سرفه طولانی مدت میتواند نشاندهنده خروسک، سیاهسرفه، آسم و سایر بیماریها باشد به همین جهت باید درمورد علت سرفههای طولانی مدت تحقیق کرد تا درمان بهدرستی انجام شود و شرایط بیمار بدتر نشود.با این مطلب از پارس مگ همراه باشید تا با دلایل اصلی و روش های درمانی سرفه طولانی مدت آشنا شوید.
سرفه حاد به علت عفونت ویروسی دستگاه فوقانی معمولا حداکثر تا سه هفته طول میکشد.
اگر این سرفهها بیشتر از سه هفته طول کشید یا با علائم شدید دیگری مانند درد قفسه سینه، تنگی نفس یا سرفههای آغشته به خون همراه بود، باید هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کرد تا علتهای زمینهای شناسایی و رفع شود.
اگر فقط سرفه بدون علائم دیگر دارید، میتوانید از شربتهای سرفه بدون نسخه استفاده کنید که حاوی «دکسترومتورفان» یا نوعی ضدسرفه است.
به گزارش ایندیپندنت، «راج داسگوپتا»، دکتر داروساز در این باره میگوید: شربتهای ضدسرفه بدون نسخه مواد خلط آور و آنتیهیستامین دارند، اما برای حالتی مانند عفونتها یا بیماریهایی که نیاز به آنتیبیوتیک دارند، نسخه پزشک لازم است.
او همچنین در مورد درمانهای خانگی توصیه میکند: با نوشیدن آب و چای به بدن آبرسانی کنید. هوای خانه را به کمک دستگاههای مرطوبکننده مرطوب نگه دارید و برای تسکین سوزش گلو از قرصهای پاستیلی گلودرد استفاده کنید.
او همچنین بر نوشیدن مخلوط آب گرم و عسل، غرغره کردن آبنمک، خواب کافی و دوری کردن از محرکهایی مانند دود یا بوهای تند تاکید کرد.
سرفههای طولانیمدت به عوامل متفاوتی از جمله آسم، عارضه سرفه مسیر تنفس فوقانی، بیماری رفلاکس (برگشت اسید) معده به مری (GERD)، عفونتهای تنفسی و حساسیت مرتبط است.
به گفته داسگوپتا، سیگار کشیدن و آلودگی هوا و داروهای آنزیم مبدل آنژیوتانسین یا ایسیئی (ACE) میتواند سبب سرفههای طولانیمدت شود.
برخی سرفهها بهمرور از بین میرود، اما اگر سرفه مداوم طولانیمدت درمان نشود، تشدید میشود یا باعث حملههای سرفه شدید میشود و حتی ممکن است به غشکردن یا استفراغ منتهی شود.
بنابراین، اگر بیش از سه هفته است که سرفه میکنید و علائمی مانند درد قفسهسینه یا تنگی نفس نیز دارید، باید با متخصص مراقبتهای بهداشتی مشورت کنید تا شرایط زمینهای این عارضه بررسی و بیماری بهطور کامل درمان شود.
همچنین در پارس مگ بخوانید : درمان سرفه خشک با چند روش ساده ی خانگی
علت سرفه طولانی مدت
اگر شکایات سرفه شما برطرف نشد و تعداد آنها روزبهروز بیشتر میشود، بهتر است با یک متخصص مشورت کنید. سرفه که معمولاً در اثر سرماخوردگی دیده میشود، اگر بیش از ۳ هفته طول بکشد، میتواند نشانه بیماریهای جدی مانند سرطان ریه و سل باشد. به طور کلی علتهای اساسی سرفه طولانی مدت میتواند یکی از موارد زیر باشد:
ویروس و باکتری از علل سرفه طولانی مدت
ویروسها و باکتریهایی که باعث بیماریهایی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا میشوند، میتوانند باعث تجمع مخاط در ریهها شوند؛ بنابراین، بدن یک رفلکس سرفه ایجاد میکند تا مخاط را از ریهها خارج کند. این سرفه بلغمی ممکن است بهمرور زمان با تحریک نایژهها به سرفه طولانیتری تبدیل شود.
آلرژنها از علل سرفه طولانی مدت
حساسیت به هر مادهای مانند گردوغبار، گرده گل، کپک، دود، بو، مواد شوینده از دلایلی هستند که باعث ایجاد سرفه میشوند. قرارگرفتن در معرض آلرژنها میتواند باعث واکنش بیش از حد ریهها شود. در این حالت ریهها سعی میکنند با سرفه، مواد حساسیتزا را از بدن دفع کنند.
قطره پشت بینی از علل سرفه طولانی مدت
قطره پشت بینی، میتواند در نتیجه آنفولانزا، سرماخوردگی، عفونتهای دستگاه تنفسی فوقانی و آلرژی رخ دهد. مخاط در راههای هوایی که به دلایل مختلف مسدود شدهاند، تجمع مییابد. مخاط انباشته شده میتواند از گلو برگردد و باعث سرفه شود.
رفلکس اسید از علل سرفه طولانی مدت
رفلکس میتواند یکی از عواملی باشد که باعث سرفههای مداوم میشود. همچنین حالتی است که غذایی که به طور کامل در معده هضم نشده است با اسیدهای معده مخلوط شده و به حلق باز میگردد. اسید معده، میتواند با تحریک گلو، نای و تارهای صوتی باعث سرفه شود. سرفه، به خصوص در شب، میتواند در نتیجه رفلکس مشاهده شود.
COPD (بیماری مزمن انسدادی ریه)
یکی از مشخصترین ویژگیهای COPD، سرفهای است که از بین نمیرود. این وضعیت باعث ضعیفشدن آلوئولها (کیسههای ریز) در راههای هوایی میشود،مونوکسید کربن را به خون میرساند و اکسیژن را از بین میبرد و درنتیجه ریه را از بین خواهد برد. در نتیجه این وضعیت، انتقال هوای تازه به ریهها مشکل میشود و سرفه مداوم مشاهده میشود.
آسم از علل سرفه طولانی مدت
آسم وضعیتی است که باعث باریک شدن و تورم راههای هوایی میشود. در این حالت بدن مخاط تولید میکند که تنفس را دشوار میکند. مخاط اضافی تشکیل شده در ریهها و راههای هوایی با سرفه دفع میشود. گردوغبار، گرده گل، دود، هوای آلوده، سرما و استرس میتواند از جمله عواملی باشد که باعث تشدید آسم و افزایش سرفه میشود.
نارسایی قلبی از علل سرفه طولانی مدت
بیماری نارسایی قلبی وضعیتی است که باعث میشود قلب بهاندازه کافی پمپ نکند، رگها را مسدود کند و فشار خون را افزایش دهد. نارسایی قلبی میتواند باعث سرفه با مخاط سفید یا صورتی شود.
سرطان ریه از علل سرفه طولانی مدت
سرطان ریه یک بیماری جدی است که باعث سرفه مداوم میشود. سرفهای که از بین نمیرود، اغلب در سرطان ریه دیده میشود، ممکن است با علائم دیگری همراه باشد. از جمله این علائم، خسخس سینه، مشکل در تنفس، درد قفسه سینه و سرفه خونی با یا بدون خلط میباشد.
دارو از علل سرفه طولانی مدت
شایعترین عارضه جانبی برخی از داروهای معروف به مهارکنندههای ACE که در بیماریهایی مانند فشارخون بالا و نارسایی قلبی استفاده میشود، سرفهای است که از بین نمیرود.
آپنه انسدادی خواب از علل سرفه طولانی مدت
آپنه خواب زمانی است که ماهیچههای گلو که در طول خواب شل میشوند، راههای هوایی را میبندند و تنفس را دشوار میکنند. اگرچه خوروپف بارزترین ویژگی آپنه خواب است، اما مطالعات گزارش دادهاند که آپنه خواب ممکن است دلیل سرفههای مداوم باشد.
سرطان ریه ممکن است همراه با سرفه ظاهر شود
سرفه یک مکانیسم دفاعی مهم است که در پاکسازی ترشحاتی به نام ترشحات در مجاری هوایی و مواد تحریککننده در مجاری تنفسی مانند اجسام خارجی و گردوغبار نقش دارد. شایعترین علت سرفه، عفونتهای دستگاه تنفسی فوقانی است. با این حال، سرفه ممکن است به دلیل یک عفونت ساده دستگاه تنفسی فوقانی باشد یا ممکن است اولین علامت سرطان ریه باشد. به همین دلیل توصیه میشود افرادی که از سرفههای طولانیمدت شکایت دارند با متخصص بیماریهای قفسه سینه مشورت کنند.
اگر سرفه با تب و کاهش وزن همراه است توجه کنید!
در حالی که شکایت کوتاهمدت سرفه در وهله اول حاکی از عفونت است، سرفه مزمن که بیش از ۳ هفته طول میکشد، بیماریهایی را به یاد میآورد که ممکن است، دورهای جدی و مزمن داشته باشند، مانند COPD یا آسم مربوط به دستگاه تنفسی تحتانی. علاوه بر این، سرفه مزمن ممکن است در مواردی آبریزش بینی و بیماری رفلکس بیشتر دیده شود. در میان سایر علل سرفه، شکایاتی مانند تب، تعریق و کاهش وزن، احتمالاً نشاندهنده سل است.
علت سرفه طولانی مدت و مزمن
سرفه مزمن معمولاً بااحساس غلغلک و خارش خفیف در پشت گلو یا قفسه سینه رخ میدهد. سرفه مزمن اغلب علائمی را نشان میدهد که خشک هستند و باعث گلودرد میشوند. بیش از ۹۰ درصد از سرفههای مزمن علت آن است.
- چکه بعد از بینی
- آسم
- بیماری ریفلاکس
با این حال نباید فراموش کرد که بیماریهایی مانند سرطان ریه، برونشکتازی، COPD، بیماری احتقانی قلب، سل نیز میتوانند باعث سرفه مزمن شوند. به همین دلیل، مراجعه به مؤسسات بهداشتی و تعیین علت سرفه در سرفههای بیش از ۸ هفته بسیار مهم است.
روشهای تشخیص علت سرفه طولانی مدت
در تشخیص سرفه مزمن، پزشک میتواند پس از گوشدادن به سابقه پزشکی شما، تعدادی از تشخیصها را با معاینه فیزیکی انجام دهد. برخی از آزمایشاتی که ممکن است برای تأیید این تشخیصها تجویز کند، عبارتند از:
آزمایش خلط
در برخی موارد که مشکوک به عفونت ریه است، میتوان میکروبهای موجود در خلط را بررسی کرد.
سواب بینی یا گلو
این تستها را میتوان در عفونتهای دستگاه تنفسی فوقانی استفاده کرد.
اسپیرومتر
این آزمایش برای تعیین عرض نایژههایی که هوا را به نقاط انتهایی ریهها منتقل میکنند، میزان و سرعت هوای منتقل شده از این برونشها استفاده میشود. در تشخیص بیماریهایی مانند آسم و COPD کاربرد دارد.
پیک فلومتر
این آزمایش سرعت هوایی را که در حین تنفس به داخل و خارج از ریههای خود تنفس میکنید، اندازهگیری میکند.
تست متاکول
اگر راههای هوایی شما پس از استنشاق متاکولین – یک محرک رایج آسم – باریک شود، تشخیص آسم قابل تأیید است.
اشعه ایکس ریه
اشعه ایکس ریه اطلاعاتی در مورد ساختار ریهها میدهد و میتواند برای تشخیص بیماریهای خاص مانند ذاتالریه استفاده شود.
توموگرافی کامپیوتری (CT) اسکن
این آزمایش ساختار دقیق حفره قفسه سینه را نشان میدهد و همچنین یافتههای مهمی در مورد برخی از بیماریهای ریوی به دست میآورد.
برونکوسکوپی
این فرایند مشاهده مستقیم راههای هوایی با ورود به مجاری هوایی با یک لوله انعطافپذیر یا غیرقابلانعطاف با دوربین در انتهای آن است. برای خارجکردن اجسام خارجی در صورت وجود یا نمونهبرداری از مناطق مشکوک مناسب است.
در صورت بروز سرفه طولانی مدت توجه داشته باشید
سرفه مقاوم باید در مراکز مناسب و با معاینات بیشتر بررسی شود. پزشک با گرفتن شرححال دقیق بیمار در شکایت سرفه، سرنخهای مهمی به دست میآورد. به همین دلیل فرد باید شروع شکایات خود، مدتزمان، سایر شکایات همراه، داروهایی که مصرف کرده و بیماریهایی که داشته است را به پزشک خود گزارش دهد.
به عنوان مثال، سرفهای که همراه با خلط نیست، گاهی اوقات تنها با قطع داروهای فشارخون مورد استفاده بیمار برطرف میشود و گاهی نیاز به بررسی جامع همراه با توموگرافی ریه و معاینه قلبی است. با وجود تمام این موارد، اگر علت سرفه قابلتشخیص نباشد، نیاز به یک روش مداخلهای به نام برونکوسکوپی است که در آن ریه با سیستم دوربین بررسی میشود. درمان سرفه به سمت بیماری است که باعث این شکایات میشود.
درمانهای طبیعی و خانگی برای سرفه طولانی مدت
عسل
یک یا دو قاشق چایخوری عسل ممکن است تولید مخاط را کاهش دهد. عسل همچنین میکروب ها را نیز از بین می برد. با این حال به یاد داشته باشید که عسل می تواند باعث «بوتولیسم»، شکل نادری از مسمومیت غذایی در نوزادان شود. هرگز به کودکان کوچکتر از یک سال عسل ندهید.
نوشیدنی های گرم
نوشیدنی های گرم، گرفتگی سر را کاهش نمی دهند اما می توانند سرفه را خیلی بهتر از نوشیدنی های با دمای اتاق تسکین دهند. اگر به دنبال تسکین سرفه هستید، چای یا آب گرم بنوشید.
زنجبیل
تحقیقات نشان می دهد که برخی از ترکیبات تصفیه شده درون ریشه زنجبیل می توانند ماهیچه هایی را که راه های هوایی شما را منقبض می کنند، شل کنند. می توانید زنجبیل را به صورت خام بخورید یا می توانید ریشه زنجبیل آسیاب شده را با عسل مخلوط کرده و در چای گرم هم بریزید.
آب
نوشیدن آب به مقدار کافی نه تنها خراش مجرای گلو ناشی از سرفه را تسکین می دهد و شما را هیدراته نگه می دارد، بلکه مخاط گلو را نیز رقیق می کند.
بخور
بخور دادن ممکن است به بهبود سرفه کمک کند زیرا راه های تنفسی شما را آرام و مرطوب می کند. همچنین می توانید برای راحتی بیشتر، روغن های ضروری مانند سوسنبر را نیز به آب اضافه کنید.
شستشوی بینی
یکی از شایع ترین دلایل سرفه التهاب راه هوایی فوقانی است. شستشوی مجرای بینی با سرم آبنمک (محلول رقیق آبنمک) میتواند با از بین بردن مواد محرک و پاکسازی مخاط، التهاب را کاهش دهد.
جوهر نعنا
جوهر نعنا یا «منتول» ترکیبی است که به طور طبیعی در سوسنبر یافت می شود و راه های تنفسی شما را باز می کند و به شما کمک می کند تا راحت تر نفس بکشید. این بدان معناست که می تواند از سرفه نیز جلوگیری کند.
قرقره آب نمک
قرقره آب نمک معمولاً یک درمان برای گلودرد است اما برای سرفه نیز ارزش امتحان کردن را دارد. رطوبت اضافی می تواند مخاط را رقیق کند و به شستن ذراتی که گلو شما را تحریک می کنند هم کمک کند.
دستگاه رطوبت ساز
اگرچه مرطوب نگه داشتن هوا می تواند به جلوگیری از سرفه خشک کمک کند اما مراقب رطوبت سازها باشید. برخی از آلرژنها زمانی که هوا خیلی مرطوب باشد، بهترین رشد را دارند. اگر مرطوب کننده ها را تمیز نگه ندارید، کپک می تواند در داخل آنها نیز رشد کند.
گیاهان
متخصصان دریافتهاند که مخلوط کردن گیاهانی مانند برگ پیچک، ریشه گل ختمی و آویشن در یک شربت میتواند تعداد روزهایی را که با سرفه خود مقابله میکنید، کاهش دهد.
چای نعناع فلفلی با عسل
چای نعناع به دلیل اثر آرامش بخش آن بر سیستمهای مختلف بدن مورد مطالعه قرار گرفته است. ممکن است به آرامش سیستم تنفسی شما کمک کند. هنگامی که چای نعناع با عسل ترکیب شود، ممکن است به شما کمک کند تا سرفههای مداوم را تسکین دهید. ثابت شده است که عسل دارای خواص ضد باکتریایی و ضد التهابی است.
برگ آویشن و پیچک
در یک مطالعه، یک داروی گیاهی از آویشن و برگ پیچک در مقایسه با افرادی که با هیچ دارویی درمان نمیشوند، علائم سرفه را کاهش میدهد. اسانسهای آویشن و برگ پیچک را میتوان از طریق دیفیوزر در خانه استنشاق کرد. همچنین آنها میتوانند به عنوان تنتور آویشن و برگ پیچک در فروشگاه محلی شما خریداری شوند.
بروملین
مشخص شده است که این ماده احتمالا به تحریک آلرژیک مجاری تنفسی کمک میکند. بروملین در آناناس یافت میشود. اغلب از ساقه به جای میوه آناناس به دست میآید. مصرف آن به عنوان مکمل ممکن است به سرفه ناشی از آلرژی کمک کند.
قرص گلو
مکیدن قرص گلو- یا حتی فقط یک آب نبات سفت – ممکن است گلوی شما را به اندازه ای خیس کند که در کوتاه مدت سرفه را کاهش دهد. بهترین گزینه برای شما قرص گلو با منتول بازکننده راه هوایی است.
قرص گلو یا قرص مکیدنی (Throat lozenge) قرص کوچکی است که برای توقف سرفه به آرامی در دهان حل میشود و معمولاً برای تسکین گلودرد در داروخانهها قابل دسترس است. قرص گلو ممکن است حاوی بنزوکائین، بیحس کننده یا روغن اکالیپتوس باشند.
بیشتر مواقع سرفه جای نگرانی ندارد و یک روند طبیعی برای پاکسازی ریهها محسوب میشود. اما گاهی اوقات این مشکل نشاندهنده وجود یک ویروس در بدن همچون سرماخوردگی است که با علائمی مانند آبریزش بینی، تب، گلودرد، گوش درد و گرفتگی و درد کلی همراه خواهد بود.
سرفه ها چقدر طول می کشد ؟
مدت سرفه میتواند به طور قابل توجهی متفاوت باشد اما سرفههای طولانیتر ممکن است شایعتر از آن چیزی باشد که تصور میکنید. سرفه میتواند در کمتر از دو یا سه روز برطرف شود اما یک مطالعه نشان داد که به طور متوسط، سرفه ناشی از بیماری به مدت ۱۸ روز باقی میماند. شرایطی مانند بیماری مزمن ریوی یا آسم میتواند میانگین طول مدت علائم سرفه را افزایش دهد. سرفه میتواند آخرین علامتی باشد که در زمان بهبودی از سرماخوردگی یا آنفولانزا برطرف میشود. انواع مختلف سرفه از نظر مدت زمان متفاوت است. مثلا:
- سرفههای حاد کمتر از ۳ هفته طول میکشد؛
- سرفههای تحت حاد ۳ تا ۸ هفته طول میکشد؛
- سرفههای مزمن بیش از ۸ هفته طول میکشد.
چه زمانی باید به دنبال کمک پزشکی بود ؟
اگر تنها علامت شما سرفه طولانی مدت است و در غیر این صورت احساس سلامتی میکنید، مراقب مدت زمان ماندگاری آن باشید. هر سرفهای که بیش از هشت هفته طول بکشد دلیلی برای تماس با پزشک است. در صورت داشتن علائم اضافی و سرفههایی که از بین نمیروند؛ از جمله موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:
- مخاط خونی هنگام سرفه؛
- تنگی نفس؛
- کاهش وزن؛
- مخاط بیش از حد؛
- تب.
ممکن است نیاز به درمان نسخهای یا آزمایشهای تشخیصی داشته باشید تا متوجه شوید در سیستم تنفسی شما چه اتفاقی میافتد.
کودکان و سرفه طولانی مدت
اگر کودک شما سرفههای طولانی مدت دارد، به صدای سرفه دقت کنید. هرگونه سوت زدن یا خس خس سینه همراه با سرفه به این معنی است که باید فورا کودک خود را نزد پزشک اطفال ببرید. اگر علائم دیگری به جز سرفه وجود ندارد، اگر سرفه بیش از سه هفته طول کشید، با پزشک کودک خود تماس بگیرید.
سیاه سرفه یک عفونت جدی است که میتواند در کودکان زیر دو سال کشنده باشد. برای حملات شدید سرفه که همراه با تب یا تنگی نفس در هر کودکی است، فورا به پزشک مراجعه کنید. نوزادان کمتر از ۱ سال باید به پزشک اطفال مراجعه کنند بدون توجه به اینکه در صورت داشتن سرفه، سیاه سرفه یا سایر بیماریهای جدی ریوی را رد کنند.
سرفه طولانی مدت ؛ آیا عوارضی دارد ؟
سرفه مزمن میتواند عوارضی را به همراه داشته باشد که منجر به بیماریهای دیگر شود. حملات سرفه میتواند باعث موارد زیر شود:
- شما را از خواب بیدار کنید؛
- تنفس را دچار کند؛
- باعث تهوع یا سرگیجه شود؛
- باعث استفراغ شود؛
- باعث می شود کنترل مثانه خود را از دست بدهید؛
- با فعالیتهای روزانه مانند صحبت کردن، آواز خواندن یا ورزش تداخل ایجاد کند.
اگر سرفههای شما شدید و مداوم باشد، سرفه حتی میتواند منجر به غش شود.