روستاي چوپانان اصفهان یکی از زیباترین روستاهای اصفهان می باشد که دارای بافتی خشتی و منظم است. این روستا دارای ویژگی های معماری منحصر به فردیست که آن را برای گردشگران جذاب می کند. تمام اطلاعات لازم برای سفر به روستاي چوپانان اصفهان را در این بخش از سفر پارس مگ بخوانید.
روستاي چوپانان اصفهان
در محدوده پناهگاه باغ وحش عباس آباد نایین اصفهان روستایی به نام چوپانان وجود دارد که به عنوان منظم ترین روستای خشتی دنیا معرفی شده است.
تقریباً سال ۱۲۸۰ شمسی شترداران اهالی انارک اقدام به حفر قنات در منطقه چوپانان می کنند چرا که در زمان های بسیار دور چاهی در این روستا وجود داشته که گله داران و چوپان ها و ساربان ها برای آب دادن به شتران و گوسفندان خود از آن چاه به خاطر داشتن آب فراوان استفاده می کرده اند و این فراوانی آب منجر شد تصمیم به کشاورزی نیز بگیرند و بدین گونه سنگ بنای روستای چوپانان در ۱۸۰ کیلومتری شرق نایین و ۹۰ کیلومتری شرق انارک گذاشته شد.
بافت منحصر به فرد روستاي چوپانان اصفهان
جالب است بدانید که از همان ابتدا بافت این روستا به طوری مهندسی شده است که هیچ گونه کوچه بن بستی در آن نخواهید دید و شما می توانید انتهای آبادی را در غرب یا شرق از هر کوچه ببینید و از نمای بالا مانند یک صفحه شطرنج تجلی می شود.
این روستا به خاطر اینکه یک منطقه کویری است زمستان های بسیار سرد و تابستان های بسیار گرمی را تجربه می کند. باد و باران در فصل بهار و زمستان به قدری در این روستا شدید است که از طریق آن آب کشاورزی روستا تامین می شود.
زمانی که وارد این روستای منحصر به فرد میشوید نخلستانهای حاضر در آن چشم های شما را به خود خیره می کند و البته وجود بوته هایی در این روستا منجر شده این منطقه شبیه به یک منطقه جنگلی باشد چراکه اخیراً اداره منابع طبیعی و جنگلبانی به سبب تثبیت شنهای روان حوالی روستا اقدام به کاشت بوته های تاق کرده است.
وجود زمین های کشاورزی، طبیعت کویری، خدمات زیر ساختی و دامداری در حاشیه این روستا باعث می شود زیرساخت های گردشگری افزایش یافته و این روستا به عنوان مقصد گردشگری پر طرفدار شناخته شود.
دیدنی های روستای چوپانان
جاذبههای گردشگری روستای چوپانان شامل قلعه کبودان، مسجد جامع چوپانان، بخش ریگ جن، حوزه ابریشم، کشکی، حوض شیخ حسن، حوض حاج مدرحیم، برجکهای بادشکن دشت، کاروانسرای مشجری، چشمهسارهای گراز و کاروانسرای عباسی عباسآباد اشاره کرد. البته بیشتر گردشگرانی که به این روستا سفر میکنند بیشتر به خاطر مشاهده کویر و اقامت در یک روستای کویری به این منطقه میآیند.
-
ریگهای روان
ریگهای روان نزدیک این روستا که به ریگ جن معروف هستند از مهمترین ریگهای روان در ایران به شمار میروند. مشابه این ریگها در عربستان و افریقا دیدهشده است. اگر شناختی از این ریگها نداشته باشید در آنها فرورفته و این ریگها مانند یک باتلاق شمارا به داخل خود میکشند.
این ریگها تا همین ۳۰ سال پیش هم بهعنوان یک بیابان جنزده و طلسم شده شناخته میشد که هر کس قدم به آن میگذاشت در داخل ریگها فرورفته و ناپدید میشد. تا اینکه در سال ۱۹۹۷ کویر شناس ایرانی مقیم آمریکا آقای علی پارسا به همراه رئیس وقت پارک ملی کویر ایران آقای میرانزاده بر فراز این کویر با هواپیما پرواز کرده و راز این کویر را و طلسم آن را شکستند.
-
کاروانسرای عباسی روستاي چوپانان اصفهان
کاروانسرای عباسی در نزدیکی روستای عباسآباد است. این کاروانسرا از دیگر جاذبههای گردشگری روستای چوپانان است. قدمت این کاروانسرا به دوره شاهعباس صفوی برمیگردند. البته ساختمانهای این کاروانسرا در دوره قاجار به همت مشیرالملک بازسازی کامل میشود. این کاروان سار امروزه در دل منطقه حفاظتشده قرارگرفته است. در داخل این کاروانسرا یک قنات قدیمی وجود دارد که به دستور شاهعباس صفوی ساختهشده است.
-
خانههای خشتی قدیمی
خانههای ساختهشده در این روستا از نوعی خاک قرمز است، که از دوردست مانند نگینی در دل کویر است. این روستا بااینکه در یک منطقه تخت و هموار ساختهشده است. اما درواقع بر بالای یک بلندی بوده؛ و در ارتفاع میباشد.
خانههای روستای چوپانان در تابستان با استفاده از بادگیرها خنک میشود. البته شما در برخی خانههای میتوانید وسایل سرمایشی و گرمایشی پیدا کنید. اما لذت خوابیدن در ایوانهای این خانه و در کنار بادگیرها تجربهای شیرین است که ممکن است در هیچ روستای دیگری آن را تجربه نکنید. در این روستا تقریباً ۱۲۰ بادگیر فعال وجود دارد.
در خانههای روستایی شما میتوانید از وسایل سنتی و قدیمی استفاده کنید. استفاده از پشتیهای رنگارنگ و پتوهای گلدوزی شده مواردی است که هر گردشگری را به خود جذب میکند.
شما میتوانید در این خانههای قدیمی بهراحتی شب را به صبح سپری کنید با نسیم بهاری و هوای خوش تابستانی از خواب بیدار شوید. در خانههای این روستا بهندرت تخت خواب یافت میشود و شب را باید با پتو و تشکهای گرمونرم سپری کنید.
-
معدن سرب نخلک
این معدن در فاصله 45 کیلومتری چوپانان قرار گرفته است و قدمتی پنج هزار ساله دارد. محصول آن کنسانتره سرب است که در زمان جنگ جهانی دوم، به مصرف ارتش نازی آلمان در می آمده است. معدن نخلک در واقع یک عبادتگاه با چهار طاق است که تاریخ احداث آن به قرن دوم میلادی باز می گردد.
این بنا مکانی برای عبادت و پرداختن به امور دینی افرادی بوده است که در قلعه بزرگ رو به روی آن می زیسته اند و به استخراج سرب از دل کوه و عمل جداسازی نقره از آن اشتغال داشته اند. این بنای تاریخی در محوطه معدن سرب نخلک قرار دارد و به منظور بازدید از آن واجب است که حتما از تهران مجوز تهیه شود.
-
کمپ در چادرها و در زمینهای اطراف روستاي چوپانان اصفهان
از نکات قابلتوجه این است که شما میتوانید بهراحتی در دل باغها و زمینهای زراعی اطراف این روستا چادر زده و شب را در دل کویر و بیابان بگذارید. البته رعایت نکات ایمنی در خصوص جانوران گزنده مانند مار و عقرب الزامی است.
با توجه به پاسگاه انتظامی مستقر در این روستا و اهالی خونگرم آن نگران موارد امنیتی نباشید. آمار جرم و جنایت در این روستا تقریباً صفر بوده و چندین سال است که هیچ درگیری قومی و قبیلهای در این روستا رخ نداده است.
اهالی این روستا بهشدت در خصوص جذب گردشگری دستودلباز هستند که ممکن است حتی شمارا به خانههای خود مهمان کنند. حتی اگر از خانههای روستا بهعنوان یک اقامتگاه استفاده کنید ممکن است یکشب شما را مهمان خانهها و سفرههای گرم خود کنند.
-
امامزاده روستای چوپانان
در داخل روستای چوپانان یک امامزاده وجود دارد که بیشتر منتسب به فرزندان یکی از امامان است. این امامزاده به دست استاد محمدحسین نظریان که خود از اهالی این روستا بوده ساختهشده است.
استاد نظریان در حدود ۷۰ سال قبل در چندین نوبت در خواب مشاهده میکند که نوری از آسمان به زمین محل امامزاده تابیده میشود. بعد از چند شبی شخصی به خواب او آمده و اعلام میکند. که در زمین امامزاده خانهای را با یکی از فرزندان یکی از امامان ایجاد کند. استان ناظریان که خود در بنایی استاد بوده است.
دستبهکار شده با کمک اهالی روستا بنای این امامزاده را ایجاد میکند. نکته قابلتوجه این است که بر اساس اظهارات اهالی این روستا این امامزاده بسیار شفادهنده بوده و تاکنون کرامتهای زیادی را اهالی این روستا از این امامزاده مشاهده کردهاند.
-
کویر مخوف چوپانان
آرامش مرموزی در بیابان حاکم است، در یک غروب رویایی و زیبای خورشید دراز کشیدن روی شن های گرم بیابان یک حس آرامش بسیار زیبا و وصف ناپذیر به شما می دهد به طوری که شاید هرگز نتوانید در یک مکان دیگر آن را تجربه بکنید.
ماسه زارهای معروف ریگ جن این کویر مخوف و مرموز را احاطه کرده است. سفر شما با شتر سواری در این کویر، پیاده روی در طول تپه های شن و ماسه طلایی، بازدید از چند ضلعی های نمکی، تماشای آسمان پر از ستاره های درخشان نشستن کنار آتش در شب شب بسیار خاطره انگیز رقم خواهد خورد.
به همان زیبایی که خورشید کم کم از آسمان محو میشود، صحنه های بسیار بی نظیر از درخشش ستارگان بیشماری به آرامی پدیدار میشود. شما میتوانید نزدیکتر از هر گوشه دنیا درخشش راه شیری را در این منطقه به خوبی لمس کنید.
مسیر دسترسی به روستاي چوپانان اصفهان
برای رفتن به روستای چوپانان باید از جاده انارک به خوی استفاده کنید. این روستا در کنار این جاده واقعشده است و مسیر دسترسی به این روستا بهصورت کامل آسفالته است. این روستا در فاصله ۹۵ کیلومتری از انارک واقعشده است. فاصله این روستا تا نائین در حدود ۱۶۲ کیلومتر، فاصله این روستا تا تهران ۵۳۰ کیلومتر تا اصفهان ۲۹۰ کیلومتر تا یزد ۲۰۰ کیلومتر است.
برای رفتن به این روستا باید از خودروی شخصی استفاده کنید. در بخشهایی از این جاده تلفن همراه شما آنتن نخواهد داشت. البته در داخل روستا یک مرکز مخابرات وجود دارد و تلفن همراه برای اپراتورهای همراه اول و ایرانسل نیز در آن آنتن دهی دارند. همچنین یکخانه بهداشت نیز در روستا وجود دارد.
جمعیت روستاي چوپانان اصفهان
تقریبا ۲۳۰۰ نفر در این روستا زندگی میکنند، این روستا از شمال به استان سمنان و ریگ جن و از جنوب استان یزد، از شرق به شهرستان خور و از غرب به انارک ختم می شود.
لهجه مردم روستای چوپانان
لهجه چوپونی عنوان لهجه مردم روستای چوپانان می باشد، بالای ۹۴ درصد از واژگان این لحظه با فارسی مشترک است.
در روستاهای اطراف همچون مهرجان، گرمه، ایراج و رباط پشت بادام این لهجه وجود داشته و از لحاظ لحن و غنای واژگان شباهت زیادی به لهجه محلی شیراز دارد.
زادآوری مجدد پناهگاه حیات وحش عباس آباد چوپانان
زادآوری جدید در پناهگاه حیات وحش عباس آباد نشان دهنده پتانسیل بالای منطقه و همچنین اکوسیستم سالم و امنیت بیشتر آن است. شاید بتوان گفت از این پس عباس آباد یکی از بهترین زیستگاه های پلنگ ایرانی در کشور محسوب شود که در این اتفاق تلاش مسئولین و محیط بانان عباس آباد به وضوح قابل لمس می باشد و مهمتر از همه فرهنگ بالای مردم نیز نقش بسزایی در این امتیاز بزرگ دارد.
فعالیت اهالی روستاي چوپانان اصفهان
بخش عمده فعالیت های اهالی روستای چوپانان به دامداری و کشاورزی اختصاص دارد، از محصولات کشاورزی این روستا می توان به زردآلو، انار، سیفی کاری، گندم، سیر، یونجه و انار اشاره کرد. هندوانه های ابوجهل نیز از آن دسته گیاهان خودرو در این منطقه می باشد که بهترین درمان برای بیماری دیابت محسوب می شود.
جاذبه های گردشگری روستای چوپانان
از جمله جاذبه های گردشگری روستای چوپانان می توان به قلعه کبودان، مسجد جامع چوپانان، ریگ جن، حوزه ابریشم، کشکی، حوض شیخ حسن، برجک های بادشکن دشت، حوض حاج مدرحیم، کاروانسرای مشجری، هِجَرگ، صُوَر، چشمه سارهای گراز، کرسم و کاروانسرای عباسی عباس آباد اشاره کرد.
یکی از جذابیت های این روستا قرارگیری آن روی ارتفاع می باشد و همچنین خاک قرمز رنگی که در ساخت خانه ها به کار رفته جذابیت دو چندان به این روستا بخشیده است.
تجربه زندگی در خانه های محلی روستای چوپانان
باید بدانید که هتلی در روستای چوپانان نخواهید دید، از طرفی همین اتفاق باعث می شود که شما هیجان زندگی در خانه های محلی این روستا را تجربه کنید.
این خانه ها در یک محیط سنتی و فضای باز پذیرای گردشگران می باشد شما علاوه بر لذت بردن از معاشرت با افراد بومی روستا و تجربه زندگی در خانه های محلی می توانید از خوردن غذاهای محلی این منطقه نیز بهره مند شوید یا حتی می توانید در دل کویر چادر بزنید و در فصل تابستان از تماشای آسمان درخشان لذت ببرید.
ناگفته نماند هیچ استراحتگاه و توقفگاهی در جاده منتها به چوپانان وجود ندارد و در اکثر مناطق آن دسترسی به تلفن همراه امکان پذیر نمی باشد.
مهمترین موارد قبل از بازدید از روستای چوپانان
قبل از اینکه به این روستا سفر کنید از سالم بودم خودروی خود مطمئن شوید. گرمای بیشازحد هوا میتواند روی عملکرد خودروی شما تأثیر بگذارد. همچنین اگر خودروی سواری مخصوص کویر نوردی ندارید اصلاً با خودروی شخصی خود به دل کویر نروید.
اگر قصد اقامت در چاد و در فضای باز را دارید بهتر است وسایل گرمایشی و جعبه کمکهای اولیه همراه خود داشته باشید. در روستا فروشگاههایی برای خرید آبمعدنی و مواد غذایی وجود دارد و نگرانی از این بابت نخواهید داشت. مهمترین نکته همانطور که گفته شد سالم بودن خودروی شما و تجهیزات کمپ کردن است.
ورود به این روستا رایگان است اما برای اقامت در این روستا و استفاده از خانههای قدیمی باید مبلغی را بهعنوان کرایه بپردازید. استفاده از راهنمای محلی نیز برای شما هزینه دارد و شما باید به این افراد حقالزحمهای پرداخت کنید. البته تمامی این مبالغ توافقی است. فرقی نمیکند که در چه زمانی از شبانهروز به این روستا سفر کنید اهالی این روستا خونگرم بوده و آماده پذیرش شما میباشند.
زیستگاه جانوری[ویرایش]
تا چند سال قبل گلههای بز کوهی و آهو در کوههای اطراف چوپانان به چشم میخوردند اما متأسفانه امروزه به دلیل شکار غیرمجاز تعداد آنها رو به کاهش است
برخی از جانوران موجود آن منطقه به شرح زیر است:
- پستانداران:یوزپلنگ ایرانی، شتر، بزکوهی، آهو، روباه، گرگ، سگ، گربه، خرگوش، موش صحرایی،گربه شنی
- پرندگان: شاهین، عقاب، کبک، گنجشک، تیهو، شانه به سر، پرستو، کلاغ،زاغ بور
- خزندگان: مار، لاکپشت، سوسمار، سگ مار، مارمولک، کپلنج (مارمولک بزرگ)
- دوزیستان: قورباغه
- ماهیها: ماهیهای قناتی کوچک
- گیاهان داروئی: آویشن، اسطوقدوس، شیرین بیان (مچو)