دندان‌ها نیاز به مراقبت بسیار زیادی دارند و در صورت به‌وجود آمدن مشکل در آن‌ها، بیمار متحمل پرداخت هزینه‌های زیادی می‌شود. حتما گذرتان به دندانپزشکی افتاده است و می‌توانید این گزاره را کاملا تصدیق کنید! یکی از تکنیک‌های درمانی و اصلاحی دندان، استفاده از روکش برای افزایش زیبایی و بازگرداندن استحکام ازدست‌رفته دندان است. روکش‌ها در صورتی که از متریال باکیفیتی ساخته شده باشند، می‌توانند تا سال‌ها از دندان عصب‌کشی‌شده، شکسته و آسیب‌دیده‌تان مراقبت کنند. کلینیک دندانپزشکی دکتر آیت با وجود لابراتوار بسیار حرفه‌ای و استفاده از مرغوب‌ترین متریال، یکی از مراکزی است که انواع روکش دندان را با بالاترین کیفیت می‌سازد. اما روکش دندان چیست و بیمار چه زمانی کاندید استفاده از آن می‌شود؟ در ادامه با ما همراه باشید تا پاسخ پرسش‌های خود در زمینه استفاده از روکش‌ها را بگیرید.
چه زمانی باید دندان‌ها را روکش کنیم؟
دانستن زمان درست انجام روکش دندان بسیار مهم است. پروتزهای دندانی ثابتی که تحت عنوان روکش برای بازگرداندن استحکام از دست‌رفته دندان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند، می‌توانند بدرنگی دندان‌ها، دندان‌های شکسته‌شده چه به شکل اتفاقی و چه به‌صورت مادرزادی، دندان‌هایی که اندازه‌ای نامتناسب با سایر دندان‌ها دارند، دندان‌هایی که دیواره‌شان دچار شکستگی شده و به‌علت عمیق‌شدن پوسیدگی از بین رفته است و دندان‌هایی که به‌علت عصب‌کشی، بخش زیادی از بدنه مستحکم‌شان از دست‌رفته است را اصلاح و ترمیم کنند. در حقیقت شما زمانی باید به‌سراغ درمان دندان با این روش بروید که نسوج تاجی دندان‌تان ضعیف شده یا کاملا از بین رفته است.
این اتفاق می‌تواند به علل مختلفی پیش بیاید. ممکن است دندان شما از مدت‌ها پیش دچار پوسیدگی شده باشد و متوجه آن نشده باشید. زمانی که پوسیدگی در دندان‌ها اتفاق می‌افتد، در همان استیج‌های ابتدایی و سطحی باید سریعا جهت ترمیم به دندانپزشک مراجعه کنید. در مراحل ابتدایی درمان دندان بسیار ساده خواهد بود، اما زمانی که پوسیدگی پیشرفت کند، نسوج، عروق و پالپ دندان‌ها به‌سرعت درگیر می‌شوند و نیاز به درمان ریشه پیدا خواهید کرد. علاوه‌براین، امکان ساییدگی بیش از اندازه دندان‌هایتان خصوصا در قسمت دیواره و سطح وجود دارد. همچنین شکستگی تاج می‌تواند یکی از علل اصلی این مسئله باشد. به‌طورکلی می‌توان گفت زمانی که به هر یک از دلایل گفته‌شده، بیش از نصف دندان شما تحت ترمیم و درمان قرار بگیرد، بهتر است برای محافظت از دندان در برابر ضربه‌ها و فشارهای ناگهانی، حتما سراغ روکش دندان بروید.
روکش دندان چیست؟
روکش یک پوشش ترمیمی است که روی دندان تغییر شکل، تغییر رنگ یا تغییر اندازه یافته، قرار می‌گیرد و نه‌تنها رنگ، شکل و استحکام آن را برمی‌گرداند، بلکه به محافظت از دندان کمک می‌کند. روکش طوری ساخته می‌شود که هم اندازه و هم رنگ آن با دندان طبیعی شما مطابقت داشته باشد.
دلایل زیادی وجود دارد که یک دندان ممکن است شکل، رنگ یا اندازه خود را از دست بدهد. از جمله این دلایل می‌توان به پوسیدگی زیاد دندان، آسیب‌دیدگی و شکستگی یا صرفاً استفاده در طول زمان اشاره کرد. روکش مانند یک کلاه محکم، قسمت‌های باقی‌مانده دندان را محافظت می‌کند و مانع از آسیب بیشتر دندان و ازدست‌رفتن آن می‌شود. متریال لازم برای انجام این تکنیک درمانی با نظر دندانپزشک توسط لابراتوارهای معتبر و حرفه‌ای تهیه می‌شوند و برای قرارگیری در دهان آماده می‌شود. قیمت روکش دندان بستگی به عوامل و فاکتورهای زیادی دارد و در جلسات معاینه می‌توانید محدوده آن را جویا شوید.
روکش تمام سرامیکی (زیرکونیا) چیست؟
یکی از انواع روکش‌ها، روکش تمام سرامیکی یا زیرکونیا است. روکش دندان زیرکونیا در حقیقت از جنس اکسید زیرکونیوم است که باعث می‌شود با بدن انسان تناسب و هماهنگی بالایی داشته باشد و بوی بد در دهان ایجاد نکند. به کمک این متریال می‌توان برروی دندان شیارهایی برای استفاده بهتر و آسان‌تر ایجاد کرد. علاوه‌براین، می‌توان گفت پروتزهای زیرکونیا کاملا عایق هستند و بر همین اساس برای کسانی که دندان‌هایشان در برابر سرما و گرما حساسیت زیادی از خود نشان می‌دهد و یا به روکش‌های فلزی آلرژی دارند، مناسب‌ترین گزینه خواهند بود.
روکش سرامیکی فلزی (PFM) چیست؟
نوع کاربردی دیگری از انواع روکش‌های مورد استفاده برای دندان، روکش سرامیکی فلزی است که در ساخت متریال آن از سرامیک نیز در کنار فلز استفاده شده است. ساختار این روکش‌ها به این شکل است که هسته اصلی‌شان از فلز تشکیل شده و در حقیقت لایه‌هایی سرامیکی و مستحکم بدنه آن را کاور می‌کنند که باعث می‌شود علاوه‌بر زیبایی و رنگ بهتر، استحکام و مقاومت بیشتری نیز در برابر ضربه، سرما، گرما و فشار داشته باشد. این نوع پروتز برای کسانی که می‌خواهند دندان‌هایشان مقاوم‌تر از پیش باشد، انتخاب بسیار مناسبی است. البته باید توجه داشته باشید این روکش‌ها به‌دلیل رنگ نسبتا تیره‌شان عموما در دندان‌های جلویی مورد استفاده قرار نمی‌گیرند و بهتر است برای دندان‌های آسیاب استفاده شوند. مشاوران و متخصصان مجموعه کلینیک دندانپزشکی دکتر آیت می‌توانند شما را جهت استفاده از این نوع روکش راهنمایی کنند.
روکش استیل چیست؟
از روکش استیل عموما در فرایندهای درمانی و ترمیمی دندان‌های کودکان استفاده می‌شود. نصب این روکش‌ها بر روی دندان کودکان بسیار سریع، آسان، کم‌هزینه و کاربردی است؛ به این‌صورت که پزشک صلاح می‌بیند جهت جلوگیری از پوسیدگی بیشتر دندان‌های شیری، آن‌ها را به کمک این نوع روکش‌ها کاور کند و هر زمان که دندان شیری کودک بیفتد، روکش نیز از روی آن جدا خواهد شد. برای بزرگسالان هم گاهی شرایطی پیش می‌آید که باید از روکش‌های استیل پیش‌ساخته ضد زنگ به‌طور موقت تا زمانی که روکش اصلی آماده شود، استفاده کنند. در چنین شرایطی روکش استیل کمک می‌کند دندان تضعیف‌شده بیمار بر اساس تراش تا جلسه درمانی بعدی محافظت شود و با کوچک‌ترین ضربه و فشار نشکند.
چرا باید دندان عصب‌کشی شده را روکش کرد؟
دندان‌هایی که طی فرایند عصب‌کشی محتویات کانال‌هایشان تخلیه می‌شود، پس از مدتی بسیار ضعیف و شکننده می‌شوند. در این وضعیت دندان ممکن است با کوچک‌ترین ضربه و فشاری کاملا بشکند و پزشک راهی جز کشیدن باقی‌مانده آن و کاشت دندان به روش‌های مختلف نداشته باشد. بنابراین پزشک توصیه می‌کند در چنین شرایطی حتما دندان بیمار روکش شود تا بتواند فشارهای وارده از جویدن، دندان‌قروچه یا ضربات مختلف را تحمل کند.
این درمان برای چه افرادی مناسب نیست؟
البته باید بدانید تمام کسانی که عصب‌کشی می‌کنند، کاندیدای انجام روکش دندان نیستند و ممکن است اصلا نیازی به آن نداشته باشند. پزشکان توصیه می‌کنند کسانی که حداقل سه‌چهارم از بافت تاج دندان برایشان باقی مانده و یا فقط از یک نقطه کوچک بر روی تاج دندان برایشان عصب‌کشی انجام شده است، اصلا به‌سراغ استفاده از روکش نروند، چراکه در این‌صورت ضرر روکش کردن بیشتر از مزایای آن خواهد بود. دلیل این امر هم نحوه و میزان تراش دندان برای کارگذاشتن روکش است. در این روش ترمیمی بخش بسیار زیادی از بافت دندان بر اثر تراش کاملا از بین می‌رود و باعث ضعیف‌تر شدن دندان عصب‌کشی شده می‌شود. بنابراین منطقی است زمانی اقدام به استفاده از روکش کنید که بیش از نصف تاج دندان را مواد پرکننده تشکیل می‌دهد. در این صورت دندان کاملا ضعیف و شکننده است و نیاز به روکش دارد.
دندان چگونه روکش می‌شود؟
بعد از معاینات و عکس‌برداری‌های لازم، دندان باید با مته مخصوص تراش بخورد تا فضایی جهت قراردادن روکش ایجاد شود. سپس از دندان تراش‌خورده قالب‌گیری انجام و قالب برای ساخت روکش دندان به لابراتوار ارسال می‌شود. پس از چند روز، روکش آماده است. پزشک آن را روی محل درست خود تنظیم و اگر مشکل خاصی نداشته باشید، روکش را بر روی دندان سوار می‌کند.
مراقبت از روکش دندان
دندان روکش‌شده همان دندانی نیست که پیش از این داشتید، بنابراین باید برای نگهداری طولانی‌مدت از آن مراقبت‌هایی را انجام دهید. این مراقبت‌ها عبارتند از:
- از خوردن غذاهای سفتی که به دندان فشار وارد می‌کند و باعث شکسته‌شدن آن می‌شود، پرهیز کنید.
- مرتب در طول روز مسواک بزنید تا علاوه‌بر حفظ سلامت لثه و دندان‌های مجاور، رنگ و زیبایی روکش را حفظ کنید. اگر در شرایطی خاص امکان دسترسی به مسواک بعد از هر وعده غذایی را ندارید، حتما دهان و دندان‌های خود را با مقداری آب شستشو دهید.
- مسواک‌های نرم را جایگزین مسواک‌های زبر کنید تا روکش دندان و لثه آسیب نبیند.
- استفاده از خمیردندان‌های سفیدکننده را متوقف کنید. این خمیردندان‌ها باعث تضعیف مینای دندان می‌شوند.
- کشیدن نخ دندان را فراموش نکنید. مسواک، خمیردندان و آب نمی‌توانند فواصل بین دندانی را به‌خوبی تمیز کنند و تنها راه چاره شما برای جلوگیری از پوسیدگی، نخ دندان کشیدن است.
سخن پایانی
استفاده از روکش دندان یکی از متداول‌ترین روش‌های ترمیم، زیبایی و افزایش استحکام دندان است، به شرطی که برای ساخت آن از متریال باکیفیت و مرغوب استفاده شود. بنابراین بهتر است برای اطمینان بیشتر از این فرایند، به مراکز درمانی معتبر مانند کلینیک دندانپزشکی دکتر آیت مراجعه کنید تا روند درمان و ترمیم دندان‌تان با بهترین کیفیت انجام شود.
