خاویار یکی از سلطنتی ترین خوراکی های جهان است که دارای انواع مختلفی است و ایران یکی از اصلی ترین رکن های صادر کننده این خوراکی بی نظیر می باشد.در این مطلب از پارس مگ ما شما را با این خوراکی پر خاصیت بیشتر آشنا میکنیم.
خاویار چیست ؟
تخم ماهیان خاویاری است که به صورت پخته، خام و دودی مصرف میشود. ماهیان خاویاری یکی از اعضای خانواده تاسماهیان (Acipenseridae) هستند که در آبهای سرد و عمیق اقیانوسها، دریاها و رودخانهها زندگی میکنند.
انواع مختلفی دارد که بر اساس نوع ماهی، اندازه تخمها و رنگ آنها را در دستههای مختلف طبقهبندی میکنند. از مهمترین انواع خاویار میتوان به استرلیاد که از تخمهای ماهی استرلیاد (Acipenser ruthenus) تهیه میشود و خاویار بلوگا که گرانترین و کمیابترین نوع این ماده غذایی است، اشاره کرد.بری و سوروگا دو مورد از دیگر خاویارهای محبوب بازار هستند که به دلیل ارزش غذایی بالا طرفداران بسیاری پیدا کردهاند.
ارزش غذایی
ارزش غذایی بسیار زیادی دارد و میتواند مواد مغذی و معدنی بدن را تامین کند. جالب است بدانید که با مصرف یک وعده خاویار میتوانید انواع ویتامینهای مورد نیاز بدن مانند B12، B44، A، B2، D، K و غیره را تامین کند.
منبعی سرشار از امگا۳ و اسید آمینههای ضروری بدن است و به دلیل داشتن کلسیم، پتاسیم، آهن، منیزیم، سلنیوم و غیره میتواند در درمان بیماریهای بسیاری مورد استفاده قرار گیرد.
همچنین در پارس مگ بخوانید : خواص برنج سیاه چیست ؟
کالری
تعداد کالری موجود بستگی به نوع و اندازه خاویار و همچنین روش تهیه است. به طور کلی میتوان گفت که میزان کالری خاویار ۴۲ کیلو کالری است. این موضوع باعث میشود تا از این ماده غذایی به عنوان یکی از بهترین مواد غذایی برای تامین کالری بدن یاد شود. ورزشکاران با قرار دادن خاویار در رژیم غذایی خود میتوانند از مزایای گسترده مصرف آن برخوردار شوند.
مواد معدنی
حاوی مقادیر قابل توجهی از مواد معدنی است که برای سلامت بدن مفید است. برخی از مواد معدنی مهم که در خاویار پیدا میشوند عبارتند از:
۱. آهن: به عنوان عنصری که در تشکیل هموگلوبین، قسمتی از خون، نقش دارد.
۲. روی: برای ساخت و تعمیر بافتهای بدن، سیستم ایمنی بدن و عملکرد ساماندهی ژنی اهمیت دارد.
۳. کلسیم: برای سلامت استخوانها، عملکرد عضلات و عملکرد سلولهای عصبی ضروری است.
۴. فسفر: برای انرژی دادن، ساخت و نگهداری استخوانها و عملکرد عصبی مهم است.
۵. پتاسیم: برای تنظیم فعالیت عصبی و عملکرد عضلات ضروری است.
۶. سدیم: برای حفظ تعادل آبی در بدن، تنظیم فشار خون و عملکرد عصبی کاربرد دارد.
۷. منیزیم: برای انتقال اعصاب و عضلات، ساخت و نگهداری استخوانها و تعادل هورمونها اهمیت دارد.
لازم است بدانید که این ماده غذایی همچنین منبع غنی از ویتامینهای گروه E و K هستند که به تقویت سیستم ایمنی و بهبود گردش خون کمک میکنند.
پروتئین و اسید آمینه
منبعی بسیار غنی از پروتئین و اسیدهای آمینه هستند. جالب است بدانید خاویار شامل تمام اسیدهای آمینه اساسی است که بدن نیازمند آنها است و نمیتواند آنها را به صورت مستقل تولید کند. از مهمترین این پروتئینها و اسیدهای آمینه میتوان به آسپارتیک، گلوتامیک اسید، هیستیدین، آلانین، تیروزین، والین، تریپتوفان، لوسین، لیزین و غیره است که بدن را بسیار مقاوم خواهد کرد.
چربیهای ضروری
منبعی بسیار خوب از انواع چربیهای ضروری میباشد. این چربیها شامل اسیدهای چرب امگا-۳ و امگا-۶ هستند که برای سلامت قلب و عروق، عملکرد مغز و سایر فعالیتهای بدن بسیار مفیدند. همین موضوع باعث میشود تا مصرف این ماده غذایی نقش بسیار زیادی در تامین انرژی بدن داشته باشد. البته زیادهروی در مصرف خاویار به هیچ عنوان توصیه نمیشود.
خاویار چه مزهای دارد ؟
به گزارش مجله اسنپ، اگر بخواهیم دقیق بگوییم، طعم ملایم و آجیلی خاویار ترکیب شوری دریا، طعم خوب ماهی تازه و صدف خام است و میتواند نتهای کرهای، مخملی یا خامهای هم داشته باشد.
بهترین خاویار برای کجاست ؟
بهترین خاویار دنیا توسط کشورهای اطراف دریای خزر تأمین میشود که زیستگاه ماهیان خاویاری بلوگا، اوسترا و سوروگا است. قرنهاست دو کشور روسیه و ایران بر بازار خاویار دنیا تسلط دارند و مرغوبترین انواع خاویار را به بازار عرضه میکنند.
تفاوت اشپل ماهی با خاویار
از خارپشت گرفته تا ماهی مرکب و میگو، تقریبا تمام موجودات دریایی اشپل دارند. در واقع، اشپل همان تخم ماهی است که بهشکل تودههای بارورنشده داخل تخمدان حیوان وجود دارد و درصورت صید ماهی قبل از تخمگذاری، از بدن او تخلیه، فراوری و بهعنوان اشپل آماده مصرف میشود، اما خاویار اشپلی است که از بدن ماهیان خاویاری مثل فیلماهی یا اوزون برون تخلیه میشود و جدای از طعم بینظیرش، سرشار از خواص درمانی است.
دانههای اشپل ریز و به رنگ نارنجی هستند و قیمت زیادی هم در بازار ماهیفروشان ندارند، اما خاویار که به مروارید سیاه شهرت دارد، با دانههای درشت، لطیف و بسیار لذیذ، بهمراتب گرانتر از اشپل ماهی است.
معرفی انواع خاویار
تخم و خاویار تمام ۲۷ گونه ماهیان خاویاری قابل برداشت و مصرف است، اما میان آنها، بلوگا، سوروگا و اوسترا از همه شناختهشدهتر و محبوبترند. در ادامه پنج نوع خاویار معروف در دنیا را معرفی میکنیم که هنگام سفارش غذا میتوانید انتخاب کنید.
۱. سوروگا (Sevruga)
سوروگا ارزانترین و پرفروشترین نوع خاویار در تمام دنیاست که ظاهری شبیه به مرواریدهای کوچک سیاهرنگ و کمی شفاف دارد. سوروگا از تخم ۳ نوع ماهی خاویاری دریای خزر به دست میآید که معروفترین آنها اوزون برون است. بافت نرم و لذیذ دانههای این خاویار مثل کره در دهان آب میشود.
۲. اوسترا (Ossetra)
اوسترا نسبت به طعم و کیفیتش، قیمت مناسبی دارد و به همین خاطر جزو محبوبترین خاویارهای دنیا است. این مرواریدهای سفت و آبدار طلاییرنگ به طعم شور و آجیلی معروفاند. جالب است بدانید این مرواریدها هرچه سبکتر باشند، ماهی پیرتر و خاویار گرانتر است.
۳. کالوگا (Kaluga)
خاویار خوشطعم و کرهای کالوگا از یک ماهی خاویاری بزرگ به دست میآید که در آب شیرین زندگی میکند. اگرچه طعم خاویار کالوگا نزدیک به بلوگا است، از نظر کیفیت و مرغوبیت نمیتواند همسنگ گرانترین خاویار جهان باشد.
۴. بلوگا (Beluga)
بلوگا از فیلماهیان بومی دریای خزر به دست میآید و گرانترین خاویار موجود در دنیا است. دانههای درشت و سیاهرنگ این خاویار مرغوب طعم خاویار اصل میدهند و تولید آنها سالها طول میکشد.
۵. بری (Berry)
خاویار قهوهای تا سیاهرنگ بری با بافت ظریف و مزه نمکینش، از ماهیان خاویاری سیبری به دست میآید و ظاهری شبیه به خاویار سوروگا دارد. ویژگی جذاب این نوع خاویار برای مصرفکننده، قیمت پایینتر آن نسبت به خاویارهای اصل و مرغوب است!
خاویار گیاهی چیست ؟
کینوا یا نوع گیاهی این محصول یکی از بهترین مواد غذایی است که می توانید با استفاده از آن رژیم غذایی خود را سرشار از مواد معدنی و ویتامین های مورد نیاز بدن خود بکنید و در کنار آن به تعادل وزن و یا کاهش وزنتان نیز کمک بسیاری بکنید. گیاه کینوا، بومی کشور آمریکای جنوبی می باشد و دانه های خوراکی این گیاه ظاهری شبیه به خاویار دارند. این شباهت و هم چنین خواص بی شمار آن باعث شده تا به خاویار گیاهی شناخته شود. هم چنین هزینه خرید خاویار گیاهی نسبت به نوع دریایی آن نیز بسیار پایین می باشد.
گرانترین خاویار مال کجاست ؟
گران ترین و محبوب ترین خاویار در جهان برای ایران می باشد. دریای خزر زیستگاه ماهی های خاویاری می باشد و تعداد زیادی از این ماهی ها ها را در خود جای داده است. پس می توان گفت گران ترین خاویار در جهان که بلوگا می باشد. از فیل ماهی که در دریای خزر زندگی می کند به وجود می آید. این نوع از این خوراکی بی نظیر به خاویار الماسی نیز شناخته می شود.
رنگ های خاویار به چه صورت است ؟
رنگ های این خوراکی در طیف رنگی تیره و روشن وجود دارد. رنگ های تیره این خوراکی در طیف مشکی می باشد و رنگ های روشن نیز در طبف کرمی و زرد رنگ. با توجه به نوع ماهیای که خاویار از آن تولید می شود رنگ این خوراکی قابل تغییر می باشد. البته رنگ این خوراکی تاثیری در قیمت آن نمی گذارد.
مهمترین خواص خاویار
خواص و مزایای بسیار زیادی دارد که از مهمترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
سلامت پوست و مو
به واسطه پروتئینهای بسیاری که دارد میتواند در سلامت پوست و مو مفید واقع شود. در واقع میتوان گفت این امکان برای شما فراهم است تا با مصرف این ماده غذایی مانع از ریزش مو شوید و آسیبدیدگیها را ترمیم کنید. خاویار همچنین به پرپشتی موهای شما بسیار کمک خواهد کرد.
تحقیقات نشان داده است که مصرف این ماده غذایی میتواند نقش بسیار زیادی در کاهش چین و چروکهای پوستی داشته باشد و به زیبایی و جوانی پوست بسیار کمک کند.
تقویت سیستم ایمنی
مواد مغذی و معدنی موجود در خاویار نقش بسیار زیادی در تقویت سیستم ایمنی شما خواهد داشت. شما میتوانید با قرار دادن این ماده غذایی در رژیم غذایی خود شانس ابتلا به بسیاری از بیماریهایی که در اثر ضعف سیستم ایمنی به وجود میآیند را کاهش دهید. انتظار میرود با مصرف این ماده غذایی بتوانید از بیماریهای ویروسی و باکتریایی رهایی یابید.
جلوگیری از ابتلا به سرطان
تحقیقات انجام شده نشان داده است که مصرف خاویار و فرآوردههای آن میتواند نقش بسیاری در جلوگیری از ابتلا به سرطان داشته باشد. حتی افرادی که از بیماری سرطان رنج میبرند نیز میتوانند با قرار دادن این ماده غذایی در رژیم غذایی خود، نقش بسیار زیادی در درمان این بیماری داشته باشند.
بهبود بیماریهای قلبی و عروقی
میتواند ریسک ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی را کاهش دهد و نقش بسیاری در درمان این بیماریها داشته باشد. این ماده غذایی میتواند به سرعت گردش خون را افزایش دهد و در درمان اختلالات خونی نیز مفید باشد.
درمان افسردگی و بیماریهای روانی
اگر از افسردگی و سایر بیماریهای روانی رنج میبرید، باید بدانید که مصرف این ماده غذایی میتواند نقش بسیار زیادی در درمان این عارضه داشته باشد. تحقیقات بسیاری در این باره انجام شده که نشان میدهد شما با استفاده از خاویار میتوانید ریسک ابتلا به افسردگی را کاهش دهید. بنابراین مصرف این ماده غذایی به تمامی کسانی که نگران سلامت روح و روان خود هستند، بسیار مناسب است.
تقویت استخوان
تاثیر بسیار زیادی در تقویت عضلات و استخوانها دارد. به همین دلیل افرادی که این ماده غذایی را در رژیم غذایی خود قرار میدهند، کمتر دچار دردهای عضلانی و استخوانی میشوند و جسهای قوی و تنومند خواهند داشت. همین موضوع باعث میشود تا برخی از متخصصان استفاده از روغن مالشی خاویار را به کسانی که از دردهای اسکلتی رنج میبرند، توصیه کنند.
اثرات ضد پیری
از آنجایی که این ماده غذایی سرشار از اسیدهای چرب امگا3 است، باعث بهبود پوست می شود. خاویار خواص ضدالتهابی دارد و همچنین به بهبود زخم هم کمک می کند. علاوه براین، تولید کلاژن در بدن را هم تقویت می کند، زیرا کلاژن برای کاهش علائم پیری پوست حیاتی است.
از دیگر خواص برای پوست، کاهش روند پیری، بهبود استحکام پوست و کاهش خشکی آن است. همچنین مانع از ایجاد خطوط ریز در پوست می شود.
جلوگیری از لخته شدن خون
اسیدهای چرب سالم در این ماده غذایی به جلوگیری از لخته شدن خون کمک می کنند؛ این کار از طریق کاهش تجمع پلاکت ها در عروق خونی انجام می شود. لخته ها، جریان خون را در قلب مختل می کنند که یک عامل خطر برای ایجاد چندین بیماری قلبی است. همچنین با جلوگیری از لخته شدن خون، خطر سکته مغزی کاهش پیدا می کند.
کاهش فشار خون
مطالعات نشان می دهند که خواص خاویار و مواد مغذی موجود در آن به کاهش ضربان قلب کمک می کند. اسیدهای چرب موجود در این ماده غذایی، سفتی رگ های خونی و فشار خون را کاهش می دهد.
بهبود کلسترول خون
مطالعات نشان داده اند که این ماده غذایی تری گلیسیرید خون را کاهش می دهد. علاوه بر این، سطح کلسترول خون ر
افزایش می دهد و از لخته شدن خون جلوگیری می کند. علاوه بر این ها، این ماده غذایی دارای خواص آنتی اکسیدانی است. رادیکال های آزاد اضافی در بدن باعث استرس اکسیداتیو می شوند. در نتیجه از آسیب به قلب جلوگیری می کند.
کمک به تقویت باروری مردان
اسپرم مردان حاوی DHA (دکوزاهگزانوئیک اسید)، نوعی اسید چرب امگا ۳ است. طبق مطالعاتی که تا امروز روی مردان مبتلا به ناباروری انجام شده، اکثریت آنها با کمبود DHA دستوپنجه نرم میکنند. مصرف غذاهای سرشار از امگا ۳ میتواند ساختار، ظاهری و سیالیت اسپرم را بهبود بخشیده و با افزایش تعداد، تحرک و بقای اسپرمها، احتمال باروری را بالا ببرد. در مورد این خاصیت هم نمیتوان نظر قطعی داد و تحقیقات بیشتری لازم است.
بهترین شیوه سرو خاویار
بهترین حالت ممکن این است که این ماده غذایی را بدون افزودنی و چاشنی سرو کنید تا از طعم واقعی دریایی آن لذت ببرید، اما اگر اینطوری با ذائقهتان سازگار نیست، میتوانید با کراکر، پنکیک یا همراه با تخممرغ همزده آن را نوش جان کنید. در مورد خوردن این ماده غذایی به این نکته توجه کنید که هرگز نباید دانههایش را بجوید! بلکه باید صبورانه اجازه دهید دانهها روی زبان آب شوند تا بافت و طعم واقعی آن را با تمام وجود احساس کنید.
چرا خاویار اینقدر گران است ؟
این ماده غذایی گران است، چون فرایند بهدستآوردن آن زمانبر و پرهزینه است. بلوغ ماهیان خاویاری بیش از ۱۰ سال طول میکشد و صید بیرویه این ماهیان در دهههای اخیر، تهیه خاویار را دشوارتر از قبل کرده است. جدای از آن، فرایند تبدیل تودهٔ تخمِ خارجشده از بدن ماهی به خاویارِ قابلمصرف، به مهارت و تجربه بالایی نیاز دارد و بخش قابلاعتنای آن با دست انجام میشود. با وجود همه اینها و با توجه به پرشمار بودن خواص درمانی خاویار، طبیعی است که این مروارید سیاه دریایی تا این اندازه ارزشمند باشد.
عوارض جانبی خاویار
مصرف این ماده غذایی نیز مانند هر مواد غذایی دیگر یک سری عوارض جانبی را به همراه خواهد داشت که نباید از آن غافل شوید. از مهمترین عوارض جانبی مصرف این ماده غذایی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
● آلرژی: حاوی پروتئینهایی است که میتوانند باعث واکنشهای آلرژیک در برخی افراد شوند. علائم آلرژی به خاویار ممکن است شامل خارش، تورم، کهیر، خارش پوستی، گرفتگی و آبریزش بینی، سرفه، خس خس سینه و در موارد شدید آنافیلاکسی خود را نشان دهد.
● افزایش سطح کلسترول: حاوی چربی اشباع بالایی است که میتواند باعث افزایش سطح کلسترول در خون شود. اگر کلسترول بالایی دارید، باید مصرف این ماده غذایی را محدود کنید.
● افزایش وزن: کالری بالای این ماده غذایی باعث میشود تا بسیاری از افراد پس از مصرف زیاد آن دچار افزایش وزن شوند. بنابراین اگر کنترل وزنتان برایتان بسیار مهم است حتما باید در مصرف این ماده غذایی صرفهجویی کنید.
● اختلالات گوارشی: برخی از افراد پس از مصرف خاویار ممکن است علائمی مانند ناراحتی معده، نفخ و اسهال را تجربه کنند. البته این موضوع بیشتر زمانی دیده میشود که شما در مصرف این ماده غذایی زیادهروی کنید.
مسمومیت غذایی
مطالعات نشان داده است که غذاهای دریایی آلوده می توانند عوارض جانبی متعددی داشته باشند. آلودگی باکتریایی منجر به بیماری و مصرف غذاهای دریایی یکی از شایع ترین علل مسمومیت غذایی است که عوارض زیادی دارند. این عوارض عبارتند از:
- اسهال
- استفراغ
- دل درد
- تب
- عفونت های دستگاه ادراری
- التهاب گوارشی حاد
مسمومیت فلزی
غذاهای دریایی مانند خاویار ممکن است حاوی فلزات مضر باشند. احتمال ابتلا به آلودگی در درجه اول مربوط به ماهی هایی است که در آب های آلوده زندگی می کنند است. این ماهی ها حاوی موادی مانند بی فنیل پلی کلره هستند که می توانند باعث اختلالات سیستم عصبی، آسیب به جنین و آسیب کبدی شوند.
مطالعات اخیر نشان می دهد که آلاینده های مضر خاصی مانند کادمیوم و سرب باعث اختلال در رشد ذهنی سلامت می شوند. علاوه بر این، آن ها همچنین باعث سرطان و آسیب کلیه می شوند. سطوح بالای جیوه خطر ابتلا به اوتیسم، پارکینسون و آلزایمر را افزایش می دهد.
موارد منع مصرف
اگر به این ماده غذایی یا سایر غذاهای دریایی آلیاژ دارید بهتر است از مصرف این ماده غذایی صرفه نظر کنید. با اینکه مصرف این ماده غذایی در دوران بارداری بسیار مفید است اما زیادهروی در مصرف به هیچ عنوان توصیه نمیشود. در واقع میتوان گفت زیادهروی در مصرف خاویار میتواند خطراتی مانند سقط جنین، اختلالات گوارشی و چربی خون را به همراه داشته باشد.
سوالات متداول
1- خواص خاویار برای بدن چیست ؟
این ماده غذایی برای بدن بسیار مفید است زیرا خواصی مانند اثرات ضدسرطانی، ضد پیری، سلامت قلب و روان و افزایش باروری را دارد. علاوه بر این ها مواد مغذی ضروری مانند ویتامین B12 و اسیدهای چرب را برای بدن فراهم می کند. البته برخی افراد ممکن است نسبت به خاویار واکنش آلرژیک داشته باشند.
2- آیا می توان هر روز خاویار خورد ؟
بله، می توان هر روز خاویار خورد. این ماده غذایی گزینه ای سالم است، زیرا حاوی عناصر حیاتی مختلفی مانند مواد معدنی و ویتامین هاست. این خوراکی لذیذ سرشار از اسیدهای چرب امگا3 است و طعم بسیار خوبی دارد. البته نباید روزانه بیش از 30 تا 50 گرم مصرف کرد.
3- آیا مصرف خاویار سالم تر از ماهی است ؟
خاویار و ماهی هر دو منابع طبیعی امگا3 هستند که به کاهش خطر افسردگی، سلامت قلب و عروق و مغز، ناباروری و بسیاری از بیماری های مزمن کمک می کنند. امگا 3 در غدد جنسی اکثر حیوانات به وفور یافت می شود. بنابراین، این ماده غذایی سرشار از امگا3 است و سالم تر از ماهی است. امگا3 فواید زیادی برای سلامتی بدن دارد که شامل سلامت مغز، بینایی، کاهش استرس و اضطراب و غیره است.
4- آیا خاویار باعث افزایش تستوسترون می شود ؟
خاویار قرن هاست که به عنوان غذای مقوی جنسی شناخته می شود زیرا حاوی بسیاری از پروتئین های بدون چربی و به راحتی قابل هضم است که انرژی پایدار مورد نیاز برای فعالیت جنسی را تامین می کند. نه فقط این، بلکه جریان خون را بهبود می بخشد و گفته می شود که تولید هورمون های جنسی مانند تستوسترون را تحریک می کند.
5- آیا خواص خاویار برای افزایش باروری مفید است ؟
از آنجایی که خاویار سرشار از اسیدهای چرب امگا3 است، قدرت باروری مردان را بهبود می بخشد. علاوه بر این، ساختار، شکل و حرکت اسپرم را تقویت می کند، که به اسپرم کمک می کند راحت تر به تخمک متصل شود و در نتیجه باروری را افزایش می دهد.
6- آیا خاویار یک غذای فوق العاده است ؟
بله، خاویار یکی از مغذی ترین غذاهای دنیاست. دارای مقادیر زیادی از ویتامین ها، مواد معدنی و چربی های سالم است که به تقویت سیستم ایمنی کمک می کند. علاوه بر این، برای افرادی که از افسردگی رنج می برند به دلیل میزان بالای امگا3 مفید است، به این دلیل که به تقویت خلق و خوی کمک می کند.
7- خواص خاویار چه تاثیری بر روی پوست دارند ؟
اگر دوست دارید که با مواد طبیعی پوستتان را حفظ کنید، خاویار بهترین ماده برای شماست. به دلیل خواص آنتی اکسیدانی به ویژه وجود ویتامین E و سلنیوم، از بافت پوست به خوبی محافظت و رطوبت پوست را حفظ می کند و التهاب آن را کاهش می دهد تا پوست سالمی داشته باشید.
8- آیا خاویار حاوی کلاژن است ؟
بله، خاویار حاوی اسیدهای آمینه ضروری است که پروتئین هایی مانند کلاژن را تشکیل می دهند. کلاژن فراوان ترین پروتئین در بدن انسان است. کلاژن به جوانسازی ظاهر پوست کمک می کند و سلول های مرده پوست را جایگزین و ترمیم می کند.
9- آیا خاویار برای کاهش چین و چروک مفید است ؟
این ماده غذایی سرشار از آنتی اکسیدان است که به جلوگیری از تجزیه کلاژن و الاستین (خاصیت کشسانی پوست) کمک می کند. این دو پروتئین، موجود در پوست هستند که نبودشان عامل اصلی علائم پیری هستند. بنابراین، خاویار به کاهش یا جلوگیری از چین و چروک کمک می کند.