برخی از افراد علی رقم سرد یا گرم بودن هوا، دست و پاهایشان همیشه سرد است. علت سرد بودن دست و پا هایتان را می دانید؟ آیا برای حل این مشکل اقدامی به عمل آورده اید؟ با کمک های راهکار های ساده ی خانگی که در این بخش از سلامتی پارس مگ در اختیارتان قرار داده ایم در جهت بهبود وضعیت کمکتان خواهیم کرد.
سردی دست و پا
برخی از افراد در محیط های بسیار سرد کار، زندگی و یا بازی می کنند برخی از افرادی برای گرم نگه داشتن خود به لباس محافظ ویژه ای احتیاج دارند. قرار گرفتن در محیط بسیار سرد خطر سرمازدگی و آسیب دائمی دست و پا را به همراه دارد.
مطابق گفته مرکز بهداشت و ایمنی کار کانادا (CCOHS)، برخی از افراد می توانند سرمازدگی را تحمل کنند. به عنوان مثال، ماهیگیران می توانند با دست برهنه خود در هوای بسیار سرد کار کنند. زنان در معرض خطر بیشتری از آسیب سرمازدگی هستند زیرا دست و پای آنها سریعتر سرد می شود.
علت سرد بودن دست و پا
بسیاری از عوامل موجب سردی دست و پا میشوند. بدن شما دارای یک پایه و واکنش طبیعی به دمای سرد است. شایعترین شرایط مرتبط با سلامتی که میتواند باعث ایجاد سرما در اندام و سردی دست و پا شود، مربوط به گردش خون ضعیف یا آسیب عصبی در دستها یا پاها است. برخی از احتمالات درباره علت سردی دست و پا را در ادامه بررسی میکنیم:
آنمی (کم خونی)
آنمی شرایطی است که تعداد گلبولهای قرمز خونِ سالم و دارای عملکرد مناسب نسبت به حالت طبیعی و نرمال کمتر است. این مشکل از کمبود آهن ناشی میشود. وقتی کمبود آهن دارید، گلبولهای قرمز شما ممکن است به اندازه کافی هموگلوبین (پروتئین پر از آهن) نداشته باشند تا اکسیژن را از ریههای شما به بقیه بدن منتقل کنند. در نتیجه موجب یخ زدگی دست و پا میشود.
یک آزمایش خون میتواند مشخص کند که آیا خون شما دارای سطح پایینی از آهن است یا خیر. خوردن غذاهایی که سرشار از آهن هستند (مثل سبزیجات پر برگ مانند اسفناج) و مصرف مکملهای حاوی آهن میتواند به کاهش سردی دست و پا کمک کند.
بیماریهای شریانی
وقتی سرخرگها باریک و یا ناکارآمد هستند، جریان خون را به ساق پا و پاهایتان کاهش میدهد. انواع مختلفی از بیماریهای قلبی وجود دارد.
- بیماری عروق محیطی (PAD) که حدود یک سوم افراد بالای ۵۰ ساله و مبتلا به دیابت را تحتتاثیر قرار میدهد. به طور معمول، هنگامی که انباشته شدن پلاک روی دیوارهای رگهای خونی رخ میدهد باعث آسیب به دیواره شریانی در اندام تحتانی می شود.
- فشار خون اولیه که به شریانهای ریهها آسیب میرساند و اغلب موجب بروز سندرم رینود میشود.
فشار خون پایین علت سرد بودن دست و پا
فشار خون پایین میتواند با توجه به طیف وسیعی از دلایل از جمله کم آبی بدن، از دست دادن خون، برخی داروها، اختلالات غدد درون ریز رخ دهد. زمانی که فشار خون شما کم است، رگهای خونی، خون را از اندامهای انتهایی به سمت اندامهای حیاتی میفرستد، که میتواند انگشتان دست شما را سرد کند. اگر دلایل فشار خون پایین را مانند سرگیجه، تاری دید، خستگی، تهوع، ضعف و گیجی را دارید، بهتر است با یک فوق متخصص فشار خون مشورت داشته باشید مراجعه کنید.
دیابت
- گردش خون ضعیف: گردش خون ضعیف نشانهای از دیابت است، به ویژه در اندامهای تحتانی که میتواند موجب سردی دست و پا شود.
- بیماریهای قلبی: دیابت همچنین ریسک ابتلا به بیماریهای قلبی و باریک شدن شریانها (به دلیل آترواسکلروز) را افزایش میدهد که هر دو ممکن است منجر به سردی دست و پا شود.
- آسیب عصبی: آسیب عصبی (نوروپاتی محیطی) به ویژه در پاهای شما، یکی از عوارض جانبی دیابت است. این بیماری از میزان بالای قند خون در مدتزمان طولانی ناشی میشود. یکی از نشانههای اولیه احساس سوزن سوزن شدن در دست و پاها است.
مهم است که میزان قند خون خود را ثابت و تا جای ممکن نزدیک به حد نرمال نگه دارید. هم چنین اگر آسیب عصبی داشتهاید، پاهای خود را به دقت بررسی کنید تا زخمهایی را که ممکن است احساس نکنید، پیدا کنید، چرا که ممکن است عفونی شده باشند.
نداشتن خواب کافی علت سرد بودن دست و پا
محروم بودن از خواب میتواند سیستم عصبی را خراب کند و باعث شود سازوکارهای تنظیمکننده مغز که بر بدن تاثیر میگذارد به هم بریزند. معلوم نیست چرا این اتفاق میافتد.
مطالعات نشان میدهد که در پاسخ به استرس، کاهش فعالیت در هیپوتالاموس، پنل کنترل مغز که در آن درجه حرارت بدن تنظیم میشود، رخ می دهد. محققان کاهش ۲۰ درجهای حرارت بدن را در ۲۰ جوان محروم از خواب ثابت کردهاند. هنگامی که شما از یک شب بی سر و صدا خسته میشوید، متابولیسم بدن شما با سرعت بیشتری کار میکند که باعث کاهش جریان گرما می شود.
بیماری بورگر (Buerger Disease)
در بیماری بورگر، رگهای خونی دست و پا ملتهب شده و مسدود میشوند. در این بیماری تخریب بافت پوست، عفونت و قانقاریا رخ میدهد.
کم کاری تیروئید
کم کاری تیروئید شرایطی است که در آن تیروئید شما دارای فعالیت کمی است و هورمونهای تیروئید کافی تولید نمیکند تا عملکرد متابولیک بدن شما به درستی انجام شود. این بیماری زنان را بیش از مردان تحتتاثیر قرار میدهد و در سنین بالاتر از ۶۰ سال شایعتر است.
احساس سرما در دست و پا، یکی از نشانههای کمکاری تیروئید است. علائم دیگر عبارتند از خستگی، درد و سفتی مفاصل، خشکی پوست، ریزش مو، و افسردگی.
پزشک با آزمایش خون میتواند تشخیص دهد که آیا شما کم کاری تیروئید دارید. درمان اصلی یک مکمل هورمونی ترکیبی است که روزانه مصرف می شود.
کم آبی و خشکی بدن علت سرد بودن دست و پا
۶۰ درصد بدن بزرگ سالان آب است. آب به تنظیم دمای بدن کمک میکند. اگر شما به اندازه کافی هیدراته شوید، آب گرما را تسخیر و آن را به آرامی آزاد می کند و دمای بدن را در یک منطقه راحت نگه میدارد. با آب کمتر، بدن به دمای شدید حساس میشود. آب همچنین شما را گرم میکند و قدرت متابولیسم شما را افزایش می دهد و متابولیسم کمتری به گرما تبدیل می شود. توصیه میشود همیشه قبل و بعد از تمرین آب بنوشید.
سرمازدگی
دمای پایین باعث میشود انگشتها سرد شوند. هرچند در این مواقع باید نسبت به سرمازدگی دقت کافی را داشت. سرمازدگی به یخ زدن پوست و بافتهای زیرین آن منجر میشود. زمانیکه فرد در معرض دمای بسیار پایین قرار میگیرد پوست در مدت چند دقیقه دچار سرمازدگی میشود.
همچنین درصورتیکه سرمازدگی پیشرفت کند و از مرحله اول عبور کند احتمال آسیب جدی پوست، ماهیچهها، بافتها و استخوانها وجود دارد. همچنین ضعف سیستم گردش خون در دستها، بیماری رینود و دیگر مشکلات خطر سرمازدگی را افزایش میدهد.
سندرم رینود علت سرد بودن دست و پا
سندروم رینود که به بیماری یا عارضه رینود نیز مشهور است، شرایطی است که موجب میشود انگشتان یا گاهی سایر قسمتهای بدن احساس سرما یا بیحسی کنند. این عارضه در نتیجه تنگ شدن شریان ها در دست یا پاها اتفاق میافتد که باعث می شود خون از گردش خون طبیعی بازداشته شود و موجب سردی دست و پا میشود.
سندرم رینود ممکن است باعث شود که رنگ انگشتان شما تغییر کند و سفید، آبی یا قرمز شود. زمانی که گردش خون شما به حالت عادی برگشت، دستان شما ممکن است دچار خارش، سوزن سوزن شدن، لرزش و تورم شود.
رینود در اثر دمای سرد یا استرس ایجاد می شود. دلیل معین و دقیق رینود کاملاً تشخیص داده نشده است. رینود به دو نوع اصلی تقسیم می شود. بیشتر افراد، مبتلا به رینود اولیه هستند که بیماری رینود نامیده میشود. هنگامی که یک شرایط پزشکی دیگر باعث بروز رینود میشود، به آن رینود ثانویه گفته میشود، که پدیده رینود نیز نامیده میشود.
درمان های رینود شامل داروهایی است که گردش خون را بهبود میبخشد و رگهای خونی شما را گسترش میدهد و باز میکند. اما بسیاری از افراد به هیچ درمانی احتیاج ندارند. برای برخی از افرادی که رینود شدید را تجربه میکنند، صحبت با پزشک در مورد داروهایی مانند داروهای اختلال نعوظ و کرم موضعی نیتروگلیسیرین موضعی ممکن است مفید باشد.
سندرم رینود ناشی از سایر وضعیت ها
برخی از دلایل رینود ثانویه به قرار زیر است:
- اسکلرودرما: یک بیماری خود ایمنی که عموماً منجر به سخت شدن پوست می شود. این بیماری اغلب با رینود همراه است.
- لوپوس (لوپوس اریتماتوز سیستمیک): یکی بیماری خود ایمنی دیگر است که میتواند باعث ایجاد رینود شود.
- سندرم تونل کارپال دست: این سندرم که به دلیل گرفتگی عصب مدیان بوجود میآید باعث بیحسی و ضعف در دست شما میشود و غالباً با رینود همراه است.
لوپوس علت سرد بودن دست و پا
این بیماری مزمن خود ایمنی که باعث التهاب در بدن میشود، میتواند دلیلی برای سردی دستها باشد. بر اثر این بیماری سیستم ایمنی بدن به بافتها و اعضای بدن حمله میکند.
قاعدگی
برخی خانمها اظهار میکنند که در ایام قاعدگی سردی دست و پا دارند. در دوران قاعدگی بهدلیل از دست دادن خون و ایجاد ضعف ممکن است این حالت ایجاد شود.
کمبود ویتامین ب 12 علت سرد بودن دست و پا
کمبود ویتامین ب 12 میتواند علائم نورولوژیکی از جمله احساس سردی دست و پا، بیحسی یا سوزن سوزن شدن را به شما منتقل کند.
ویتامین ب 12 به طور طبیعی در گوشت و فرآورده های لبنی یافت میشود و برای حفظ گلبولهای قرمز سالم بسیار حائز اهمیت است. بدن ویتامین ب 12 تولید نمیکند، بنابراین باید آن را از غذاهایی که میخورید دریافت کنید.
علائم دیگر کمبود ویتامین ب 12 عبارتند از:
- خستگی
- مشکلات حرکتی و تعادل
- کم خونی
- رنگ پریدگی پوست
- تنگی نفس
- زخمهای دهان
- مشکلات شناختی
یک تست خون میتواند نشاندهنده کمبود ویتامین ب 12 باشد. درمان میتواند شامل گرفتن یک مکمل خوراکی، دریافت ویتامین ب 12 و تغییر رژیم غذایی شما باشد.
سیگار کشیدن
سیگار کشیدن باعث آسیب به رگهای خونی شما در سراسر بدن میشود که در نتیجه آن رگهای خونی تنگ تر میشوند و این امر میتواند منجر به سردی دست و پا شود.
با گذشت زمان، سیگار کشیدن میتواند به رگهای خونی در قلب شما آسیب برساند و باعث میشود قلب شما برای پمپاژ خون از بدن دچار اختلال شود. این به خصوص روی قسمت تحتانی بدن و پاها تأثیر میگذارد و منجر به سردی دست و پا میشود.
برای ترک سیگار تلاش کنید. افراد متخصص حرفهای، درمانها و حتی برنامههایی وجود دارند که میتوانند به شما کمک کنند تا پیشرفت خود را کنترل و آنالیز کنید.
استرس و اضطراب علت سرد بودن دست و پا
زمانی که اضطراب یا استرس مزمنی را تجربه میکنید، بدن شما در حالت گریز یا ستیز قرار میگیرد. آدرنالین به خروش میآید و نتیجه این است که سلولهای خونی اندامهای پایانی منقبض میشود که منجر به انگشتان و دستانی سرد میشود.
لاغر بودن
هنگامی که شما کموزن هستید، به دلیل کمبود چربی توانایی از بین بردن دمای سرد در بدن خود را ندارید. کاهش میزان مصرف غذا باعث توقف سوزاندن کالری در متابولیسم بدن میشود، بنابراین در بدن به اندازه کافی حرارت ایجاد نمیشود. در نظر گرفتن چند کیلو وزن در کل غذاهای سالم که حاوی مقدار زیادی پروتئین، چربی و کربوهیدراتهای پیچیده هستند، راه خوبی برای گرم کردن و بالا بردن درجه حرارت بدن است.
داروها علت سرد بودن دست و پا
داروهای شما میتواند انگشتان شما را سرد کنند. داروهای بسیاری وجود دارد که میتواند سلولهای خونی بهویژه عروق خونی را منقبض کند، و زمانی که یکی از عوارض جانبی بوجود آید میتواند موجب رینولد یا همان سردی دست شود.
برخی از این داروها شامل بتا بلاکرها (تجویز شده برای تنظیم فشار خون)، برخی داروهای سرطان، داروهای میگرن و ضد احتقانهای OTC (داروهایی که فروش بدون نسخه آنها آزاد است) میباشد. با پزشک یا داروساز برای دانستن اینکه آیا هریک از این داروهایی که مصرف میکنید میتواند موجب علائم شود صحبت کنید.
از دیدگاه طب سنتی ایران دلایل سردی دست و پا چیست؟
بهتر است در بررسی تشخیصی و درمانی یک بیماری، همه دلایل ایجادکننده مدنظر قرار گیرند. آزمایش خون، تیروئید و… در فردی که از سردی اندامها شاکی است باید انجام شود.
همچنین تمام موارد اعم از وجود اضطراب، استعمال سیگار و شرایطی که فرد در آن احساس سردی اندامها میکند باید در شرح حال بررسی و در صورت وجود برای درمان مورد توجه باشند.
پس از بررسی همه این موارد ممکن است در شرح حالی که از دیدگاه طب سنتی گرفته میشود، نشانههایی از ضعف عمومی مشاهده شود.
ضعف در دیدگاه طب سنتی ایران لزوما به معنی کمخونی یا کمبود آهن نیست. همچنین هر عاملی که باعث شود خونرسانی به عضو با اختلال مواجه شود،
در ایجاد احساس سردی در اندامها موثر است. این اختلال یک طیف است. ممکن است سردی در هر چهار اندام دست و پا وجود داشته باشد یا فقط در دستها یا پاها باشد.
مورد دیگر قوام و کیفیت خون تغذیهکننده بافت در خونرسانی است. اگر فردی کمتحرک باشد یا سبک زندگی مناسبی نداشته باشد، خون رقت و توانایی کافی برای رسیدن به اندامهای انتهایی ندارد و علائمی مثل سردی دست و پا میتوانند علائمی از این اختلال باشند.
راههایی برای گرم کردن پاها و دستها
مهم نیست که چه چیزی باعث سرمای دست و پاهای شما شده است، این مهم است که آنها را براحتی گرم کنید. در اینجا راههایی برای رفع سردی دست و پا ارائه میشود:
در انتخاب لباسها محتاط باشید
کلاه، دستکش، جوراب گرم و یک کت گرم در هوای سرد بپوشید. برای گرم نگه داشتن اندامهای حیاتی خود لایه لایه لباس بپوشید و لباسهای تنگ نپوشید. برخی افراد روسری یا ژاکت های یقه اسکی را برای گرم نگه داشتن خود مفید میدانند.
به بچهها کمک کنید بدانند چه کاری در زمان سرما باید انجام دهند
در مورد کودکان، اطمینان حاصل کنید که آنها لباس گرمی میپوشند و به آنها بگویید اگر احساس سرما میکنند، داخل خانه شوند.
جوراب و پاپوش بپوشید
اگر داخل خانه سرد است، یک ژاکت و جوراب گرم بپوشید.
هر روز ورزش کنید
برای بهبود جریان خون هر روز ورزش کنید از جمله پیادهروی.
یک نرمش سریع انجام دهید
سعی کنید از حرکت پروانه برای حرکت دادن خون خود استفاده کنید. در حالی که نشسته هستید انگشتان پایتان را تکان دهید و با پاهای خود دایرهای بکشید. اگر عضلات سفت هستند، با هر انگشت حلقه هایی را در هوا بکشید. برای بهبود جریان خون، حلقه های گستردهای را در هوا با دست های خود ایجاد کنید. این کار به بهبود سردی دست و پا کمک میکند.
مرتب در فضای اطراف حرکت کنید
وقت بگذارید حداقل هر نیم ساعت از بلند شوید تا به حرکات کششی یا پیاده روی بپردازید.
با وازلین دست و پا خود را گرم کنید.
- برای گرم کردن دست و تسکین آرتروز از پارافین استفاده کنید.
- پس از ماساژ دستان خود با وازلین، یک کیسه پلاستیکی را دور آنها قرار دهید تا گرمای دست ها حفظ شود و سپس دستان خود را در حوله ها بپیچانید.
از پدهای گرم کننده برقی استفاده کنید
پدهای حرارتی الکتریکی در اندازهها و سبکهای مختلف ارائه شده است که میتوانید برای قسمتهای مختلف بدنتان از آنها استفاده کنید.
برای پا، از یک پد گرمایشی در قسمت تحتانی کمر استفاده کنید
از پدهای گرمایشی در نواحی حساس بدن مانند کمر و پاهایتان در هنگام استراحتِ شب استفاده کنید. این کار میتواند به رگهای خونی شما کمک کند که باز شوند و خون بیشتری به پاهای شما وارد کنند و درنتیجه از یخ زدگی دست و پا جلوگیری میشود.
چیز گرمی را در دستانتان نگه دارید
یک نوشیدنی گرم را در دستتان داشته باشید تا سردی دست و پا را کاهش دهید.
ماساژ سریع
دستها و پاهای خود را تند و سریع ماساژ دهید.
دستگاه های گرمایشی را در دسترس داشته باشید
هنگامی که در سرمای بیرون هستید و سردی دست و پا دارید از وسایل گرمایشی یکبار مصرف یا دارای قابلیت استفاده مجدد برای گرم کردن دست و پاهایتان استفاده کنید. فروشگاه های آنلاین این لوازم را به فروش میرسانند.
مصرف فوری آهن
این متخصص طب سنتی درمان فوری سردی پا را افزایش مصرف آهن دانست و گفت: کمخونی باعث میشود تا سردی در پاها ایجاد شود، در صورتیکه کمخونی دارید باید مصرف آهن را افزایش دهید. بهاینترتیب میتوانید مواد غذایی مانند گوشت قرمز، عدس، اسفناج، بادام، زردآلو و مارچوبه را در وعدههای غذایی خود قرار دهید. مصرف آهن تا حد زیادی میتواند به این مشکل کمک کند.
وی نمک درمانی را مفید دانست و اظهار کرد: برای آنکه به یک درمان قطعی برسید، میتوانید پاهای خود را در نمک سولفات یا هیمالیای گرم بخیسانید. این روش باعث میشود تا گرمای بینظیری به پاهای شما انتقال پیدا کند. برای این کار میتوانید تشتی را پر از آب کنید و نمکها را در آن ریخته و آن را در آب حل کنید. ۲ بار در هفته به مدت ۱۵ دقیقه پاهای خود را در آن قرار دهید.
مصرف غذاهای غنی از منیزیم
این متخصص از دیگر راههای درمانی را مصرف غذاهای غنی از منیزیم عنوان کرد و گفت: منیزیم یکی از مواد غذایی مفید است که باعث میشود تا گردش خون در بدن صورت بگیرد. کمبود منیزیم باعث ایجاد سردی در پاها و دستها، درد بدن و گرفتگیهای ساق پا میشود.
پس باید غذاهای حاوی منیزیم را در وعدههای غذایی خود قرار دهید. ازجمله این غذاها میتوا به بروکلی، خردل، اسفناج، دانههای کدو تنبل، بادام و غیره اشاره کرد. خوردن مکملهای منیزیوم نیز کمک زیادی به بهبود این وضعیت میکند.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا سردی پا میتواند نشانه بیماری خطرناکی باشد، گفت: بله میتواند نشانه بیماری خطرناکی باشد که ازجمله این بیماریها بیماری رینود، کمکاری تیروئید، دیابت، بیماریهای عروق محیطی، هیپرهیدروز، بیماری بورگرو کمخونی است.
حیدریان خاطرنشان کرد: عوامل دیگری که ممکن است منجر به سردی دستوپا شوند شامل سن، سابقه خانوادگی و برخی از داروها هستند. بهعلاوه عوامل دیگری در یخزدگی دستوپا مؤثر هستند؛ ازجمله اگر عفونت باکتریایی یا ویروسی دارید و تب داشته باشید ممکن است سردی دستوپا را تجربه کنید.
گاهی اوقات اضطراب میتواند موجب سردی دستوپا شود. یک منبع مطالعاتی در سال ۲۰۱۶، ارتباطی قوی بین سوءهاضمه مزمن و سردی دستوپا را ثابت کرده است. همچنین یک منبع معتبر مطالعاتی در سال ۲۰۱۸ به بررسی رابطه سردی دست و پا با فشارخون بالا و فشارخون پایین و قاعدگی دردناک (دیسمنوره) پرداخت. این مطالعه همچنین تأثیرات فرهنگی بر روی نحوه تفکر مردم در مورد سردی دستوپا را در نظر گرفت.
استفاده از دمنوشها
این متخصص طب سنتی مصرف برخی عرقیات را در بهبودی سردی دستوپا مفید دانست و افزود: اگر به دنبال یک دمنوش گرمکننده هستید تا سردی انگشتان دستوپای شما رفع شود، دمنوش گلگاوزبان را به شما پیشنهاد میدهیم. این دمنوش با بهبود گردش خون در بدن، حرارت پاهای شمارا افزایش داده و احساس خوبی را برای شما به ارمغان میآورد. برای مصرف درازمدت این دمنوش حتماً کمی لیموعمانی به آن اضافه کنید و با پزشک خود نیز مشورت کنید.
وی از دیگر دمنوشهای مفید برای این اختلال را اسطوخودوس دانست و گفت: یکی از درمانهای مفید برای رفع سردی دستوپا استفاده از خاصیت اسطوخودوس است. برای درمان به این روش بهتر است بهصورت زیر عمل کنید: مقداری از برگهای اسطوخودوس را بهاندازه یکشب در آب سرد خیس کنید.
سپس برگها را به یک وان آب گرم اضافه کنید و دستوپاهای خود را در آن بگذارید یا در آن دراز بکشید. این کار را میتوانید ۲ بار در هفته تکرار کنید. به خصوص اگر استرس و اضطراب دارید این درمان برای شما بسیار مفید است.
حیدریان در پاسخ به این سؤال که آیا در فصل تابستان و زمستان شرایط فرق میکند اظهار کرد: میزان خطرناک بودن سردی دستوپاها به این بستگی دارد که این سردی چه مواقعی، به چه مدتی و به چه دلایلی رخ میدهد.
پس زمانی که زمستان و یخبندان است و در میان برف و باران هستید، یا خانه شما در این فصل سرد است؛ سردی پاها تا حدودی امری طبیعی است ولی زمانی که این سرما اغلب به دلایل غیرطبیعی رخ میدهد، بله خطرناک است زیرا ممکن است ناشی از یک بیماری باشد. پس در این صورت باید هر چه سریعتر برای درمان سردی پا و همچنین دست اقدام کرد.
نکات تخصصی در مورد گرم نگه داشتن دست ها و پاها
متخصصان برای گرم نگه داشتن دست و پا در فضاهای سرد مواردی را توصیه میکنند. این توصیه های ساده برای گرم شدن بدن در شرایط سرد مفید هستند:
- به جای دستکش ساده، دستکش یک انگشتی بپوشید. به این دلیل که این دستکش های بی پنجه انگشتان شما را کنار هم نگه میدارد و گرما را حفظ میکند و از یخ زدگی دست و پا جلوگیری میکند.
- با واکس پارافین دست و پاهای خود را مرطوب کنید. برای گرم کردن دست و پا و تسکین آرتروز از وان موم پارافین استفاده کنید. شما میتوانید یک کیت موم سازی خریداری کنید تا این کار در خانه انجام شود. پس از غوطه ور کردن دستان خود در پارافین ، یک کیسه پلاستیکی را در اطراف آنها قرار دهید تا گرما در آن حفظ شود، و سپس دستان خود را در حوله بپوشانید.
- از گرما به همراه رطوبت استفاده کنید. همچنین بسته های گرمای مرطوب برای رفع سردی دست و پا توصیه میشود که میتوانید در مایکروویو گرم کنید. شما میتوانید این پکها را از بازارهای تخصصی خریداری کنید. آنها پر از لوبیا، برنج، یا سایر غلات هستند که گرمای مرطوب هنگام مایکروویو کردن آنها ایجاد می شود. گرمای مرطوب بهتر به بدن نفوذ میکند.
- از تماس مستقیم با مواد و وسایل منجمد اجتناب کنید. در صورت ابتلا به سندرم رینود و یا سردی دست و پا از بخشهای فریزر در فروشگاه ها دوری کنید و اگر لازم است وارد فریزر شوید، از دستکش استفاده کنید.
- به درمان با بیوفیدبک توجه کنید. تکنیک دیگری که به طور موفقیتآمیز در درمان سردی دست و پا مورد استفاده قرار گرفته است، بیوفیدبک دما است. این کار از تصاویر ذهنی برای افزایش گردش خون استفاده میکند. شما به یک درمانگر نیاز دارید که این کار را انجام دهید. شما از تصاویر ذهنی استفاده میکنید مانند اینکه دستان خود را در ماسه گرم حرکت میدهید تا به افزایش درجه حرارت دست کمک کند.
در ادامه بیایید با دقت بیشتری به شرایط خاص سلامتی که ممکن است از علل سردی دست و پا باشد، نگاه کنیم. این موارد شامل سندروم رینود و شرایط دیگر است که میتواند بر گردش خون تاثیر بگذارد.
درمان سردی دست و پا از دیدگاه طب سنتی ایران چیست؟
در کنار اقدامات درمانی لازم در حوزه دارویی با توجه به هر فرد، انجام برخی درمانهای موضعی و عمومی میتواند در برطرفشدن سردی اندامها موثر باشد: انجام روزانه فعالیتهای بدنی در حدی که ضربان قلب بالا برود، بدن به تعریق بیفتد، تنفس تند شود و پشت و کف دستها و پاها گرم شود.
اگر در حین این فعالیت، احساس خستگی، عرق سرد یا خوابآلودگی ایجاد شود یعنی زمان ورزش باید کم شود. ورزش متعادل در افزایش خونرسانی به اندامهای انتهایی و کاهش سردی کمک بهسزایی میکند. خواب و بیداری در ساعات متناسب با ساعت فیزیولوژیک بدن به این شکل که بدن در ساعات ابتدایی شب در خواب و در ساعات ابتدایی روز بیدار باشدو در طول روز خواب اتفاق نیفتد، در تنظیم تعادل عملکرد بدن کمک زیادی میکند.
روغنمالی دستها و پاها از مچ تا نوک انگشتان با روغنهایی مثل زیتون، کنجد و سیاهدانه دو بار در روز میتواند در گرمکردن آنها موثر باشد. پوشاندن انتهای دست و پاها بخصوص در هنگام قرار گرفتن در معرض هوای سرد در کاهش این علائم بسیار موثر است.
پرهیز از خوردن غذاهایی که کیفیت خون تولید شده از غذا را کم میکنند هم توصیه میشود. غذاهایی همچون فستفودها، سرخکردنیها، سیبزمینی، الویه، ماکارونی و… از جمله این پرهیزات غذایی هستند.
استفاده از غذاهایی که گرما و رطوبت کافی و متعادل در بدن تولید میکنند و خون تولیدشده از آنها نفوذ خوبی به اعضا و سلولها دارد توصیه میشود. از این غذاها میتوان گوشت گوسفند، نان برشته سبوسدار، شربت سکنجبین ملس، فرنی، حریره بادام، شیره انگور و.. را نام برد.
در پایان لازم به ذکر است برخی افراد به صورت ذاتی بیشتر مستعد ایجاد سردی دست و پا هستند که میتوان با اقدامات پیشگیرانه تا حد زیادی از ایجاد سردی اندامها جلوگیری کرد.
علل دیگری که در سردی دست و پا اثرگذار هستند
عوامل دیگری که ممکن است منجر به سردی دست و پا شوند شامل سن، سابقه خانوادگی و برخی از داروها هستند. به علاوه عوامل زیر نیز در یخ زدگی دست و پا مؤثر هستند:
- اگر عفونت باکتریایی یا ویروسی دارید و تب داشته باشید ممکن است سردی دست و پا را تجربه کنید.
- گاهی اوقات اضطراب میتواند موجب سردی دست و پا شود.
- یک منبع مطالعاتی در سال 2016، یک ارتباط قوی بین سوء هاضمه مزمن و سردی دست و پا را ثابت کرده است.
- یک منبع معتبر مطالعاتی در سال 2018 به بررسی رابطه بسیاری از شرایط مزمن و سردی دست و پا از جمله فشار خون بالا و فشار خون پایین و قاعدگی دردناک (دیسمنوره) پرداخت. این مطالعه همچنین تاثیرات فرهنگی بر روی نحوه تفکر مردم در مورد سردی دست و پا را در نظر گرفت.
- نوزادان و بزرگسالان مسنتر فاکتورهای ریسک اضافی برای سردی دست و پا دارند.
علت سرد بودن دست و پا کودکان
نوزادان گرما بدن را در دمای سرد زودتر از دست میدهند چرا که به نسبت وزنشان سطح پوست بدن آنها بیشتر است. آنها ممکن است چربی زیادی در زیر پوست خود به عنوان عایق نداشته باشند. همچنین سیستم تنظیم دمای طبیعی بدن آنها به طور کامل تکامل نیافته است.
علت سرد بودن دست و پا بزرگسالان مسنتر
افراد سالمند توانایی تنظیم درجهحرارت بدن خود را از دست میدهند. رگهای خونی در اندامهای تحتانی به آسانی منقبض نمیشوند تا شریانها و اندامهای مرکزی را گرم نگه دارند.
متابولیسم بدن با افزایش سن کند میشود و این امر میتواند به سردی دست و پا کمک کند. افراد سالمند ممکن است به خاطر شرایط مزمن و داروها، مستعد ابتلا به سردی دست و پا و سایر اندامها باشند.
درمان قطعی سردی دست و پا بوسیله سمپاتکتومی RF
زمانی که روش های دارو درمانی و تغییر در سبک زندگی برای شما موثر واقع نشد بهترین راهکار درمان از طریق سمپاتکتومی است که به ۲ روش انجام میشود.
- جراحی سمپاتکتومی توراسیک: در این عمل با قطع زنجیره های عصبی بوسیله جراحی از گذر پالس های عصبی جلوگیری میشود. بعلت اینکه این عمل ریسک عوارض بسیار زیادی دارد معمولا بیماران آنرا بعنوان آخرین راهکار در نظر میگیرند.
- سمپاتکتومی RF: در این روش سمپاتکتومی بوسیله امواج رادیویی و با استفاده از سوزن انجام میشود. این عمل بدون نیاز به بیهوشی و جراحی انجام میشود و بیمار چند ساعت بعد میتواند به منزل بازگردد. این روش نوین هیچکدام از عوارض جراحی سمپاتکتومی را ندارد. در ایران دکتر کامبیز باقرزادی تنها پزشکی است که سمپاتکتومی Rf را برای درمان تعریق زیاد و یخ زدگی دست و پا انجام میدهد و سوابق درخشانی در این امر دارد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر در تمام مدت روز سردی دست و پا دارید، فارغ از اینکه که هوای خارج از منزل یا دمای اطراف شما چقدر است، به پزشک خود مراجعه کنید. ممکن است یک بیماری یا بیماریهای اساسی زمینهای وجود داشته باشد که باید درمان شود.
اگر علائم دیگری دارید مانند اینکه رنگ انگشتان دست و پای شما تغییر میکند، در تنفس مشکل دارید یا دست و پای شما درد میکند لازم است به پزشک مراجعه کنید.
