ولخرجی یکی از عادات نادرست است که در صورت حل نکردن آن ضرر های مالی شدیدی به شما وارد می کند. اگه شما هم از آن دسته افراد هستید که مشکلات روحی تان را با خرید حل می کنید یا هنگام خرج کردن نمی توانید خودتان را کنترل کنید، این مقاله از موفقیت پارس مگ را از دست ندهید.
ولخرجی از کجا آغاز می شود ؟
مخارج احساسی
خرید برای برخی افراد، در حکم مواد مخدر است؛ اگر خوشحال باشند آنها را خوشحال‌تر و اگر هم ناراحت و عصبی باشند، از شدت آن کم می‌کند. گاهی اوقات حجم خریدها آنقدر بالاست که منابع درآمدی فرد در مقابل آنها کم می‌آورد و او را به استفاده از درآمد دیگران یا همان قرض و بدهی مجبور می‌کند.
اولین کار برای رهایی از این وضعیت، یادداشت تمام خریدهای روزانه است. دیدن اسامی کالاهایی که خریداری شده در حالی که هیچ نیازی به آنها نبوده به قدری فرد را متعجب می‌کند که بعد از آن، تمام تلاشش را برای پرهیز از اینگونه خریدها انجام می‌دهد. در ابتدا وسوسه و خیال‌پردازی برای خرید حتماً به سراغ فرد می‌آید.
در این شرایط بهتر است عواطفی که احساس نیاز به خرید را در او ایجاد کرده‌اند روی کاغذ بنویسد. همین پذیرش احساس، باعث می‌شود برای مواجهه با آن راه‌حل‌های دیگری غیر از خرید هم پیدا کند.
یکسان دانستن خرید بیشتر با موفقیت
برخی به اشتباه تصور می‌کنند همان چیزی هستند که می‌خرند. اگر پول بیشتری خرج کنند یعنی موفق و مهم هستند، دیگران بیشتر دوستشان دارند و فرزندانشان بیشتر به آنها افتخار می‌کنند.
اینگونه افراد هنگام خرید چیزهای گران‌قیمتی که از عهده پرداخت آن برنمی‌آیند از اینکه قدرت خریدشان زیر سؤال برود، احساس ناتوانی می‌کنند. تمام مشکل این افراد فقدان عزت‌نفس و عدم باور به نیروهای درونی خودشان است. به همین دلیل با توسل به این عوامل بیرونی در پی کسب منزلت و احترام هستند.
در نهایت هم به‌قدری زیر بار قرض می‌روند که با سیلی ورشکستگی و فقر به خودشان می‌آیند. از طرفی در دنیای امروز، همه تبلیغات موجود با بیان جملاتی مانند «با خرید این محصول ارزشمندتر شوید» به چنین تصوراتی دامن می‌زنند.
زندگی در زمان حال
برخی دیگر از آدم‌ها چنین نگرشی دارند که زندگی چیزی جز لحظه اکنون نیست و به قول خیام سعی می‌کنند غم فردا را نخورند و همین یک دم عمر را غنیمت بدانند و اینگونه خیلی آسان مسئولیت نسبتاً سنگین برنامه‌ریزی برای آینده را از روی دوش خود برمی‌دارند. آدم‌های با این نگرش در گرفتار شدن به دام بدهی مستعدتر از دیگران هستند چون:
- برای پاسخ به نیازها و خوشی‌های زمان حال، تمایل زیادی به قرض و دریافت وام دارند.
- اگر وام بگیرند با اعتقاد به اینکه فردا را کی دیده، هیچ عجله‌ای برای بازپرداخت ندارند و همین موضوع یعنی بدهی بیشتر و بیشتر.
- کم پس‌انداز می‌کنند و شاید حتی پس‌اندازی نداشته باشند؛ به خاطر همین است که موقع گرفتاری چاره‌ای جز قرض ندارند.
- به ندرت موجودی حساب جاری‌شان را بررسی می‌کنند و به احتمال کمی برای خودشان بودجه‌بندی دارند.
زندگی با آرزوهای آینده
بر عکس گروه قبلی، گروهی دیگر با آرمان و آرزوهایی که دارند زندگی فعلی‌شان را مدیریت می‌کنند. این آرمان همان تغییر ناگهانی است که قرار است همه چیز را عوض کند؛ شغل جدیدی که حقوق آن پنج برابر بیشتر است، راه‌اندازی یک کسب‌وکار موفق، یک اختراع جدید و مواردی از این دست. آنها بر اساس پیش‌بینی‌هایشان از آینده همین امروز شروع به دریافت قرض می‌کنند. به این امید که با رخ دادن آن اتفاق، ده‌ها برابر مقدار بدهی‌شان به دست آورند.
در حقیقت این افراد نه درآمد آینده بلکه امید به درآمد آینده را خرج می‌کنند. پولی را خرج می‌کنند که هنوز به دست نیاورده‌اند. چیزی که این افراد به یادگیری آن نیاز دارند زندگی بر اساس واقعیت‌هاست نه چیزی که در ذهنشان به آن پر و بال داده‌اند؛ زندگی در خانه‌ای که الان توانایی پرداخت اجاره آن را دارند، شام خوردن در رستورانی که به جیب امروزشان می‌خورد و پوشیدن لباس‌هایی که متناسب با درآمدشان است.
چگونه جلوی ولخرجی را بگیریم؟
خریدتان را به تعویق اندازید
بسیاری از مواقع هنگام خرید اقلام ضروری بسیاری از غیر ضروریات نیز توجه ما را به خود جلب کرده و پس از خرید متوجه می شویم بسیاری از وسایلی را خریده ایم که مورد نیازمان نبوده است. اگر چنین فردی هستید و وسایل غیرضروری زیادی می خرید،لحظه ای به خرید خود شک کردید، خریدتان را به تعویق بیاندازید و به خودتان بگویید چند روز دیگر آن را می خرم. اگر بعد از چند روز پشیمان نشدید ، می توانید دوباره برای خرید آن برگردید و با اطمینان آن را بخرید.
لیست خرید داشته باشید
برای ترک ولخرجی حتما باید برنامه‌ریزی داشته باشید و بر اساس آن به جلو بروید. قبل از خرید در یک کاغذ، فقط لوازم ضروری را یادداشت کنید و آن را حتما به‌همراه داشته باشید. هر کدام را که خریدین، روی آن را با خودکار خط بزنید و سراغ گزینه بعدی بروید. این کار به شما نظم خوبی می‌دهد و می‌دانید دقیقا به چه چیزهایی نیاز دارید. بدون این لیست ممکن است شما فراموش کنید که چه لوازمی احتیاج دارید و اقلام غیرضروری هم بخرید.
از کارت استفاده نکنید
امروزه بسیاری از ما کارت بانکی داریم و برای خرید پول نقد به همراه خود نمی بریم ، همین امر باعث می شود که ندانیم چه اندازه پول خرج می کنیم. برای جلوگیری از ولخرجی ، زمان رفتن به خرید عید، خریدهایتان را حساب کنید و به مقدار لازم پول نقد در جیب خود بگذارید و راهی بازار شوید. بهتر است پولتان نو باشد زیرا تحقیقات نشان می دهد پول نو حدود 10 درصد کمتر از پول کهنه خرج می شود.
کارت اعتباری خود را با یک کاغذ بپوشانید
اگر شما فرد ولخرجی باشید، حتما برایتان پیش آمده که هنگام خرید تمام تکنیک های جلوگیری از ولخرجی را فراموش کرده و بعد از آن پشیمان شده اید، اگر اینگونه است و به حدی مجذوب جنسی می شوید که کل تکنیک های جلوگیری از زیاد خرج کردن را از یاد می برید، کارت اعتباری خود را با یک کاغذ بپوشانید تا با دیدن آن به خرج کردن فکر کنید. حتی می توانید برای جلوگیری از ولخرجی هدف مالی خود (مثل خرید گوشی) را روی کاغذ بنویسید تا از آن غافل نشوید.
با ولخرج ها نگردید
اگر دوستتان نیز مانند شما ولخرج است سعی کنید با او به مکان هایی که امکان خرج کردن پول زیاد است نروید مثلا با این دوستتان به یک رستوران گران قیمت و یا مرکز خرید نروید . همیشه این را به یاد داشته باشید دوستان ولخرج شما را ولخرج می کنند پس از آنها فاصله بگیرید.
پول محدود در کیف پولتان قرار دهید
هرگز بیشتر از این مبلغی که روزانه تعیین کرده اید با خود حمل نکنید و با این کار جلوی خرج های اضافه را بگیرید. اگر می ترسید که ناگهان به مشکلی برخورید و احتیاج به پول داشته باشید، درگوشهٔ کیف خود کارت بانکیتان را پنهان کنید.
هزینه های خود را مشخص کنید
هزینه های خود را مشخص کنید، بدین معنی که هزینه رفت و آمد، هزینه پوشاک، هزینه تحصیل و… را با هم جمع کنید تا بدانید پول های خود را صرف چه چیزهایی می کنید. با برآورد هزینه ها میزان هزینه های ماهانه و بعد هزینه های یک سال خود را به دست می آورید. بعد از این کار احتمالا در می یابید که شما و در خرید چه چیزهایی ولخرجی می کنید. با حساب و کتاب کردن و نوشتن همه مخارج این آگاهی را پیدا می کنید که نباید بیشتر از درآمد خود خرج کنید.
چانه بزنید
برای خرید هر کالایی که می روید ، از فروشنده تخفیف بگیرید و تا جایی که امکان دارد ، چانه بزنید و از فرصتتان استفاده کنید و هرچیزی را که فروشنده ها می گویند قبول نکنید.
هزینه های خود را اولویت بندی کنید
هزینه ها را بر مبنای نیازهای اصلی خود اولویت بندی کنید و برای جلوگیری از ولخرجی سعی کنید ابتدا پولتان را به هزینه های اصلی اختصاص دهید و تا حد ممکن هزینه غیرضروری را حذف کنید.
قبل از خرید فکر کنید
هر وقت به خرید می روید قبل از پرداخت پول برای خرید هر وسیله ای ابتدا کمی فکر کنید. تنها با ده ثانیه فکر کردن متوجه خواهید شد که شما می توانید پول آن را برای چیز دیگری خرج کنید که مفیدتر باشد. بنابراین شما با 10 ثانیه فکر می توانید از ولخرجی جلوگیری نمایید و همین تفکر کوتاه تا 40 درصد مانع خرید در افرادی می شود که عادت به خرید دارند.
از این تست جالب کمک بگیرید
برای جلوگیری از ولخرجی قبل از عید پیشنهاد ما به شما کمک گرفتن از تست «پیشنهاد غریبه» است . بر اساس این تست وقتی قصد خرید وسیله ای را دارید ، در ذهنتان فردی را تجسم کنید که همان وسیله را در یکی از دستانش و پول معادل آن را در دست دیگری گرفته است و از شما می خواهد یکی را انتخاب کنید. اگر در ذهنتان پول را انتخاب کردید، پس بدانید در حال خرج کردن اضافه هستید.
عمده خرید کنید
در اغلب موارد خرید عمده مایحتاج زندگی بسیار مقرون به صرفه تر از خرید خورده آن‌هاست. مثلا خرید یک جعبه ۱۰ تایی دستمال کاغذی هم ارزان‌تر از خرید ۱۰ ععد جداگانه آن است و هم یک بسته جایزه دارد. همچنین از آنجا که کالاها هر روز گران می‌شوند بهتر است کالاهای مصرفی که هر روز به آنها احتیاج دارید را به شکل عمده و مصرف چند ماه بخرید. مسلما خرید عمده به معنای خرید زیاد و بیهوده نیست.
کمتر به مرکز خرید بروید
افرادی که بیش از حد به مراکز خرید می روند، خرید های غیر ضروری زیادی انجام می دهند. همین افراد اگر کمتر به مرکز خرید بروند، اصلا فکر خرید وسایل غیر ضروری از خورد و خوراک گرفته تا لباس و چیزهای کوچک به ذهنشان خطور نمی کرد. پس اگر ولخرجید، در روزهای پایان سال چندین بار خرید نکنید زیرا هر بار رفتن به مرکز خرید برای شما هزینه زیادی در پی دارد.
درآمد روزانه خود را حساب کنید
قبل از رفتن به خرید حساب کنید که هر ساعت چقدر درآمد دارید و یا درآمد یک روزتان چقدر است. اینگونه متوجه می شوید با خرید یک جنس غیرضروری و گران باید درآمد چند روزتان را بپردازید و با خرید هر چیزی چقدر از زندگی خود را وسط می گذارید.
برای خرید سقف بگذارید
قبل از عید و قبل از خرید برای هر نوع خریدی از لباس و تفریح گرفته تا مسافرت رفتن خود سقف بگذارید و قاعده و قانون تعریف کنید. این به معنی خود آزاری نیست بلکه باعث می شود که از اعتدال خارج نشوید.
خریدهای اینترنتی را محدود کنید
امروزه کسب و کار‌های اینترنتی به دلیل سهولت در خرید رونق بسیاری یافته اند و افراد زیادی به این شیوه از خرید روی آورده اند. شما با ایجاد یک حساب کاربری می‌توانید خوراک و پوشاک حتی خریدهای مهم و بزرگی مثل لوازم منزل، لپ‌تاپ و کامپیوتر و… را از سایت‌های خرید اینترنتی انجام دهید.
این روش از خرید به دلیل سهولت خرید و تحویل در محل و … بسیار وسوسه انگیز و در عین حال در صورت افراط خطرناک خواهد بود. پس چه باید کرد؟ تلاش کنید برای خرید سراغ اینترنت نروید و از بازار‌های محلی استفاده کنید.
همچنین برای محدود کردن خودتان می‌توانید تصمیم بگیرید تنها زمانی خرید آنلاین داشته باشید که محصولات سایت (که البته به آنها احتیاج دارید) از تخفیف برخوردار باشند و اگر احساس می‌کنید وسوسه خرید اینترنتی به حدی زیاد است که نمی‌توانید آن را کنترل کنید به یکباره حساب کاربری و اطلاعات بانکی خود را از فروشگاه‌ها و سایت‌های مورد علاقه خود پاک و حذف کنید. به این ترتیب دسترسی شما یا ثبت نام دوباره برایتان مشکل خواهد بود و دیگر به راحتی به این سایت‌های خرید دسترسی نخواهید داشت.
مارک ها را دور بریزید
اگر همیشه به دنبال خرید کالاهای گران قیمت هستید، این کار را کنار بگذارید زیرا شما هزینه زیادی را صرف خرید کالاهای مارک می کنید پس سراغ کالاهای باکیفیت و با قیمت مناسب بروید و بدانید هرکالای گرانی با ارزش و با کیفیت نیست.
وسایل مورد نیازتان را لیست کنید
قبل از عید برای جلوگیری از ولخرجی وسایل مورد نیازتان را لیست کنید تا هنگام خرید بدانید به چه چیزی نیاز دارید و اقلام غیر ضروری نخرید.
اگر پول کمتری خرج کردید آن را پس انداز کنید
قبل از خرید برای خرید هر وسیله ای قیمتی در نظر بگیرید ، اگر قیمت آنچه را که می خرید ارزان تر از قیمت در نظر گرفته شده بود، اضافی پولتان را ذخیره و پس انداز کنید. اگر وسیله غیر ضروری را نخریدید پول آن را نیز ذخیره کنید. اگر آدم ولخرجی باشید احتمالا به زودی پس انداز بزرگی جمع می کنید.
با گرسنگی خرید نروید
وقتی خسته هستید، وقتی گرسنه هستید، یا وقتی حوصله ندارید خرید نروید. ممکن است به‌دلیل خستگی و استفاده از صندلی یک آب میوه فروشی کلی خرج دستتان بیفتد. فروشگاه‌های زنجیره‌ای بزرگ هم از حال خسته شما خبر دارند، خوراکی‌ها و دپارتمان غذا را در بهترین جای ممکن می‌گذارند تا شما که برای خرید چند دستمال کاغذی به یک هایپر مارکت رفته‌اید در دام خرید ناهار یا شام بیفتید. اگر وقتی حوصله ندارید به خرید بروید ممکن است با عجله و بدون بررسی لازم هزینه کنید و چیزی بخرید که بعد از مدتی نیاز به جایگزین داشته باشد.
پول را جایگزین نیازهای عاطفی خود نکنید
خیلی از چیزها را نمی توانید با پول به دست آورید، یعنی مراقب باشید که پول را جایگزین نیازهای عاطفی خود نکنید و آن را به مهم ترین و بزرگ ترین نیاز خود تبدیل نکنید. برخی افراد برای جلب محبت تنها پول خرج می کنند شما از این دسته از افراد نباشید.
به تنهایی به خرید بروید
برای همه ما پیش آمده که وقتی با دوستانمان به خرید می رویم ، آنها پیشنهادهای وسوسه انگیزی برای ولخرجی به ما می دهند و ما را به خرید لباس یا وسیله ای تحریک می کنند که به آن نیازی نداریم پس برای جلوگیری از ولخرجی بیشتر تنها خرید کنید و با افرادی که نمی توانید در مقابل نظرشان مقاومت کنید، به خرید نروید.
به فکر پرداخت قسط وام خود باشید
در روزهای آخر سال قسط های وام را از یاد نبرید و از هزینه های غیر ضروری کم کنید و قسط وامتان را بپردازید. در همه سال تلاش خود را بکنید تا هر ماه بیشتر از مبلغ قسط را پرداخت کنید تا مدت پرداخت زمان قسط ها کوتاه شود و مثلا وام چهارساله را سه ساله تسویه و خودتان را راحت کنید.
نرم افزاری روی گوشی تلفن همراه یا کامپیوتر خود نصب کنید که تاریخ پرداخت قسط یا کرایه را به شما یادآوری کند تا همه هزینه ها را در وقت و زمان تعیین شده پرداخت کنید و مجبور به پرداخت دیرکرد یا جریمه نشوید.
از خودتان مالیات بگیرید
برای جلوگیری از ولخرجی قبل از عید، از خودتان مالیات بگیرید و به ازای خرج هر مقدار پول، مقدار مشخصی به عنوان مالیات به خود بپردازید و به آن پایبند باشید. اینگونه شما قبل از خرج کردن به میزان مالیاتی که از جیبتان می رود فکر می کنید و لازم نیست بعد از خرید تازه ببینید چه چیزی برایتان مانده است.
نوع نگاه تان را نسبت به زمان و پول تعیین کنید
شما وقت زیادی را کار می کنید تا پول به دست آورید ، اگر با پولتان چیزهایی بخرید که نیاز واقعی شما نیستند به همان اندازه باید زمان برای کار کردن و به دست آوردن پول بگذارید و این باعث می شود شما بیشترین وقت خود را صرف جبران هزینه های غیر ضروری کنید. اگر نوع نگاه تان را نسبت به زمان و پول تعیین کنید و برای زمان خود ارزش قائل شوید ، از خریدهای غیر ضروری کم می کنید و کلی زمان برای مسائل مهم زندگی و البته رشد و پیشرفت شخصی تان خواهید داشت.
برنامه ریزی کنید
کمی خودتان را کنترل کنید و هر چیزی را نخرید و برای هر چیزی هزینه نکنید. از خوشگذرانی های زیادی، زودگذر و بی خودی بگذرید و زمان کمی را برای خرید لباس، غذا و حتی مسافرت رفتن اختصاص دهید.
برای جلب رضایت دیگران خرید نکنید
بعضی از افراد برای خوشحال کردن کسی یا برای جلب توجه و دریافت عکس العملی مثبت دست به خرید می زنند و در این مواقع به قیمت فکر نمی کنند و فقط میزان علاقه ای که دریافت می کنند، اهمیت دارد بنابراین برای جلب رضایت دیگران خرید نکنید.قرار نیست خسیس باشید اما دست و دل باز هم نباشید و اگر قرار است هدیه ای برای دوست تان بخرید اول از همه زمان خرید را تعیین کنید، یعنی نگذارید خرید یک هدیه، زمان شما را به هدر بدهد بعد از تعیین زمان چیزی بخرید که ارزش کار شما را نشان دهد نه آن که فقط هزینه زیادی داشته باشد.
برای جلوگیری از ولخرجی در این زمان ها خرید نکنید:
- در زمان استرس به خرید نروید.خرید کردن هم یکی از راه هایی است که بسیاری از آدم ها با آن آرامش می یابند پس اگر استرس دارید بهتر است به خرید نروید زیرا در این زمان احتمال ولخرجی شما بیشتر است.
- گاهی ما تحت فشار اجتماعی قرار گرفته و می خواهیم خود را هم تراز دیگر افرادی که می پسندیم، قرار دهیم پس برای هم ترازشدن و تحت تاثیر قرار دادن دیگران ممکن است خرید غیر ضروری نماییم بنابراین در این شرایط خرید نکنید.
- کسانی که زمان بیشتری را صرف شبکه های اجتماعی می کنند، دارای قابلیت خودکنترلی کمتری هستند وقرض و بدهی بیشتری داشتند زیرا این افراد تحت تاثیر تبلیغات فضای مجازی قرار گرفته و خرید بیشتری می کنند پس برای جلوگیری از ولخرجی تحت تاثیر فضای مجازی قرار نگیرید.
- تحت تاثیر صحبت فروشنده قرار نگیرید زیرا هنگام خرید فروشندگان سعی می کنند احساس نیازی در شما به وجود بیاورند و یا آن را تقویت کنند. مثلا فروشنده ممکن است با پوشاندن لباسی به شما یا ارائه تخفیف های مدت دار یا استفاده از رنگ های خاص باعث خرید و ولخرجی شوند.
