عوارض غذای گرم شده مخصوصا غذایی که دوبار گرم شود برای بدن بسیار زیاد است و یک سری مواد غذایی را نباید دوبار گرم کرد.در این مطلب از پارس مگ ما شما را با مضرات غذاهای گرم شده و مواد غذایی که نباید دوبار گرم شوند آشنا میکنیم.
زندگی امروزی، ما را مجبور به استفاده از مواد غذایی نیمهآماده کرده است. در برنامه غذایی روزانه خودتان، باید مراقب مواد غذایی که نباید دو بار گرم شوند، باشید. کار زیاد، تنبلی، فرصتکم و غیره نباید سلامتی شما را به خطر بیندازد. هیچ بهانه و دلیلی برای نخوردن غذای تازه پذیرفته نیست. هیچکسی جز شما نمیتواند به سلامتیتان کمک کند.
غذاهای باقیمانده از روز قبل ممکن است فرصتی برای رفع گرسنگی ناگهانی در طول روز باشد. فقط باید آنها را دوباره گرم کنید. برخی از غذاهایی که هر روز مصرف میکنیم ممکن است پس از گرمکردن مجدد آنقدر ایمن و سالم نباشند. برخی غذاها در اثر گرمشدن ارزش غذایی خود را از دست میدهند.
عوارض غذای گرم شده چیست ؟
گرمکردن مجدد غذا، یک راه عالی جهت صرفهجویی در وقت برای افراد شاغل و کاهش ضایعات مواد غذایی است و اجازه میدهد تا وعدههای غذایی سریع و آسانی را در طول هفته داشته باشید؛ اما، میتوان گفت در کنار راحتی مصرف این غذاها، مضرات غذای دوبار گرم شده را باید در نظر بگیرید. غذایی که مجددا گرم شده است و مصرف میشود، ارزش غذایی خود را از دست میدهد و حتی میتواند باعث ایجاد مسمویت در بعضی از افراد شود.
در حالت ایدهآل، همه افراد باید غذا را بلافاصله بعد از پختن بخورند. با این حال، برای دوباره گرم کردن غذای مورد نظرتان باید غذا را در دما و برای مدتزمان مناسبی گرم کنید. با پیروی از دستورالعملهای گفتهشده در این مقاله میتوانید غذاها را دوبار گرم و مصرف کنید؛ اما آژانس استانداردهای غذایی (FSA) توصیه میکند که غذا فقط یک بار گرم شود؛ بنابراین، تا جایی که ممکن است این دستورالعملها را دنبال کنید.
زمانی که غذایی را داغ میکنید، به این نکته توجه داشته باشید که همه قسمتهای غذا گرم شود تا باکتریهای موجود در آن کاملا از بین بروند. همانطور که گفته شد، بستهبه نوع غذا، زمانی که آن را دوباره گرم میکنید، هر بار ممکن است از کیفیت آن کاسته شود.
همچنین در پارس مگ بخوانید : غذای سرد یا گرم چه مضراتی برای بدن ما دارند ؟
چرا غذاها میتوانند عامل بیماری باشند ؟
راههای زیادی وجود دارد که باکتریها و ویروسها میتوانند در غذاها قرار بگیرند و باعث بیماری شوند. ویروسها توانایی رشد و تکثیر در غذا را ندارند و با پختن یا دوباره گرم کردن، از بین میروند. از سویی دیگر، باکتریها میتوانند در غذا رشد کنند؛ اما همه باکتریها شما را بیمار نمیکنند و برخی از آنها مفید هم هستند؛ از جمله پروبیوتیکها.
اما وجود برخی از باکتریها در غذاها مطلوب نیست و باعث تغییرات فیزیکی در غذا میشود؛ از جمله فاسدشدن غذا و ایجاد انواع بیماریهای گوارشی. برخی از باکتریها ساختارهای خاصی به نام اندوسپور تولید میکنند که برای مدتی طولانی (حتی سالها) و تا زمانی که شرایط برای رشد و تولید سموم آنها مساعد باشد، زنده میمانند.
در حالی که پختن و گرمکردن مجدد غذا بهطور کلی باکتریهای بیماریزا را در غذاها از بین میبرد؛ اما ممکن است سموم یا اندوسپورها را از بین نبرند. خطر ایجاد سموم در غذاهایی که پس از پختوپز اولیه یا گرمکردن مجدد، خیلی آهسته سرد شدهاند، افزایش مییابد؛ زیرا این شرایط ممکن است به باکتریهای تولیدکننده سم اجازه رشد و تکثیر دهد.
باکتریهایی که باعث ایجاد بیماری از طریق غذا میشوند، معمولا در دمای بین ۵ تا ۶۰ درجه سانتیگراد رشد میکنند و سریعترین احتمال رشد آنها در حدود دمای ۳۷ درجه سانتیگراد است. غذاهایی که باعث رشد این باکتریها میشوند، عبارتند از غذاهای حاوی گوشت، لبنیات، غذاهای دریایی، برنج یا ماکارونی پختهشده، تخم مرغ یا سایر مواد غنی از پروتئین.
نحوه نگهداری صحیح مواد غذایی
برای محدودکردن رشد باکتریها، باید غذاها را تا حد امکان خارج از منطقه درجه حرارت مخصوص آنها برای رشد و تکثیر نگهداری کرد. این به معنای سرد نگه داشتن غذاهای سرد (کمتر از ۵ درجه سانتیگراد) و گرم نگه داشتن غذاهای گرم (بالای ۶۰ درجه سانتیگراد) است؛ همچنین، به این معنی است که پس از پختن، غذاها را باید در سریعترین زمان ممکن تا دمای کمتر از ۵ درجه سانتیگراد خنک کنید.
هنگام خنککردن غذاها، توصیه میشود که دمای غذای مورد نظر در کمتر از دو ساعت از ۶۰ درجه سانتیگراد به ۲۱ درجه سانتیگراد کاهش یابد و در چهار ساعت آینده به ۵ درجه سانتیگراد یا سردتر کاهش پیدا کند.
در عمل، این موضوع به معنی انتقال غذاهای داغ به ظروف مورد نظر برای خنکشدن تا دمای اتاق است؛ سپس، استفاده از ظروف سرپوشیده و انتقال غذاها به یخچال تا فرآیند سردشدن ادامه پیدا کند. شما نباید غذاهای داغ را مستقیما داخل یخچال قرار دهید؛ زیرا میتواند بر ایمنی سایر مواد غذایی داخل یخچال تاثیر بگذارد.
اگر غذا بهطور بهداشتی تهیه شده باشد و پس از پختن یا گرمکردن مجدد بهسرعت سرد و در یخچال نگهداری شود، گرمکردن مجدد بیش از یک بار نباید خطر بیماری را افزایش دهد؛ اما نگهداری طولانیمدت و حرارتدادن مکرر غذاها میتواند بر طعم، بافت و گاهی اوقات کیفیت غذایی آنها تاثیر بگذارد.
نکاتی که باید در مورد گرم کردن غذاها بدانید
- اگر قصد دارید غذایی را بعد از پختن گرم کنید، بهتر است به سرعت آن را سرد نمایید. درواقع شما باید غذای مورد نظرتان را در یک ظرف در بسته قرار دهید. سپس آن را یک ساعت در فضای آشپزخانه بگذارید تا خنک شود. بعد از این که غذا کمی سرد شد، به سرعت آن را به یخچال منتقل کنید. برای این که غذاهایی مثل خورشت و سوپ با سرعت بیشتری خنک شوند، بهتر است از یک ظرف کم عمق استفاده کنید.
- برای گرم کردن غذاها حداقل آن را برای مدت ۲ دقیقه در دمای ۷۰ درجه سانتی گراد گرم کنید. این کار موجب از بین رفتن باکتری های مضر در غذا می شود.
- بعد از صرف بیشتر غذا شما تنها یک بار اجازه دارید آن را گرم کنید. این موضوع برای برخی غذاهای امکان پذیر نیست و موجب ایجاد مسمومیت غذایی می شود.
- برای گرم کردن غذا در فر، حتماً فر را برای ۲۰ دقیقه گرم کنید و بعد غذا را در آن قرار دهید. این کار موجب می شود غذای شما به سرعت به دمای مناسب برسد.
- برای آب شدن غذاهای یخ زده، بهتر است آن ها را یک روز در یخچال قرار دهید. به طور معمول باکتری ها در دمای بیشتر از ۸ درجه رشد می کنند و یخ زدایی غذاها در یخچال از این مشکل جلوگیری می کند. گرم کردن غذاها در فر داغ یا مایکروویو بلافاصله بعد از خارج کردن از فریزر نیز ایده خوبی برای گرم کردن غذاها است.
- برای گرم کردن غذاهای ترد و سرخ شده بهتر است آن ها را در فر داغ قرار دهید.
- برای گرم کردن غذا در مایکروویو یا فر حتماً غذا را به طور کامل داخل ظرف پخش کنید. طوری که ضخامت غذا در همه بخش ها یکسان باشد. این کار موجب می شود تا غذای شما بهتر و یکنواخت تر گرم شود.
لیست غذاهایی که نباید دو بار گرم شوند و عوارض غذای گرم شده
گرم کردن سبزیجاتی که نیترات بالایی دارند
اگر اسفناج یا هر گونه سبزیجات برگ سبز، هویج، شلغم یا حتی کرفس دارید، از گرم کردن مجدد آنها در مایکروویو خودداری کنید. این سبزیجات غنی از نیترات، هنگامی که دوباره حرارت داده میشوند، میتوانند سمی شوند و مواد سرطان زایی را که عموما ماهیتی سرطانی دارند، آزاد کنند. اسفناج حاوی مقدار زیادی آهن است، بنابراین حرارت دادن و گرم کردن مجدد اسفناج ممکن است آهن موجود در اسفناج را اکسید کند. اکسیداسیون آهن باعث تولید رادیکالهای آزاد خطرناکی میشود که به عنوان عامل بسیاری از بیماریها از جمله ناباروری و سرطان شناخته شده است.
برنج را چند بار داغ کنیم ؟!
این مورد از لیست غذاهایی که نباید دوباره گرم شوند را جدی بگیرید! ممکن است تعجب کنید، اما برنج نیز در این دسته قرار میگیرد زیرا مضرات گرم کردن برنج زیاد است. طبق آژانس استانداردهای غذایی (FSA)، با خوردن برنج دوباره گرم شده، ممکن است دچار مسمومیت غذایی شوید. مضرات گرم کردن برنج به دلیل وجود باکتری بسیار مقاوم به نام باسیلوس سرئوس است. گرما این باکتریها را میکشد، اما میتواند هاگهایی تولید کند که ماهیت سمی دارند. هنگامی که برنج دوباره گرم میشود و در دمای اتاق قرار میگیرد، هر هاگ موجود در آن میتواند تکثیر شود و باعث مسمومیت غذایی در هنگام مصرف شود.
دوباره گرم کردن تخم مرغ و عوارض غذای گرم شده
همه ما میدانیم که تخم مرغ منبع غنی از پروتئین است، با اینحال، تخم مرغ پخته شده یا تخم مرغ آبپز میتواند باعث آسیب جدی در زمانی که بارها و بارها در معرض گرما قرار میگیرد، باشد. زمانی که تخم مرغ را پختید، فوراً آن را بخورید، اما اگر برای مدت طولانیتری نگهداری شد، آن را گرم نکنید، بلکه فقط سرد بخورید، زیرا مواد غذایی با پروتئین بالا، حاوی مقدار زیادی نیتروژن هستند. این نیتروژن ممکن است در اثر گرم شدن مجدد اکسید شده و بیشتر باعث سرطان شود.
گرم کردن مجدد جوجه کباب و مرغ و عوارض غذای گرم شده
یکی از مهمترین موارد لیست غذاهایی که نباید دوباره گرم شوند، مرغ است. خوردن مرغ داغ طعم بسیار لذیذی دارد، با اینحال، اگر مرغ را برای روز بعد ذخیره میکنید، به یاد داشته باشید که آن را دوباره و دوباره گرم نکنید و از گرم کردن مجدد جوجه کباب پرهیز کنید. ترکیب پروتئین در این غذا، زمانی که از یخچال خارج میشود تا گرم شود، کاملاً تغییر میکند. این میتواند مشکلاتی را در سیستم گوارش ایجاد کند. مطمئن شوید که آن را در دمای بالا گرم نمیکنید.
گرم کردن سیب زمینی و عوارض غذای گرم شده
سیب زمینی به عنوان یک غذای اصلی، بهترین و آسانترین برای نگهداری، گرم کردن و مصرف است. متأسفانه، باید تجدید نظر کنید. سیب زمینی منبع غنی ویتامین B6، پتاسیم و ویتامین C است، با اینحال، اگر دوباره و دوباره گرم شود، احتمال تولید کلستریدیوم بوتولینوم (باکتریهای ایجاد کننده بوتولیسم) وجود دارد. حتی اگر سیب زمینی پخته شده را در دمای اتاق بگذارید، تولید باکتری فقط افزایش مییابد. بنابراین اگر میخواهید از رشد باکتریها جلوگیری کنید، بهتر است آنها را در یخچال نگهداری کنید یا اگر ظرف ۱ تا ۲ روز مصرف نشدند، دور بیندازید.
دوباره گرم کردن قارچ و عوارض غذای گرم شده
مورد بعدی در لیست غذاهایی که نباید دوباره گرم شوند، قارچ است. خوردن قارچ به محض آماده شدن توصیه میشود. در حالت ایدهآل، آنها نباید برای مصرف در روز بعد ذخیره شوند، زیرا منبعی از پروتئینها هستند و مقادیر زیادی مواد معدنی دارند و با گرم کردن مجدد آنها، این پروتئینها را بیشتر میشکنید و باعث خرابی در سیستم گوارشی میشوید. از این رو حرارت دادن آنها باعث تولید سمومی میشود که حاوی نیتروژن اکسید شده و رادیکالهای آزاد است. حتی اگر علاقهمند به نگهداری قارچ برای روز بعد هستید، مطمئن شوید که آنها را سرد میل کنید.
گرم کردن روغنهای فشرده سرد و عوارض غذای گرم شده
یکی از بهترین منابع اسید چرب امگا ۳، روغن فشرده سرد مانند روغن بذر کتان، روغن زیتون و روغن کانولا است. چربی امگا ۳ به درجه حرارت بسیار حساس است، زیرا در دمای بالای ۴۰ درجه سانتیگراد میشکند و فاسد میشود؛ بنابراین هرگز روغن فشرده را قبل از مصرف گرم نکنید. به گفته Livestrong، روغنهای مختلف تحمل حرارت متفاوتی دارند. اگر روغن را از حد ایمن آن بیشتر گرم کنید، میتواند بخارات سمی تولید کند. غذاهایی که روغن زیادی دارند، نباید در مایکروویو ریخته شوند، زیرا حرارت زیاد ممکن است باعث دود گرفتن روغن و تولید این سموم خطرناک شود. اگر میخواهید دوباره آن را گرم کنید، بهتر است آن را کم و آهسته بپزید یا اصلاً نپزید.
آیا میشود ماهی را دوبار گرم کرد ؟
به طور کلی مصرف غذاهای دریایی از جمله ماهی به صورت تازه بسیار بهتر است. اگر ماهی های تازه را در فریزر قرار دهید، ارزش غذایی خود را از دست نمی دهند. اما غذاهای دریایی خام یا پخته ای که برای مدت طولانی در فضای بیرون از یخچال قرار بگیرند، زمینه رشد باکتری در آن ها فراهم می شود و می توانند برای سلامت مضر باشند. برای پاسخ به این سوال که ماهی را میشود دوبار گرم کرد یا خیر باید توجه داشته باشید که اگر ماهی یا غذای دریایی شما بیشتر از ۲ ساعت در فضای بیرون قرار گرفته باشد، باید دور ریخته شود.
چرا نباید اسفناج را دوبار گرم کرد ؟
اسفناج خواص زیادی دارد که بهتر است به صورت تازه و بلافاصله بعد از پخت مصرف شود. زمانی که شما اسفناج را بعد از پخت گرم می کنید، نیترات موجود در آن به نیتریت که یک ماده مضر و سرطان زا است تبدیل می شود. از همین رو زمانی که مضرات غذای دوبار گرم شده بیشتر از نخوردن آن است، بهتر است از گرم کردن آن اجتناب کنید.
آیا گرم کردن چغندر خطرناک است ؟
چغندر نیز همانند اسفناج مقدار زیادی نیترات دارد که با گرم شدن مجدد به نیتریت تبدیل می شود. بهتر است در صورتی که قصد دارید روز بعد از چغندر پخته شده استفاده کنید، آن را به صورت سرد میل نمایید.
آیا می توان کرفس را دوبار گرم کرد ؟
در لیست غذاهایی که نباید دوبار گرم شوند، کرفس نیز قرار دارد. کرفس خواص زیادی دارد. ولی اگر آن را بپزید باید در همان لحظه مصرف نمایید. کرفس نیز حاوی مقادیر زیادی نیترات است. مضرات غذای دوبار گرم شده حاوی نیترات می تواند عوارض جبران ناپذیری را برای سلامت بدن ایجاد کند.
شلغم و عوارض غذای گرم شده
وقتی سخن از مبارزه با بیماریها پیش میآید، نام زیبای شلغم به گوش میرسد. در بعضی از سوپها از شلغم استفاده میکنیم. شلغم حاوی مقادیر زیادی نیترات است. اگر دوباره گرم شوند میتوانند سمی شوند. شلغم در عین حال که یک منبع قدرتمند برای حفظ سلامتی شماست؛ اما در لیست غذاهایی که نباید دو بار گرم شوند، قرار گرفته است.
شیر مادر و غذای کودک و عوارض غذای گرم شده
اگرچه می توان شیرمادر و غذای کودک را مجدد گرم کرد اما نباید آن را در مایکروویو گرم کنید. بر اساس توصیه متخصصین تغذیه، مایکروویو می تواند غذا را به طور ناموزون گرم کند و در نتیجه لکه های داغی ایجاد کند که باعث سوزانده شدن دهان و گلو حساس کودک خواهد شد. اگر نیاز به گرم کردن مجدد شیرمادر یا غذای کودک دارید؛ بهتر است آن را به صورت بن ماری روی کتری ولرم کنید.
غذاهای بوفه (غذاهای فروشگاه و مهمانیها که در دمای اتاق مانده)
غذاهای بوفهای که ساعتها در دمای اتاق میمانند، زمینه پرورش میکروارگانیسمهای خطرناک هستند. باکتریها روی مواد غذایی غیریخچالی بهسرعت تکثیر میشوند. اگرچه اکثر شرکتهای کترینگ و رستورانهای حرفهای دستورالعملهای ایمنی مواد غذایی را رعایت میکنند؛ اما بوفهها در مهمانیهای اداری یا گردهماییهای خانگی بهدرستی کنترل و نظارت نمیشوند.
اگر میزبان یک مهمانی به سبک بوفه هستید، هرگز غذای تازه را به ظرفی که از قبل پر شده است اضافه نکنید. مواد فاسدشدنی را که در دمای اتاق بیش از دو ساعت در هوای خنک یا یک ساعت در هوای گرم باقی ماندهاند، دور بریزید. غذاهای بوفهای جز مواد غذایی که نباید دو بار گرم شوند، هستند.
چه غذاهایی را نباید در مایکروویو گرم کرد ؟
مایکروویو بدون شک بهترین دوست یک شخص تنبل است؛ زیرا میتواند هر زمان که بخواهد غذا را دوباره گرم کند و بخورد. اگر بدانید که غذاها وقتی دوباره و در مایکروویو گرم میشوند ارزش غذایی خود را از دست میدهند، شگفتزده میشوید.
اکثر ما عادت داریم که غذا را ذخیره و سپس آن را در زمان مصرف دوباره گرم کنیم. حال اگر به شما گفته شود که گرمکردن مجدد برخی غذاها آنها را سمی میکند چهکار میکنید ؟ در اینجا غذاهایی را معرفی میکنیم که هرگز نباید آنها را دوباره و در مایکروویو گرم کنید.
- شیر مادر و غذای کودک: غذای کودک در مایکروویو میتواند به کودک آسیب برساند. امواج مایکروویو غذا را به طور ناموزونی گرم میکنند. در نتیجه لکههای داغی ایجاد میکنند که میتوانند دهان و گلوی حساس کودک را بسوزانند. اگر نیاز به گرمکردن شیر مادر یا غذای کودک دارید، این کار را با حرارت غیرمستقیم اجاق گاز انجام دهید. به این روش بِنماری گفته میشود.
- تخم مرغ: برای جلوگیری از تبدیلشدن تخم مرغ به بمب بخار، قبل از گرمکردن مجدد، آن را به قطعات کوچک برش دهید. بهتر است از قراردادن آن در مایکروویو خودداری کنید.
- گوشتهای فرآوریشده (سوسیس و کالباس): اغلب حاوی مواد شیمیایی و نگهدارنده هستند که عمر مفید آنها را افزایش میدهد.
- برنج
- سیبزمینی
- سبزیجات
- و تمام مواد غذایی که نباید دو بار گرم شوند را اگر در ماکروویو گرم کنید، اوضاع خطرناکتر میشود.
تا اینجای مقاله، با مضرات غذای دو بار گرم شده، آشنا شدید. لیست غذاهایی که نباید دو بار گرم شوند را هم دارید. حالا بهتر است تا دیر نشده است یک برنامهریزی عالی برای غذاها و میانوعدهها داشته باشید. غذای تازه بخورید و از زندگی لذت کافی و وافی ببرید.
غذاهایی که میشه سرد خورد
حالا که با واقعیتهای تلخی در مورد مواد غذایی که نباید دو بار گرم شوند، روبهرو شدیم، بهتر نیست از غذاهای سرد و سالم استفاده کنیم ؟ پیشنهاد ما برای شما استفاده از مواد غذایی سرد است. علاوهبر الویه یا ساندویچهای سرد، میتوانید مواد غذایی و سبزیجات را بهصورت تازه و حتی برشخورده از فروشگاههای آنلاین سفارش دهید.
غذای تازه، هم انرژی شما را تامین میکند هم سلامتی شما را. درستکردن یک سالاد با سبزیجات تازه در محل کار، امکانپذیر است. وقت زیادی هم از شما نمیگیرد. با در نظر گرفتن این اصول، در حفظ تندرستی خود کوشا باشید.