافه گردید و با اینکه امروزه آب انبار باسیلیکا حاوی مقادیر کمی آب می باشد. اما ماهی هایی برای تمیز نگه داشتن همین مقدار آب درون آن قرار داده شده اند که زیبایی آن را دوچندان کرده است .
گردشگران با ورود به این مکان دیدنی برجسته ترین قسمت این آب انبار که دو سر غول پیکر هیولای افسانه ای مدوسا است ، مجذوب و شیفته خواهند شد .سرهای هیولا به عنوان تکیه گاه در زیر دو ستون شمالی آب انبار استفاده شده اند . یکی از آنها وارونه و دیگری به کنار چرخیده است که جزو منحصر به فردترین بخش این مکان سحر آمیز می باشد .
این حالت عجیب آنها و راز منشا آن توجه بیشتر گردشگران و توریست ها را به خود جلب می کند و شنیده ها حاکی از این است که این حالت آنها برای مقابله با نگاه مرگبار مدوسا می باشد.
معماری آب انبار باسیلیکا
آبانبار باسیلیکا شامل ۳۳۶ ستون است که در ۱۲ ردیف ۲۸تایی قرار گرفتهاند و هر ستون ۹ متر ارتفاع و آبانبار ۶۵ متر عرض و ۱۳۸ متر طول دارد. دیوارها با حدودا پنج متر ضخامت، از آجرهای خشتی ساخته و با یک لایه ضدآب احاطه شدهاند. تخمین زده شده که ظرفیت آن تقریبا صدهزار تن آب بوده است.
وجود ماهی کپور در این آب تنها زینتی نیست، بلکه برای جلوگیری از آلودگی ضروری است. برخی بر این عقیدهاند که در دوران بیزانس به همین جهت ماهیها در آب این مخزن پرورش مییافت.
دالانهایی که در این آبانبار ساخته شدهاند، سبب وجود تراسهایی در مکانهای مرتفع برای این آبانبار شدهاند. میادین و پارکهایی روی این تراسها ساخته شدهاند . در گذشته یک میدان تجاری عمومی بالای این آبانبار موجود بود که اکنون جای آن را خانههای عثمانی و بیزانسی گرفته است.
گفته میشود مردم از داخل خانههای خود چاههایی حفر میکردند تا بتوانند با دسترسی به سردابهای آبانبار برای خودشان آب استخراج کنند. بعضی نیز برای خنک نگه داشتن غذاهای خود آنها را از این چاهها آویزان میکردند.
آدرس آب انبار باسیلیکا
آبانبار باسیلیکا در قلب منطقه سلطان احمد قرار دارد و به همین دلیل دسترسی به آن راحت است. این مکان معمولا در تورهای استانبول مورد بازدید قرار میگیرد. گردشگران میتوانند بهصورت مستقل نیز از آن دیدن کنند. با پیادهروی کوتاهی میتوانید از ایاصوفیه یا مسجد آبی به آبانبار برسید.
همچنین اگر از میدان تکسیم قصد دارید راهی این مکان شوید، قطار کابلی F1 به مقصد کاباتاش را سوار شوید و از آنجا با استفاده از ترموا T1 در ایستگاه ترموا کاباتاش، خود را به ایستگاه ترموای سلطان احمد برسانید. از این ایستگاه چند دقیقه تا آبانبار فاصله است.
پس از پایین رفتن از تعدادی پله و رسیدن به تأسیسات آب زیرزمینی، بازدید کنندگان می توانند در مسیرهای پیاده روی قدم بزنند و از از نورپردازی کم این محل و هوای خنک آن لذت ببرند.
اطمینان حاصل کنید که تمام راه را به گوشه ی سمت چپ این قصر زیرزمینی، برای دیدن دو سر مدوسا می روید. هر دو سر به عنوان پایه ی ستون مورد استفاده قرار می گیرند.
یکی از آن به صورت وارونه قرار دارد و دیگری به یک طرف خم شده است. دلیل وجود این دو سر به عنوان پایه ی ستون تا به امروز به عنوان راز باقی مانده است. اگرچه شایعات حاکی از آن است که از یک ساختمان عتیقه در اواخر دوره رومی به اینجا آورده شده اند. این محل امروزه به یکی از محبوب ترین جاذبه های توریستی شهر تبدیل شده است. پس دیدن آن را از دست ندهید.
ساعات بازدید و بلیط آب انبار
از ساعت ۹ تا ۱۷:۳۰ میتوانید از آبانبار باسیلیکا دیدن کنید. این مجموعه در روز اول ماه رمضان و دیگر تعطیلات مذهبی، کار خود را از ساعت ۱۳ شروع میکند. بهای بلیط در سال ۲۰۲۱، ۳۰ لیر است.
بهای بلیط آب انبار تاریخی باسیلیکا
بهای بلیط آبانبار باسیلیکا در سال ۲۰۲۱، ۳۰ لیر است.
