یکی از قسمت‌های مهم در بدن انسان، لگن است که در صورت بروز مشکل، در فعالیت روزمره انسان‌ها اختلال ایجاد می‌کند و فیزیوتراپی کف لگن در منزل یک گزینه مناسب برای درمان است.
درمان اختلالات لگن در منزل توسط فیزیوتراپی
یکی از قسمت‌های مهم در بدن انسان، لگن است که در صورت بروز مشکل، در فعالیت روزمره انسان‌ها اختلال ایجاد می‌کند. جایگاه لگن در پایه ستون فقرات بوده و متشکل از دنبالچه، بینام و خواجی است. همچنین لگن دارای مفاصل ران، خاجی خاصره‌ای و التصاق شرمگاهی است. هر گونه درد در بخش لگن، می‌تواند نشستن، راه رفتن و خوابیدن را برای فرد، دشوار کند. فیزیوتراپی لگن در این شرایط، اهمیت زیادی پیدا می‌کند و می‌تواند تأثیر زیادی در بهبود سریع‌تر فرد داشته باشد. در ادامه این مقاله به کمک کلینیک فیزیوتراپی خانه سلامت ابعاد مختلف این موضوع را بررسی کرده‌ایم.
چه زمان از فیزیوتراپی برای کف لگن استفاده می‌کنیم؟
زمانی که فردی دچار مشکلی در کف لگن است، عضلات کف لگن را نمی‌تواند به درستی شل کند و این به نوبه خود موجب اختلال در دفع ادرار و مدفوع می‌شود. فیزیوتراپیست در وهله اول، یک گزارش کامل از وضعیت پزشکی شما می‌گیرد. بعد از آن، حالت بدنی، میزان انعطاف و قدرت عضلات دور باسن را بررسی و معاینه می‌کند. سپس در مرحله بعدی، ممکن است نیاز به معاینه داخلی باشد که در زنان شامل ناحیه واژینال/ رکتال و در مردان، رکتال یا مقعدی است.
انجام معانیه داخلی نیز به همان اندازه با اهمیت محسوب می‌شود و می‌تواند اطلاعات خوبی از وضعیت بیمار، ارائه دهد. ولی اگر میزان درد شما به قدری زیاد باشد که در صورت معاینه، آن درد، شدت یابد، می‌توانید این مرحله را حذف کنید. در نهایت فیزیوتراپیست پس از بررسی کامل، یک برنامه درمانی در منزل، متناسب با نوع مشکل شما ارائه می‌دهد.
انواع درد و اختلالات کف لگن
هر بخشی از بدن می‌تواند دچار مشکل و درد شده و کف لگن نیز این موضوع مستثنی نیست. ماهیچه‌های اطراف لگن ممکن است به میزان زیادی ضعیف، سفت، کشیده یا پاره شوند. در ادامه اختلالات رایج این ناحیه و فیزیوتراپی کف لگن را توضیح می‌دهیم.
عضلات کف لگن بسیار سفت
عضلات کف لگن هایپرتونیک که دارای سفتی یا کوتاهی هستند، ممکن است منجر به مشکلات زیادی شوند که عبارتند از:
-
درد در ناحیه لگن و اندام‌های تناسلی یا دور مقعد و دنبالچه
-
مکرر شدن ادرار و ناتوانی در تخلیه کامل مثانه و روده
-
هنگامی که این عضلات، بیش از حد فعال باشند، مقاربت می‌تواند با درد و سختی بیشتری همراه باشد.
-
مشکل یبوست در هنگام تخلیه روده
در این حالت می‌توان از فیزیوتراپی برای درمان کف لگن هایپرتونیک استفاده کرد که شامل روش‌هایی مانند تمرین مربوط به هوشیاری، درمان دستی عملی، تنفس دیافراگمی و تمرینات ورزشی برای رها کردن کف لگن است.
عضلات کف لگن با کشسانی پایین
اگر عضلات کف لگن شما ضعیف باشند، ممکن است باعث بی‌اختیاری فشاری و پایین افتادن لگن شوند. اگر شما هنگام عطسه، سرفه، خندیدن یا دویدن، ادرار کنید، دچار بی‌اختیاری فشاری ادرار هستید. همچنین زمانی که عضلات کف لگن، بسیار ضعیف باشند، منجر به افتادگی مثانه، مقعد یا رحم می‌شوند. در این شرایط، فیزیوتراپیست در جهت تقویت عضلات شما برنامه‌ای می‌دهد تا آن را جهت بهبودی، تمرین کنید.
همچنین متخصص ممکن است از روش‌هایی نظیر پس خوراند زیستی، درمان دستی و الکتروتراپی نیز استفاده کند.
درمان اختلالات کف لگن توسط فیزیوتراپی
فیزیوتراپیست، بیماری را که ممکن است دچار مشکلات درد لگنی، درد در مقاربت، بی‌اختیاری یا خیس کردن بستر است، معاینه می‌کند. لازم به ذکر است که توان‌بخشی صرفاً شامل تمرینات کف لگن نیست، بلکه یک برنامه درمانی کامل نیز برای فیزیوتراپی لگن به بیمار ارائه می‌شود. روش‌های درمانی برای افراد مختلف، یکسان نیست و با توجه به نیاز و شرایط هر فرد می‌تواند متفاوت باشد.
فیزیوتراپی کف لگن در منزل
به طور کلی فیزیوتراپی لگن در منزل ، شامل مراحل زیر است که در ادامه توضیح می‌دهیم.
-
بررسی اولیه بیمار
همانطور که پیش‌تر گرفته شد، ابتدا پزشک شما را بررسی کرده و بر اساس معاینات، تعداد جلسات لازم برای فیزیوتراپی، تعیین می‌شود.
-
بررسی شیوه راه رفتن بیمار
در این مرحله لازم است که فیزیوتراپ، نحوه راه رفتن فرد را ارزیابی کند. در صورتی که بیمار به طرز درستی راه نرود، متخصص، تمرین و آموزش‌های لازم را به بیمار می‌دهد.
-
ارزیابی ناحیه درد در ران‌ها
فیزیوتراپ سعی می‌کند نقاط درد در بیمار را با لمس ران‌ها پیدا کرده و سپس نکات لازم را به بیمار گوشزد و تمرینات مناسب را برای او در نظر بگیرد.
-
ارزیابی دامنه حرکتی
یکی از موارد ضروری در این مرحله، ارزیابی دامنه حرکتی بیمار از جمله چرخش، کشش و صاف شدن مفصل‌ها است. اگر بیمار در هنگام انجام این تمرینات، دچار درد در لگن شود، متخصص، درد را تشخیص داده و تمرینات مناسب را برای درمان، پیشنهاد می‌دهد.
-
تجویز تمرینات تحرکی به فرد
در آخرین مرحله، فیزیوتراپ، تمریناتی نظیر دویدن، بالا رفتن از ارتفاع و پله‌ها را به بیمار، تجویز می‌کند. این تمرینات که بیشتر به ورزشکاران ارائه می‌شود، برای تقویت عضلات کاربرد دارد.
فیزیوتراپی کف لگن در منزل به چه افرادی توصیه می شود؟
فیزیوتراپی لگن می‌تواند برای دایره وسیعی از افراد مناسب باشد که در ادامه به مهم‌ترین آنها اشاره می‌کنیم.
-
زنان باردار که در ناحیه رحم، احساس درد دارند.
-
افرادی که دارای مشکلات مثانه هستند.
-
افرادی که عصب سیاتیک آنها مشکل پیدا کرده باشد.
-
کمردردی که ناشی از مشکل لگن باشد با فیزیوتراپی بهبود پیدا می‌کند.
-
درمان و بهبودی درد در کف پا
-
افرادی که مشکل یبوست دارند.
-
افرادی که دچار اسپاسم عضلانی هستند.
-
زنانی که هنگام بارداری لگن ضعیفی دارند، با انجام فیزیوتراپی می‌توانند زایمان بهتری داشته باشند.
سخن پایانی
همانطور که متوجه شدید فیزیوتراپی ناحیه لگن می‌تواند تأثیرات قابل توجهی بر طیف وسیعی از بیماران داشته باشد. اگر شما نیز دچار مشکل در این ناحیه هستید بهتر است به محض متوجه شدن آن، برای درمان به متخصص مراجعه کنید. چرا که بهترین زمان درمان، هنگام شروع درد است. هر یک از جلسات فیزیوتراپی ممکن است حدود ۳۰ تا ۶۰ دقیقه طول بکشد و تعداد جلسات بسته به شرایط هر فردی متفاوت خواهد بود.
علاوه بر آن، مدت درمان در صورت پیوسته و منظم بودن تمرینات می‌تواند دو هفته به طول بیانجامد. هزینه فیزیوتراپی لگن در منزل، با توجه به نوع مشکل و تعداد جلسات، متغیر است. نکته‌ای که باید به آن دقت کنید انتخاب یک متخصص با تجربه است که بتواند مراحل درمان شما را به خوبی پیش ببرد. علاوه بر آن، پیگیری شما نیز در انجام تمرینات و تکمیل برنامه حائز اهمیت است.
