خواص ریواس بسیار زیاد است.ریواس جزو گیاهان دارویی در طب سنتی به حساب می‌آید که گیاهی صورتی رنگ است و از نظر ظاهری شبیه به کرفس است و طعم این گیاه ترش یا ملس است.در این مطلب از پارس مگ شما با تمامی خواص ریواس آشنا خواهید شد.
ارزش غذایی ریواس
ریواس به‌طور ویژه سرشار از مواد مغذی ضروری نیست، اما کالری کمی دارد. این ماده‌ی غذایی منبع خوبی از ویتامین K1 به شمار میرود؛ به طوری که ۱۰۰ گرم از آن ۲۶ تا ۳۷ درصد از نیاز روزانه‌ی بدن به این ویتامین را برطرف می‌کند. ریواس مانند دیگر میوه‌ها و سبزیجات فیبر زیادی دارد. میزان فیبر موجود در ریواس تقریبا به اندازه‌ی فیبر سیب، پرتقال و کرفس است. در ادامه ارزش غذایی ۱۰۰ گرم ریواس پخته شده آورده شده است.
| کالری | ۱۱۶ |
| کربوهیدرات | ۳۱.۲ گرم |
| فیبر | ۲ گرم |
| پروتئین | ۰.۴ گرم |
| ویتامین K1 | ۲۶ درصد از نیاز روزانه‌ی بدن |
| کلسیم | ۱۵ درصد از نیاز روزانه‌ی بدن |
| ویتامین C | ۶ درصد از نیاز روزانه‌ی بدن |
| پتاسیم | ۳ درصد از نیاز روزانه‌ی بدن |
| فولات | ۱ درصد از نیاز روزانه‌ی بدن |
همچنین در پارس مگ بخوانید : طرز تهیه خورش ریواس با سبزی قورمه به ۳ روش خوشمزه
خواص ریواس
ساقه‌ی ریواس معمولا پخته می‌شود، اما آن را به‌صورت خام هم می‌توانید مصرف کنید. با مصرف ریواس ۴۵ درصد از نیاز بدنتان به ویتامین K برطرف می‌شود.
ویتامین K یک ویتامین مفید برای سلامت استخوان‌ها به شمار میرود. ویتامین C موجود در ریواس با عفونت‌ها مبارزه می‌کند و ویتامین A و لوتئین موجود در آن هم سلامت بینایی را افزایش می‌دهند. در ادامه خواص ریواس را بررسی می‌کنیم.
خواص ریواس : یبوست را درمان می‌کند
ریواس یک ملین طبیعی است و می‌توان از آن برای درمان یبوست استفاده کرد. مطالعات نشان می‌دهند که ریواس خواص ضداسهال هم دارد، چون حاوی تانن است. ریواس مقدار زیادی فیبر غذایی دارد که می‌تواند در افزایش سلامت دستگاه گوارش مفید باشد.
خواص ریواس : استخوان‌ها را تقویت می‌کند
ریواس مقدار خوبی ویتامین K دارد که روی متابولیسم استخوان‌ها اثر قابل‌توجهی می‌گذارد و به پیشگیری از پوکی استخوان کمک می‌کند. ویتامین K همچنین در شکل‌گیری استخوان‌ها اهمیت دارد. یک مطالعه به این نتیجه رسید که ویتامین K موجود در ریواس می‌تواند خطر شکستگی استخوان‌ها را کاهش دهد.
علاوه بر این ریواس منبع خوبی از کلسیم به شمار میرود؛ به طوری که یک فنجان از آن ۱۰ درصد از نیاز روزانه‌ی بدن به این ماده‌ی معدنی را برطرف می‌کند. همان‌طور که به احتمال زیاد می‌دانید، کلسیم هم برای سلامت استخوان‌ها حیاتی است.
خواص ریواس : سلامت مغز را افزایش می‌دهد
ویتامین K موجود در ریواس آسیب عصبی به مغز را کاهش می‌دهد که این موضوع در پیگشیری از آلزایمر اهمیت دارد. یک مطالعه به این نتیجه رسید که ریواس می‌تواند به درمان التهاب در مغز کمک کند. این موضوع در جلوگیری از آلزایمر و سکته مفید است.
خواص ریواس : به کاهش وزن کمک می‌کند
کمک به کاهش وزن یکی دیگر از خواص ریواس به شمار میرود. این ماده‌ی غذایی حاوی کاتچین است که در چای سبز هم وجود دارد. کاتچین فوایدی زیادی دارد و به خواص خود در افزایش سوخت‌وساز بدن، همچنین کمک به چربی‌سوزی و لاغری شناخته می‌شود.
علاوه بر این ریواس منبع خوبی از فیبر به شمار میرود که یک ماده‌ی مغذی مفید دیگر برای کاهش وزن است. ریواس خواص ملین دارد و از این لحاظ هم می‌تواند در لاغری اثرگذار باشد.
خواص ریواس : به مبارزه با سرطان کمک می‌کند
مبارزه با سرطان را هم می‌توانیم در لیست خواص ریواس قرار دهیم. ریواس حاوی یک ماده‌ی شیمیایی است که به آن رنگ می‌دهد و ۵۰ درصد از سلول‌های سرطانی را طی ۴۸ ساعت از بین می‌برد.
برای نتیجه‌گیری در این زمینه به تحقیقات بیشتری در این زمینه نیاز است. خواص ریواس در مبارزه با سرطان زمانی که پخته شود بیشتر می‌شود. یک مطالعه به این نتیجه رسید که پختن ریواس به مدت ۲۰ دقیقه خواص ضدسرطانی آن را به‌طرز چشمگیری افزایش داد.
خواص ریواس : ممکن است به درمان دیابت کمک کند
بعضی از تحقیقات نشان می‌دهند که ترکیبات موجود در ساقه‌ی ریواس می‌توانند سطح قند خون را بهبود ببخشند و حتی سطح کلسترول خون را کاهش دهند. ترکیب فعال موجود در ریواس به نام راپونتیسین برای افراد مبتلا به دیابت مفید است.
خواص ریواس : از قلب محافظت می‌کند
از آنجایی که ریواس حاوی فیبر است، سطح کلسترول خون را کاهش می‌دهد. نشان داده شده که مصرف ریواس سطح کلسترول بد را تا ۹ درصد کاهش می‌دهد. مطالعات دیگر به این نتیجه رسیده‌اند که ترکیبات فعال موجود در ریواس از عروق در برابر آسیب‌ها حفاظت می‌کنند. بعضی از مطالعات نشان داده‌اند که ریواس می‌تواند سطح فشار خون را هم کاهش می‌دهد.
خواص ریواس : می‌تواند بینایی را بهبود ببخشد
اطلاعات کمی در این زمینه وجود دارد، با این حال ریواس حاوی لوتئین و ویتامین C است که هر دو برای بینایی مفید هستند.
خواص ریواس : می‌تواند سلامت کلیه‌ها را افزایش دهد
یک مطالعه به این نتیجه رسید که مکمل ریواس می‌تواند اثرات مثبتی روی مرحله‌ی ۳ و ۴ بیماری مزمن کلیوی داشته باشد. با این حال توجه کنید که ریواس حاوی مقداری اسید اگزالیک است و به همین دلیل می‌تواند منجر به سنگ کلیه یا بدتر شدن آن شود. بنابراین توصیه می‌کنیم قبل از مصرف ریواس با پزشک مشورت کنید.
علائم سندرم پیش از قاعدگی را تسکین می‌دهد
مطالعات نشان می‌دهند که ریواس می‌تواند گرگرفتگی که در سندرم پیش از قاعدگی رخ می‌دهد را تسکین دهد. ریواس حاوی فیتواستروژن است. مطالعات به این نتیجه رسیده‌اند مواد غذایی که حاوی این ترکیب هستند، می‌توانند علائم سندرم پیش از قاعدگی و یائسگی را تسکین دهند.
خواص ریواس : پیری پوست را به تأخیر میندازد
ریواس یکی از منابع عالی ویتامین A محسوب می‌شود. این آنتی‌اکسیدان طبیعی به خنثی کردن رادیکال‌های آزاد و به تأخیر انداختن علائم پیری مانند چین‌وچروک و خطوط ظریف کمک می‌کند. به همین دلیل است که ریواس از طریق پیشگیری از آسیب رادیکال‌های آزاد پوست را جوان و درخشان نگه می‌دارد.
ریواس یک ترکیب ضدقارچ و ضدباکتریایی طبیعی است و به شما در محافظت از پوست در مقابل عفونت‌های مختلف کمک می‌کند. می‌توانید با ریواس خام یک خمیر درست کرده و از آن برای درمان عفونت‌های پوستی استفاده کنید. اجازه دهید خمیر به مدت ۱۵ دقیقه روی صورت بماند. سپس صورتتان را با آب خنک بشویید. این کار را هر روز صبح تکرار کنید تا عفونت پوستیتان برطرف شود.
به‌عنوان رنگ موی طبیعی عمل می‌کند
ریشه‌ی ریواس حاوی مقدار خوبی اسید اگزالیک است که به مو رنگ قهوه‌ای روشن می‌دهد. این ترکیب کمک می‌کند ماندگاری رنگ مو بیشتر شود و به پوست سر آسیب وارد نشود.
سه قاشق غذاخوری از پودر ریشه‌ی ریواس را به دو فنجان آب اضافه کنید و آن را به مدت ۱۵ دقیقه روی حرارت قرار دهید تا بجوشد. سپس زیر حرارت را خاموش کنید و ترکیب را طی شب کنار بگذارید. صبح روز بعد مخلوط را از صافی رد کنید و موهای خود را با آن بشویید. با این کار موهایتان رنگ زیبایی به خود می‌گیرند.
خواص ریواس : حاوی آنتی‌اکسیدان است
ریواس منبع غنی آنتی‌اکسیدان‌ها محسوب می‌شود. یک مطالعه عنوان کرد که میزان پلی‌فنول‌های موجود در ریواس ممکن است از کلم‌پیچ هم بیشتر باشد. یکی از آنتی‌اکسیدان‌های موجود در ریواس آنتوسیانین‌ها هستند که به ریواس رنگ قرمز می‌دهند. باور بر این است که آنتوسیانین‌ها خواص شگفت‌آوری برای سلامتی بدن دارند. ریواس همچنین سرشار از پروآنتوسیانین‌هایی است که برای بدن مفید هستند.
خواص ریواس برای کبد چرب
از خواص ریواس برای علائم کبد چرب می‌توان به تاثیر این گیاه در سندروم هپاتیت نوزادان اشاره کرد. این اختلال نادر ژنتیکی سبب ترشح صفرا در کبد نوزادان می‌گردد و ریواس می‌تواند تا ۸۹ درصد زردی و لکه‌های زرد پوست را که به دلیل غالب شدن صفرا ایجاد می‌گردد، کاهش دهد.
خواص ریواس برای آلزایمر
ویتامین K موجود در ریواس می‌تواند به حفظ سلامت مغز کمک کند و در نتیجه پیشگیری از ابتلا به آلزایمر می‌شود. سلامت سلول‌های مغز به ویتامین K وابسته بوده و این ویتامین، فعالیت‌های شناختی و در نتیجه سلامت روانی افراد را تحریک کرده و حتی به درمان آلزایمر نیز کمک می‌نماید.
خواص گل ریواس
گل ریواس را به صورت آماده از عطاری‌ها می‌توانید تهیه کنید. برخی از افراد از گل آن برای تهیه جوشانده یا دمنوش استفاده می‌کنند. دمنوش آن به تقویت معده و کاهش یبوست کمک می‌کند.
یکی از مهم‌ترین فواید گل ریواس برای پوست است. دمنوش گل ریواس را می‌توانید برای کاهش پف و سیاهی دور چشم استفاده کنید. برای این کار لازم است دمنوش سرد را به یک پنبه تمیز آغشته کنید و به آرامی زیر چشم بمالید. سعی کنید پنبه را زیاد به چشم خود نزدیک نکنید.
گل ریواس را بجوشانید. بعد از اینکه کاملا سرد شد، چند قطره آبلیموی تازه به آن اضافه کنید. برای از بین بردن لک و جای جوش بسیار مفید است. از گل ریواس برای تهیه انواع پماد رفع سوختگی و جای زخم هم استفاده می‌شود.
مضرات ریواس
هیچ ماده غذایی نیست که کاملاً بدون عوارض باشد. همان طور که میزان کافی از مصرف یک ماده می‌تواند خواص زیادی برای بدن داشته باشد، مصرف بیش از حد آن نیز به بدن آسیب می‌رساند و ریواس نیز از این قاعده مستثنا نیست. مضرات ریواس مربوط به وجود کلسیم اگزالات در این گیاه است. چنانچه ریواس پس از بهار برداشت شود، میزان اگزالیک اسید آن افزایش می‌یابد.
کلسیم اگزالات، رایج‌ترین شکل از اگزالیک اسید در گیاهان بوده و می‌تواند برای بدن مضراتی داشته باشد. کلسیم اگزالات در برگ‌های ریواس وجود دارد، اما ساقه‌های آن نیز می‌توانند مقادیری از کلسیم اگزالات را در خود داشته باشند. با مصرف کلسیم اگزالات هیپراگزالوری یا افزایش اگزالات در خون اتفاق می‌افتد که وضعیتی حاد بوده و می‌تواند سبب تجمع کریستال‌های کلسیم اگزالات در برخی از اندام‌های بدن شود. افرادی که نسبت به این ماده حساسیت بیشتری دارند، دچار سنگ کلیه می‌شوند که می‌تواند به نارسایی کلیوی نیز منجر گردد. با وجود آنکه حساسیت همه افراد به کلسیم اگزالات یکسان نیست؛ اما دریافت ویتامین Cهمزمان و کمبود ویتامین B6 می‌تواند حساسیت به این ماده را افزایش دهد.
افرادی که دچار مشکل کمبود باکتری‌های مفید گوارشی هستند، همچون اگزالوباکتر فرمیژنز نیز بهتر است ریواس مصرف نکنند. چنانچه ریواس به میزان کافی و متعادل مصرف گردد، نه‌تنها افراد دچار مسمومیت غذایی نشده، بلکه می‌توانند از خواص این گیاه استفاده کنند. همچنین پختن ریواس و استفاده از آن در غذاهای پخته شده نیز سبب کاهش اگزالات تا ۸۷ درصد می‌گردد.
عوارض جانبی ریواس
ممکن است با مصرف ریواس، عوارض جانبی زیر را تجربه کنید.
۱. مشکلات کبدی
ریواس می‌تواند مشکلات کبدی را در افراد مبتلا به بیماری‌های کبدی بدتر کند.
۲. سنگ کلیه
از آنجایی که ریواس حاوی اسید اگزالیک است، ممکن است سنگ کلیه را بدتر کند.
۳. ممکن است اسهال یا یبوست را بدتر کند
ممکن است در اثر زیاده‌روی در مصرف ریواس، بدتر شدن اسهال و یبوست را تجربه کنید.
۴. ایجاد مشکلاتی برای زنان باردار و شیرده
مصرف بیش از حد ریواس برای زنان باردار و شیرده خطرناک است.
۵. مضر برای کودکان
اگرچه ساقه‌ی ریواس اسید اگزالیک خیلی کمی دارد، اما همچنان می‌تواند برای کودکان زیر چهار سال خطرناک باشد.
چرا ریواس آن‌قدر ترش است ؟
ریواس یکی از ترش‌ترین سبزیجات روی زمین به شمار میرود. مزه‌ی ترش آن به علت میزان بالای اسید مالیک و اسید اگزالیک موجود در آن است. اسید مالیک یکی از فراوان‌ترین اسیدهای موجود در گیاهان است و به بسیاری از میوه‌ها و سبزیجات مزه‌ی ترش می‌دهد. جالب است بدانید که رشد ریواس در تاریکی باعث می‌شود ترشی آن کمتر شود.
چطور ریواس را به رژیم غذایی خود اضافه کنیم ؟
ریواس را می‌توانید به روش‌های مختلف نوش جان کنید. معمولا از ریواس برای تهیه‌ی مربا و دسر استفاده می‌شود. یک روش خلاقانه برای استفاده از ریواس، تهیه‌ی سالاد با آن است. همچنین می‌توانید ریواس یا مربای آن را به جو دوسر اضافه کرده و در وعده‌ی صبحانه نوش جان کنید.
فواید ریواس برای لاغری
یکی از خواص ریواس کمک به کاهش وزن است؛ زیرا این گیاه چربی ندارد و در هر ۱۰۰ گرم از آن تنها ۲۱ کالری وجود دارد و حتی با پختن ریواس موادمغذی آن کاهش پیدا نمی‌کند. افزایش دریافت فیبر و همچنین دریافت مواد مغذی، سبب کاهش اشتها و احساس سیری طولانی‌مدت می‌شود. همچنین در برخی ترکیبات موجود در این گیاه به افزایش سوخت و ساز و افزایش چربی سوزی کمک می‌کنند. در صورت مصرف به اندازه، ریواس می‌تواند گزینه خوبی برای کاهش وزن باشد. از این گیاه می‌توان در تهیه خورش، سوپ و برخی دیگر
ریواس را چگونه بخوریم ؟
ریواس را در فصل بهار و اوایل تابستان به‌صورت خام مصرف می‌کنند. کسانی‌که طرفدار طعم ترش هستند، آن را با کمی نمک و آبغوره میل می‌کنند. در کشور‌های اروپایی، معمولا ریواس را خام نمی‌خورند و قبل از مصرف آن را با آب می‌پزند.
تهیه مربا و دسر هم با استفاده از گیاه ریواس بسیار رایج است. شما همچنین می‌توانید آن را با مقداری شکر یا عسل بپزید تا طعم ملس داشته باشد. در مورد مصرف گیاه ریواس، معمولا این سوال مطرح می‌شود که آیا برگ ریواس سمی است. در جواب باید بگوییم که بله حاوی ترکیباتی سمی است. موقع مصرف حتما برگ‌ها را کامل جدا کنید.
شربت ریواس با طعمی شبیه به شربت سکنجبین در خراسان رواج دارد. شربت غلیظ و خوشمزه ریواس، سوغات معروف شهر نیشابور و یک نوشیدنی پرطرفدار برای رفع عطش در تابستان است.
اگر از علاقمندان به دمنوش‌های سالم و گیاهی هستید، از خواص دمنوش ریواس غافل نشوید. شما می‌توانید این گیاه را به صورت چای، جوشانده و دمنوش هم استفاده کنید.
ریواس سرشار از آنتی‌اکسیدان و ویتامین است. یک لیوان آب ریواس فواید بسیاری برای سلامتی، فشار و چربی خون دارد. شما می‌توانید آب ریواس را با آب مرکبات یا آبغوره ترکیب کنید.
از غذاها استفاده نمود.
مسمومیت غذایی
توصیه می شود که پوست و برگ های ریواس استفاده خوراکی نشود چون می تواند باعث مسمومیت شدید غذایی شود. مسمومیت مصرف برگ ریواس با عوارضی همچون سوزش گلو و دهان، مشکلات تنفسی و گوارشی همراه است.
ریواس در رژیم غذایی
ریواس گیاه خوش خوراکی است و به همین دلیل بیشتر به صورت خام مصرف می شودد. البته از ریواس خوراکی ها و غذاهایی هم تهیه می شود که از مهم ترین این خوراکی ها می توان به ترشی ریواس، خورش ریواس، مربای ریواس، شربت ریواس و لواشک ریواس اشاره کرد.
مراقب باشید سردی‌تان نکند!
طبع ریواس از لحاظ طب سنتی سرد است اما اگر با مقداری شکر یا عسل مصرف شود از سردی آن کاسته می‌شود. این گیاه منبع غنی از ویتامین‌ها و املاح معدنی به شمار می‌آید و اثرات معجزه آسایی بر سلامت دارد. ریواس قابض است و باعث تقویت معده و کبد می‌شود. همچنین برای بیماران تب‌دار و بی‌اشتها مفید است و یرقان، ضعف و سستی را برطرف می‌کند. برای این منظور کافی است ۱۰۰ گرم آب ریواس خام را به همراه آب هویج یا کرفس، خیار و سیب (یک سوم آب ریواس و دو سوم آبمیوه‌ها یا سبزی‌های ذکر شده) بنوشید. علاوه براینها، ریواس به کاهش حالت تهوع و درمان اسهال‌های صفراوی (با مزاج گرم) کمک می‌کند. ساقه‌هاى زیرزمینى آن نیز (معروف به ریوند) در رفع یبوست و کاهش علائم بواسیر تاثیرگذارند و معده را ضد عفونى مى‌کنند.
شربت بهشتی با ریواس قاقری !
شربت ریواس از ساقه گونه‌ای از این گیاه تحت عنوان قاقری یا ریواچ تهیه می‌شود. این نوع ریواس برخلاف ریواس‌های دیگر طعمی شیرین دارد و در دامنه کوه زیبد واقع در استان خراسان رضوی می‌روید. شربت آن هم بسیار خوش طعم است و به آب انار شیرین شباهت دارد. از ریواس و برگ‌های زخیم و گوشت‌دار آن در غذاهای ایرانی به صورت خام و پخته نیز استفاده می‌شود. توجه داشته باشید که ریواس را نباید بیشتر از یک تا سه روز در یخچال نگهداری کنید.
همه کاربردهای ریواس
جهت بهره‌مندی از خواص ریواس حتما لازم نیست آن را بخورید. ریواس علاوه بر اینکه بر ارگان‌های داخلی بدن تاثیر می‌گذارد کاربردهای ویژه دیگری هم دارد؛ از جمله اینکه:
– جهت پاک کردن آثار سوختگی از ظروف، مقداری ریواس را همراه با آب در آنها بجوشانید. اسید موجود در ریواس چربی‌های سوخته و چسبیده به ته ظرف را پاک می‌کند.
– برگ‌های ریواس به دفع حشرات موزی کمک می‌کنند.
– مصرف جوشانده ریشه ریواس روی موها باعث طلایی شدن موهای قهوه‌ای رنگ می‌شود. برای روشن شدن مو همچنین می‌توانید ۵۰ گرم ریواس را در یک لیتر آب به مدت ۳۰ دقیقه بجوشانید. سپس این محلول را صاف کرده و موها را چندبار با آن خیس کنید.
– استفاده از ترکیب ریواس رنده شده با آبلیمو یا ریواس له شده با مقداری سرکه به روی پوست باعث از بین رفتن جوش و لک می‌شود.
– برای رفع جای باقی مانده از جوش‌ها، مقداری پودر گل ریواس را با یک قاشق ماست مخلوط کنید و هفته‌اى سه بار به ناحیه مورد نظر بمالید.
در چه ظرفی ریواس بپزیم ؟
هنگام خرید، ساقه‌های جوان و ترد ریواس را انتخاب کنید. برای آماده‌سازی آن نیز باید ریواس را پوست کنده، خرد کنید و بشویید. بهتر است بیشتر از قسمت‌های ترد، نازک و روشن ریواس استفاده کنید زیرا قسمت‌های سبز و تیره‌تر آن کمی به تلخی می‌زنند.
قسمت‌های سفت‌تر آن هم بعد از پخت ریش‌ریش می‌شوند و سفت باقی می‌مانند. لازم به ذکر است که ریواس برای پخت به یک جوش کوتاه احتیاج دارد و اگر مدت طولانی روی حرارت بماند، له می‌شود. به همین دلیل باید آن را در پایان پخت به غذا اضافه کرد. همچنین به دلیل اگزالات پتاسیم موجود در آن، بهتر است در ظروف فلزی به خصوص مسی پخته نشود زیرا مس با غذاهای اسیدی واکنش‌های مضری ایجاد می‌کند.
پنج دستور درمانی با ریواس
– برای درمان کم خونی، از ریشه خشک شده ریواس یا شربت آن همراه با غذا استفاده کنید.
– برای رفع درد، ناراحتی، گاز و نفخ معده ۱۵ گرم پودر ریشه ریواس را برای ۲۰ دقیقه در ۳۰۰ سیسی آب جوش دم کنید و قبل از غذا یک استکان از آن بنوشید.
– برای استحکام استخوان‌ها، ریشه ریواس را همراه با عرق مرزه در روغن کنجد بجوشانید و بعد از ولرم شدن آن را روی بدن ماساژ دهید.
– برای بیماری برص ریشه ریواس را به صورت پودر درآورده با عسل مخلوط کنید و در محل بمالید.
– برای درمان آبله، پیوره و دندان درد، ساقه ریواس را بجوشانید و به‌صورت ضماد روی محل قرار دهید. همچنین می‌توانید خود ریواس را بجوید.
– برای درمان سرفه‌های کهنه و زیادی صفرا گرد ریشه ریواس را با لعاب به دانه، به صورت حبّ درآورده و زیر زبان قرار دهید.
